Gerandomiseerde gecontroleerde trial met escitalopram versus placebo bij patienten met prikkelbaar darm syndroom en paniekstoornis.

Tegenwoordig worden patiënten, die falen op standaard IBS behandeling,
behandeld met antidepressiva. In een recente meta-analyse van Ford et al. (1)
werden dertien gerandomiseerde en gecontroleerde trials gereviewed met
betrekking tot antidepressiva. Twaalf trials vergeleken antidepressiva met
placebo, en één vergeleek een combinatie van psychotherapie en antidepressiva
met placebo. De studiekwaliteit was in het algemeen goed. Ford et al.
concludeerden, dat antidepressiva effectief waren bij de behandeling van IBS:
het relatief risico op aanhoudende IBS symptomen onder antidepressiva versus
placebo was 0.66 (95% CI, 0.57 tot 0.78), met vergelijkbaar behandelingseffect
voor tricyclische antidepressiva en selectieve serotonine heropname remmers
(SSRI*s). Het "number needed to treat" was 4. Wij vonden geen trials met
betrekking tot de SSRI escitalopram. Echter, twee trials in the meta-analyse
van Ford et al. gebruikten citalopram, een SSRI wat wij in de praktijk
regelmatig gebruiken, en wat vergelijkbare eigenschappen heeft als
escitalopram: één trial (Tack et al., 2) vond een verbetering van IBS
symptomen en de ander (Talley et al.,3) vond geen effect op IBS symptomen. Van
belang is dat deze trials kleine aantallen patiënten includeerden, IBS
patienten met heterogene psychiatrische diagnoses bestudeerden, behandelden
met lage doses SSRI, en geen initiele behandeling instelden van de bijwerkingen
van SSRIs, resulterend in een hoge uitval. Wij stellen een grotere,
gerandomiseerde en controleerde trial voor waarbij de SSRI escitalopram
vergeleken wordt met placebo, niet in a heterogene, gemengde IBS group maar bij
IBS patiënten met een paniekstoornis. In onze populatie van het Medisch
Psychiatrisch Centrum Maastricht heeft een groot deel van de IBS patiënten,
ongeveer 40%, een paniekstoornis zoals gedefineerd in DSM-IV. Naast de selectie
van patiënten met een zelfde psychiatrische diagnose, zullen wij ook een
studie-opzet gebruiken met hogere dosering SSRI, de richtlijnen reflecterend
voor de behandeling van een paniekstoornis, en zullen wij bijwerkingen van de
SSRI behandelen met lage dosering benzodiazepines in de eerste twee weken van
behandeling. Deze restrtictie is noodzakeljk om een indruk te krijgen van de
maximum effictiviteit van escitalopram bij adequate behandelindicatie en
behandeling. Tot nu toe, onderzochten studies steeds een heterogene IBS
populatie, waarbij bijwerkingen niet adequaat werden behandeld.

1.Ford AC, Talley NJ, Schoenfeld PS, et al. Efficacy of antidepressants and
psychological therapies in irritable bowel syndrome: systematic
review and meta-analysis.Gut 2009; 58: 367-78.
2.Tack J, Broekaert D, Fischler B, et al. A controlled crossover study of the
selective serotonin reuptake inhibitor citalopram in irritable bowel
syndrome. Gut 2006; 55: 1095-1103.
3.Talley NJ, Kellow JE, Boyce P, et al. Antidepressant therapy (imipramine and
citalopram) for irritable bowel syndrome: a double-blind, randomized,
placebo-controlled trial. Dig Dis Sci 2008; 53: 108-15.

PRIMAIR DOEL
· 1. Het bestuderen van het effect van escitalopram versus placebo op de
behandeling van buikpijn, bij IBS patiënten met een paniekstoornis.

SECUNDAIRE DOELEN
· 2.1. Het beoordelen van het effect van escitalopram op gastrointestinale and
psychiatrische symptomen zoals gemeten met de State Trait Anxiety Inventory
(STAI), Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS), Cognitive Scale for
Functional Bowel Disorders (CS-FBD), Symptoom dagboek, en Experience Sampling
Method (ESM), bij IBS patiënten met een paniekstoornis.
· 2.2. Het beoordelen van het effect van escitalopram op kwaliteit van leven,
bij IBS patiënten met een paniekstoornis.
· 2.3. Het beoordelen van het effect van escitalopram op viscerale perceptie
via de rectale barostat methode, bij IBS patiënten met een paniekstoornis.
· 2.4. Het beoordelen van het effect van escitalopram op intestinale
permeabiliteit via de suikerpermeabiliteitstest, bij IBS patiënten met een
paniekstoornis.
· 2.5. Het beoordelen van het effect van escitalopram op immuunstatus,
neurohormonen, purinergische signalering en (epi)genetische veranderingen, bij
IBS patiënten met een paniekstoornis.

Deze studie zal worden uitgevoerd als een gerandomiseerde dubbelblinde
placebo-gecontroleerde trial met twee parallele groepen, behandeld over een
periode van 6 maanden.

Behandeling met escitalopram of placebo.

Er zijn geen bijzondere riscio's aan deze trial verbonden: het onderzoek
gebeurt in het kader van de normale patiënten behandeling met alleen
additionele vragenlijsten, symptoom dagboek, bloed- en faecesonderzoek, ECG,
rectale barostat and suikerpermeabiliteitstest..