Onderzoek naar de immuunrespons tien jaar na intradermale en subcutane gele koorts vaccinatie

Tien jaar geleden hebben wij een klinisch onderzoek uitgevoerd, waarbij de
standaard subcutane injectie van het gele koorts vaccin (0.5ml) vergeleken werd
met de experimentele intradermale injectie van 0.1ml gele koorts vaccin
(protocolnummer P05.059, goedgekeurd door de METC van het Leids Universitair
Medisch Centrum). Uit dit onderzoek bleek dat de intradermale vaccinatieroute
met 1/5de dosis even effectief was als de standaard vaccinatie in de
ontwikkeling van een immuunrespons
Met dit resultaat betoogden wij dat in geval van een vaccintekort, zoals bij
een grote uitbraak van gele koorts, de voorraad gele koorts vaccin potentieel
vervijfvoudigd zou worden.

Sinds januari 2016 is er een gele koorts uitbraak in Angola waarvoor de WHO
massa-vaccinatiecampagnes heeft opgezet. Omdat hiervoor onvoldoende vaccins
beschikbaar zijn, is op basis van ons onderzoek en één andere studie besloten
1/5de van de dosis te gebruiken. De WHO stelt wel dat de mensen die nu een
1/5de dosis krijgen, later nog een booster vaccinatie nodig hebben om langdurig
beschermd te zijn tegen gele koorts.

Als wij kunnen aantonen dat de deelnemers uit het onderzoek in 2005-2006 die de
intradermale vaccinatie hebben gekregen een langdurige beschermende
antistofrespons hebben, vergelijkbaar met de standaard subcutane vaccinatie,
heeft dit als direct gevolg dat de personen die nu in Afrika het kader van de
uitbraak met 1/5de vaccindosis gevaccineerd worden, beschouwd kunnen worden als
volledig beschermd tegen gele koorts.

Hiervoor willen wij de deelnemers oproepen voor één extra bloedafname, waarbij
één stolbuis (8ml) wordt afgenomen door middel van een venapunctie. We hebben
in 2005 toestemming gekregen voor het opnieuw benaderen van deelnemers in de
toekomst, en vragen nu opnieuw toestemming voor deelname aan het
vervolgonderzoek. Indien blijkt dat de deelnemers met de intradermale
(experimentele) vaccinatie minder goed beschermd zijn (uitgedrukt in een lagere
antistoftiter) dan de controlegroep, zullen wij deze groep alsnog een subcutane
(standaard) vaccinatie aanbieden.

Het doel is het onderzoeken van de antistofrespons 10 jaar na intradermale gele
koorts vaccinatie met 1/5de dosis, vergeleken met de subcutane vaccinatie met
de volledige vaccindosis.

Het onderzoek is een vervolg op een klinische vaccinatiestudie uitgevoerd in
2005-2006 (protocolnummer P05.059, goedgekeurd door de METC van het Leids
Universitair Medisch Centrum). Dat onderzoek betrof een single center,
gerandomiseerd, non-inferioriteits-onderzoek waarbij de immunologische respons
op gele koorts vaccinatie intradermaal geïnjecteerd in 1/5de dosis werd
vergeleken met de immunologische respons op de standaard gele koorts vaccinatie
(subcutaan, volledige dosis). De gele koorts vaccinatie die gegeven werd in het
onderzoek week niet af van de conventionele vaccinatie: 17D gele koorts vaccin
(Stamaril). Omdat er verschil tussen de hoeveelheid levend verzwakt virus kan
optreden per vaccin-batch is destijds gekozen om alle proefpersonen te
vaccineren met een vaccin uit dezelfde batch.

Alle deelnemers uit het onderzoek P05.059 krijgen schriftelijk informatie over
het onderzoek. Indien een deelnemer aan onderzoek P05.059 bereid is deel te
nemen aan het vervolgonderzoek, wordt of een afspraak gemaakt op de
vaccinatiepolikliniek van het LUMC, of wordt een stolbuis ter plaatse afgenomen
(te organiseren door de deelnemer) en naar het LUMC gestuurd. Het
toestemmingsformulier wordt getekend tijdens de afspraak in het LUMC, of wordt
per post teruggestuurd naar het LUMC. Uiteraard nadat de deelnemer voldoende
gelegenheid heeft gekregen eventuele vragen over het onderzoek te stellen en
deze naar tevredenheid zijn beantwoord.

De inclusie van deelnemers zal naar schatting enkele weken duren.

De tijdsbelasting van het onderzoek bestaat voornamelijk uit het bezoek aan de
vaccinatiepolikliniek of de bloedafname die de deelnemer zelf organiseert
(zoals bijvoorbeeld bij de huisarts). Verder bestaat de belasting uit één
venapunctie.

Onzes inziens is deze belasting verantwoord omdat de uitkomst van dit onderzoek
een bijdrage kan leveren aan een vraag die momenteel door de WHO wordt gesteld,
en mogelijk directe gevolgen heeft voor de vaccinatiecampagne omtrent de
huidige gele koorts uitbraak in Angola.