Vermoeibaarheid bij Spinale Musculaire Atrofie

Spinale Musculaire Atrofie wordt gekarakteriseerd door degeneratie van het
motorneuron. Er is een grote variabiliteit in klinische expressie, uiteenlopend
van neonatale respiratoire insufficientie en sterfte (SMA type 1), onvermogen
om zelfstandig te lopen (SMA type 2), problemen met of verlies van loopfunctie
(SMA type 3) tot milde beperkingen op de volwassenheid. Vermoeibaarheid,
gedefinieerd als de afname in prestatieniveau tijdens en na het uitvoeren van
fysieke activiteiten, is een bekend symptoom naast spierzwakte. Recent is er
aangetoond dat de neuromusculaire overgang minder goed functioneert bij +/-
50% van de patienten met SMA, wat mogelijk een verklaring kan zijn voor de
vermoeibaarheid
Er is geen curatieve behandeling voor SMA. Potentiele behandelingen voor
vermoeibaarheid zijn medicijnen die de functie van de neuromusculaire overgang
verbeteren of fysieke training wat mogelijk een deel van de negatieve gevolgen
van inactiviteit kan terugdraaien.
De ontwikkeling van interventiestudies wordt gecompliceerd door het gebrek aan
betrouwbare valide uitkomstmaten voor vermoeibaarheid bij SMA patienten.
Voordat we de effectiviteit van mogelijke behandelingen kunnen testen, moeten
er dus eerst meetinstrumenten ontwikkeld worden die vermoeibaarheid betrouwbaar
en valide kunnen meten en is er meer inzicht nodig in de relatie tussen
dysfunctie van de neuromusculaire overgang en vermoeibaarheid bij SMA.

Ontwikkeling van reproduceerbare en valide uitkomstmaten voor skeletale en
respiratoire vermoeibaarheid bij patienten met SMA

psychometrische studie naar reproduceerbaarheid en validiteit

Metingen worden verdeeld over drie verschillende dagen en kosten 90 minuten per
keer. Twee metingen worden thuis bij de proefpersoon gedaan of in het
inspanningslab, afhankelijk van de voorkeur van de deelnemer. Een meting (T1
figuur 2) vindt plaats in het inspanningslab.
Alle deelnemers doen verschillende vermoeibaarheidstesten van de skeletale en
respiratoire spieren. Lengte, gewicht, longfunctie en spierkracht worden
gemeten en deelnemers vullen thuis twee maal enkele vragenlijsten in over
vermoeidheid en vermoeibaarheid.
Het risico van deze testen is verwaarloosbaar. vergelijkbare testen worden
gebruikt in reguliere zorg en worden goed getolereerd in andere
patientengroepen met neuromusculaire aandoeningen. SMA-patienten met de
leeftijd van 12 jaar of ouder worden gevraagd om een kort non-invasief
zenuwgeleidingsonderzoek te ondergaan van de hand en schouder om de functie van
de neuromusculaire overgang in kaart te brengen. Dit protocol werd goed
getolereerd in een eerdere studie uitgevoerd door onze onderzoeksgroep
(MET_Utrecht 10-357). Repetitieve zenuwstimulatie (RNS) wordt tevens frequent
gebruikt in de diagnostiek bij patienten met neuromusculaire aandoeningen en
wordt ervaren als een kort prikkelend of jeukend gevoel. Het protocol wordt
beperkt tot 2x10 minuten inclusief voorbereidingen zoals het plakken van de
opppervlakte elektroden. Repetitieve zenuwstimulatie wordt uitgevoerd in korte
series van 10-20 seconden. De belasting van RNS kan als beperkt worden
beschouwd. Van groot belang hierbij is dat deelnemers ook worden geincludeerd
in de studie als ze het zenuwgeleidingsonderzoek niet willen ondergaan. De
criteria van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) zullen
strict worden nageleefd.
Er zijn geen directe voordelen voor deelnemers. Echter, de mogelijkheid om
vermoeibaarheid betrouwbaar te meten, geeft onderzoekers de mogelijkheid om
farmaceutische of fysieke interventies te ontwikkelen die gericht zijn op het
verminderen van vermoeibaarheid en verbeteren van het fysiek functioneren bij
deze specifieke patientengroep. Een eerder onderzoek heeft laten zien dat
patienten met neuromusculaire aandoeningen hoge prioriteit geven aan onderzoek
naar het effect van zorg, waaronder fysieke training , naast onderzoek gericht
op genezing.