Het STAP-onderzoek. Skills training en Traumagerichte behandeling bij meervoudig interpersoonlijk getraumatiseerde adolescenten met PTSS

Psychologen zijn met elkaar in debat over de meest efficiënte behandelvorm voor
jongeren die als gevolg van geweld in afhankelijkheidsrelaties een
posttraumatisch stressstoornis (PTSS) ontwikkelen. Ondanks dat vakgenoten het
met elkaar eens zijn dat jongeren geholpen moeten worden bij het verwerken van
de traumatische herinneringen, zijn er verschillende opvattingen over de manier
waarop dit moet gebeuren. Enerzijds zijn er vakgenoten die pleiten voor een
gefaseerde traumabehandeling, vanuit de veronderstelling dat jongeren eerst
vaardigheden moeten leren, voordat zij middels traumagerichte behandeling
geconfronteerd kunnen worden met hun traumatische herinnering. Anderzijds zijn
er vakgenoten die veronderstellen dat de stabiliteit in het affectief en
cognitief functioneren pas zal toenemen na het verwerken van traumatische
herinneringen. Zij veronderstellen daarmee dat een specifieke fase waarin
vaardigheden getraind worden voorafgaand aan de traumagerichte behandeling
weinig effect zal sorteren.

De centrale vraag van dit project is: moeten jongeren voordat zij beginnen aan
een evidence-based behandeling (in dit project EMDR: Eye Movement
Desensitization and Reprocessing) voor hun PTSS eerst vaardigheden aangeleerd
krijgen om verwerking van traumatische herinneringen aan te kunnen? Richtlijnen
spreken elkaar tegen en gedegen onderzoeksresultaten die deze belangrijke vraag
kunnen helpen beantwoorden, ontbreken.

Om de vraag te beantwoorden wordt een vergelijkingsonderzoek uitgevoerd (RCT),
waarbij jongeren (12-18 jaar) in de eerste behandelconditie een
vaardigheidstraining STAIR (12 sessies) krijgen voorafgaande aan EMDR (12
sessies). Jongeren in de tweede behandelconditie krijgen alleen EMDR (12
sessies).

EMDR en vaardigheidstraining STAIR-A.

Er is geen tot weinig risico voor patienten met betrekking tot deelname aan de
interventies, aangezien de interventies veel gebruikte en goed onderzochte
interventies betreffen.
Met betrekking tot de belastbaarheid valt te zeggen dat het afnemen van
vragenlijsten en/of interviews gebruikelijk is in een fase van diagnostiek. Ook
wordt in CGT/EMDR behandelingen regelmatig het behandeleffect gemeten door
interviews en vragenlijsten na de behandeling af te nemen. Toch is deelname aan
het onderzoek extra belastend, gezien er meerdere vragenlijsten op
verschillende momenten afgenomen worden. De hoeveelheid en frequentie waarin
dit gebeurt is niet gebruikelijk in de klinische praktijk, maar wel
noodzakelijk om de gestelde onderzoekvragen te kunnen beantwoorden.