Het doel van dit onderzoek is meer te weten komen over de effectiviteit en veiligheid van denosumab in vergelijking met risedronaat bij mensen die lijden aan osteoporose als gevolg van de inname van glucocorticoïden (GIOP).
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Botafwijkingen (excl. congenitaal en breuken)
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Glucocorticoid (GC) - continuing subpopulatie
Aantonen dat behandeling met denosumab (subcutaan, 60 mg, elke 6 maanden) niet
onderdoet aan de behandeling met risedtonaat (oraal, 5 mg, dagelijks) mbt tot
het procentuele verschil van de baseline bot mineraal dichtheid (BMD) van de
lumbale wervel gemeten met een dual X-ray absorptiometry (DXA) scan bij 12
maanden.
Glucocorticoid (GC) - initiating subpopulatie
Aantonen dat behandeling met denosumab (subcutaan, 60 mg, elke 6 maanden) niet
onderdoet aan de behandeling met risedtonaat (oraal, 5 mg, dagelijks) mbt tot
het procentuele verschil van de baseline bot mineraal dichtheid (BMD) van de
lumbale wervel gemeten met een dual X-ray absorptiometry (DXA) scan bij 12
maanden.
Secundaire uitkomstmaten
Het evalueren van de effecten van denosumab in vergelijking met risedronaat in
zowel de Glucocorticoid (GC) - continuing subpopulatie als de Glucocorticoid
(GC) - initiating subpopulatie op:
- procentuele verschil van baseline BMD van de lumbale wervel door DXA bij 12
maanden
- procentuele verschil van baseline BMD van de totale heup door DXA bij 12
maanden
- procentuele verschil van baseline BMD van de lumbale wervel door DXA bij 24
maanden
- procentuele verschil van baseline BMD van de totale heup door DXA bij 24
maanden
Achtergrond van het onderzoek
Patienten met chronische immuun ziektes zoals reuma, astma, COPD en huidziekten
worden vaak behandeld met glucocorticoiden. Een afname van de botopbouw vanwege
de remming van de osteoblasten en vooral, in een vroeg stadium, de toename van
osteoclast gemedieerde botafbraak, dragen bij aan de ontwikkeling van
glucocorticoid geinduceerde oestoporose (GIOP). Patienten met GIOP hebben een
hogere kans op het krijgen van fracturen. Denosumab is in Europa goedgekeurd
voor de behandeling van osteroporose bij post menopausale vrouwen die een
verhoogd risico hebben op het krijgen van fracturen. Denosumab is een
potentieel geneesmiddel voor de behandeling van GIOP dat mogelijk de afname van
botdichtheid kan vertragen en kan een onbeantwoorde medische behoefte vervullen
mbt therapietrouw.
Doel van het onderzoek
Het doel van dit onderzoek is meer te weten komen over de effectiviteit en
veiligheid van denosumab in vergelijking met risedronaat bij mensen die lijden
aan osteoporose als gevolg van de inname van glucocorticoïden (GIOP).
Onderzoeksopzet
Het onderzoek bestaat uit 2 delen. Het eerste deel zal worden gedaan om te
kunnen bepalen of de patient kan deelnemen aan het onderzoek (Screening). Het
tweede deel is de onderzoeksfase die 24 maanden zal duren. De totale duur van
het onderzoek is 25 maanden (1 maand screening en 24 maanden onderzoeksfase).
Na een positieve screeningsuitkomst worden patienten toegewezen (ratio 1:1) aan
een van de twee onderzoeksgroepen:
1. Denosumab, subcutaan, 60mg, elke 6 maanden + Placebo voor oraal Risedronate,
dagelijkse inname
2. Risedronate, oraal, 5mg, dagelijkse inname + Placebo voor Denosumab,
subcutaan, elke 6 maanden
Tijdens de onderzoeksfase krijgen de patienten Calcum- en Vitamine D
supplementen die ze dagelijks moeten innemen.
