De diagnostische waarde van de Nederlandstalige DYMUS, een 10-item vragenlijst voor de beoordeling van dysfagie bij multiple sclerose.

Slikproblemen (dysfagie) komen frequent voor bij mensen met multiple sclerose
(MS). Ongeveer 33-90% van de mensen met MS heeft dysfagie. Dysfagie wordt
geassocieerd met een toenemende kans op een longontsteking en een hoger
sterftecijfer. Het is daarom belangrijk om dysfagie tijdig vast te stellen en
behandeling gericht op het voorkomen van verslikken op te starten.
Fiberoptische endoscopie (FEES) en slikvideo (VFSS) worden als gouden standaard
gezien voor het vaststellen van dysfagie. De nadelen van van deze instrumenten
zijn dat ze niet overal beschikbaar zijn, invasief zijn en veel tijd kosten.
In 2008 is een vragenlijst naar dysfagie bij patiënten met multiple sclerose
(DYMUS) ontwikkeld. Hoewel deze vragenlijst een goede interne consistentie
toonde, is de diagnostische waarde (validering tegen gouden standaard) van de
vragenlijst nog niet gekend. Daarnaast is de reproduceerbaarheid nog niet
onderzocht.

Primaire vraagstelling:
Het beoordelen van de diagnostische waarde van de DYMUS met een gouden
standaard.

Secundaire vraagstelling:
- Het bepalen van de reproduceerbaarheid van de DYMUS.
- Het vergelijken van de diagnostische waarde van de DYMUS met verschillende
sliktesten (de Volume-Viscosity Swallowing Test (V-VST) en de ja/nee vraag
('Heeft u moeite met slikken?'))
- Het onderzoeken of de aanwezigheid van cognitieve beperking (gebaseerd op de
Symbol Digit Modalities Test (SDMT)) de resultaten op de DYMUS beïnvloedt.

Het prospectieve pilotonderzoek wordt gedaan naar de STANdars for Reporting of
Diagnostic accuracy studie (STARD criteria).
The DYMUS zal afgenomen worden door een verzorgende met hiertussen een interval
van een week. FEES zal toegepast worden als referentietest. De
FEES-onderzoeken, uitgevoerd door een logopedist, zullen op video worden
opgenomen en zullen binnen 72 uur na de tweede DYMUS afname plaats vinden. Twee
logopedisten zullen onafhankelijk van elkaar de FEES video's beoordelen. Alle
beoordelaars zullen geblindeerd zijn voor de resultaten op de DYMUS.
Sensitiviteit en specificiteit en de 95% confidence intervals zullen berekend
worden. Reproduceerbaarheid zal beoordeeld worden aan de hand van de smallest
real difference. Om de diagnostische waarde van de verschillende sliktests te
vergelijken wordt de McNemar test toegepast. De verschillen in DYMUS scores
tussen cognitief beperkte en cognitief behouden patiënten zullen geëvalueerd
worden met de Fisher Exact test.

Belasting voor de deelnemers:
Alle metingen vinden plaats binnen de onderzoekskamers en afdelingen van Nieuw
Unicum.

Als de deelnemers het volledige onderzoek doorlopen, zijn er 3 contactmomenten
voor metingen. De totale studie duurt voor de deelnemers circa 2 weken.
Tijdsinvestering: 3 dagdelen van 20 + 30 + 30 = 80 minuten in totaal.

Risico's:
Ondanks de vele voordelen van FEES, is deze diagnostische procedure niet zonder
risico's. De mogelijke gevolgen die tijdens dit onderzoek op kunnen treden
zijn: discomfort, kokhalzen of vomeren, vasovagale syncope, epistaxis, mucosale
perforatie en layngospasme. Deze gevolgen komen niet frequent voor. Uit 6000
FEES onderzoeken, rapporteerden Langmore et al. (1995) 2 incidenten van
laryngospasmen (0.03%), 4 vasovagale episodes (0.06%) en 20 incidenten van
epistaxis (0.3%). De eerder genoemde complicaties leiden niet tot blijvende
schade. Vanwege de kwetsbare groep (mensen in eindstadium van MS) is het risico
opgehoogd van verwaarloosbaar naar matig.