In totaal zullen 776 patienten in 90 ziekenhuizen wereldwijd worden
gerandomiseerd: 280 patienten in de glucocorticoid (GC) - initiating
subpopulatie en 496 patienten in de glucocorticoid (GC) - continuing
subpopulatie. Patienten die binnen 3 maanden voor screening dagelijks >= 7.5 mg
prednison krijgen komen in de glucocorticoid (GC) - initiating subpopulatie,
patienten die >= 3 maanden voroafgaand aan de screening dagelijks >= 7.5 mg
prednison krijgen komen in de glucocorticoid (GC) - continuing subpopulatie
Er zijn 3 substudies gekoppeld aan dit onderzoek:
1. HR pQCT (XtremeCT®)
Bij deze substudie worden er op dag 1, maand 12 en maand 24 extra CT scans
gemaakt. Ongeveer 100 patienten in geselecteerde ziekenhuizen zullen worden
gevraagd heraan deel te nemen. Geen enkel ziekenhuis in Nederland zal aan deze
substudie deelnemen.
2. Bot Biopt
Bij deze substudie wordt er bij maand 12 een bot biopt afgenomen. Ongeveer 30
patienten in geselecteerde ziekenhuizen zullen worden gevraagd heraan deel te
nemen. Alleen het VUmc zal deelnemen aan deze substudie.
3. PK/BTM
Bij deze substudie wordt er op dagen 1 en 10, maanden 3, 4, 5, 6, 12 en 24
ongeveer 70 ml extra bloed afgenomen voor de bepaling van pharmacokinetik (PK)
en bot turnover markers (BTM). Ongeveer 160 patienten (80 van de glucocorticoid
(GC) - initiating subpopulatie en 80 van de glucocorticoid (GC) - continuing
subpopulatie) in geselecteerde ziekenhuizen zullen worden gevraagd heraan deel
te nemen. Alleen het VUmc zal deelnemen aan deze substudie.
Onderzoeksproduct en/of interventie
Patienten krijgen denosumab, subcutaan, 60mg, elke 6 maanden + placebo voor oraal risedronate, dagelijkse inname of risedronate, oraal, 5mg, dagelijkse inname + placebo voor denosumab, subcutaan, elke 6 maanden.
Inschatting van belasting en risico
De volgende procedures worden uitgevoerd volgens appendix A (visite schema) van
het protocol: lichamelijk onderzoek, meting van vitale functies, bloedafname,
zwangerschapstest (serum test en urine dipstick). Daarnaast zullen DXA scans
(heup, redius en wervelkolom) worden gemaakt bij 3 (heup, radius) of 5
(wervelkolom) van de 7 bezoeken en worden er bij 3 van de 7 bezoeken
rontgenfoto's gemaakt van de wervelkolom. Bij 2 van de 7 bezoeken moet er een
vragenlijst worden ingevuld. Wanneer de patient deelneemt aan de PK/BTM
substudie worden er 3 extra bezoeken ingepland waarbij bloed wordt afgenomen.
Bij deelname aan de Extreme CT of bot biopt substudie wordt er bij 3 van de 7
bezoeken een extra CT scan gemaakt van de radius en tibia of wordt er bij 1 van
de 7 bezoeken een bot biopt afgenomen.
Patienten (incl. de patienten die deelnemen aan de Extreme CT en/of bot biopt
substudies) komen in totaal 7 keer naar het ziekenhuis gedurende 2 jaar. Voor
patienten die deelnemen aan de PK/BTM substudie komen er nog 3 visites bij; in
totaal 10 verspreidt over 2 jaar.
Voor de bijwerkingen van denosumab en risedronaat verwijs ik u naar vraag E9.
Publiek
Minervum 7061
Breda 4800DH
NL
Wetenschappelijk
Minervum 7061
Breda 4800DH
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
4.1.1
- Glucocorticoïd initiërende subpopulatie (patiënten die starten met glucocorticoïden): Mannen en vrouwen >= 18 jaar die binnen 3 maanden voor screening >= 7,5 mg prednison per dag krijgen en waarbij wordt verwacht dat ze behandeld worden met glucocorticoïden voor tenminste 6 maanden, OF;
- Glucocorticoïd continuerende subpopulatie (patiënten die doorgaan met glucocorticoïden): Mannen en vrouwen >= 18 jaar die >= 3 maanden voor screening >= 7,5 mg prednison per dag krijgen en waarbij wordt verwacht dat ze behandeld worden met glucocorticoïden voor tenminste 6 maanden.
4.1.2 Glucocorticoïd continuerende patienten >= 50 jaar moeten een BMD waarde hebben gelijkwaardig aan een T-score <= -2.0 bij de lumbale wervelkolom, de totale heup, of de femurhals; of een BMD waarde gelijkwaardig aan een T-score <= -1.0 bij de lumbale wervelkolom, de totale heup, of de femurhals en met een geschiedenis van osteoporotische fractuur.
4.1.3 Geschiedenis van osteoporotische fractuur bij mannen en vrouwen < 50 jaar op dag van screening in zowel de glucocorticoid initierende als in de glucocorticoid continuerende subpopulatie.
4.1.4 Ambulant;
4.1.5 Tenminste twee lumbale wervels van L1 tot L4 en een heup evalueerbaar middels een DXA scan (duplicatie scans vereist);
4.1.6. Patiënten tekenen de patiënteninformatie voordat enige specifieke studie procedure wordt gestart.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
4.2.1 Eerder gebruik van andere medicatie voor de behandeling van osteoporose of bot actieve behandeling met de volgende richtlijnen: a) oraal bisfosfonaat gebruik 1) > 3 maanden cumulatief gebruik van orale bisfosfonaten gedurende de afgelopen 2 jaar OF 2) > 1 maand in het afgelopen jaar OF 3) elk gebruik in de 3 maanden voorafgaand aan de screening b) gebruik van i.v. bisfosfonaten, fluoride of strontium voor de behandeling van osteoporose gedurende de laatste 5 jaar c) gebruik van parathyroied hormoon (PTH) of derivaten daarvan gedurende het laatste jaar d) elk gebruik van denosumab in het verleden
4.2.2 Toediening van een van de volgende behandelingen binnen 3 maanden voor screening: elke selective oestrogeen receptor modulator (SERM), tibolone, anabole steroïden of testosteron, systemische hormoon therapie, calcitonine, andere bot activerende medicijnen incl. anti-epileptica (excl. Benzodiazepines) en heparine, chronische systemische ketoconazol, andorgenen, ACTH, cinacalcet, aluminium, lithium, protease remmers, GRH-agonisten;
4.2.3 < 4 weken voor screening gestart met een van de volgende **biologic agents**: anti alpha 4 integrine antilichaam (bv. natalizumab), anti CD4/CD8 T-cells (bv, alefacept), anti IL-12/IL-23 (bv, ustekinumab), CTLA4 inhibitor (eg, abatacept), IL1 receptor antagonist (eg, anakinra), IL6 inhibitor (eg, tocilizumab, monoklonaal antilichaam tegen CD20 (bv, rituximab), TNF antagonist (bv, adalimumab, certolizumab, golimumab, etanercept, infliximab)
4.2.4 Toediening van >1 **biologic agent** voor de behandeling van onderliggende inflammatoire ziekte
4.2.5 Actieve infectie of geschiedenis van een infectie als volgt beschreven: elke actieve infectie waarvoor systemische anti-ontstekingsmiddelen voor worden gegeven < 4 weken voor screening, een ernstige infectie waarvoor ziekenhuis opname nodig is of IV anti-ontstekingsmiddelen voor worden gegeven binnen 8 weken voor screening, herhaalde of chronische infecties of andere actieve infecties die, naar de mening van de onderzoeksarts, invloed hebben op de veiligheid van de patiënt.
4.2.6 Geschiedenis van hyper/hypo (para) thyroidie (stabiel op antithyroid (vervangings) therapie is toegestaan), ziekte van Addison, ostemalacie, osteonecrose van de kaak, recent tanden getrokken of andere operatie aan de tanden/kaak in de voorafgaande 6 maanden, invasieve geplande tandartsbehandeling in de komende 2 jaar, geschiedenis van de ziekte van Paget, andere bot ziekten die het botmetabolisme kunnen aantasten;
4.2.7 Abnormale labwaarden (centraal lab) mbt vitamine D deficiëntie, hypercalcemie, verhoogde transaminases, verhoogd totaal bilirubine zoals beschreven in het protocol amendement 2 op pagina 30.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| EudraCT | EUCTR2010-024393-19-NL |
| ClinicalTrials.gov | NCT01575873 |
| CCMO | NL39265.029.12 |