Functionele connectiviteit in het brein door cognitieve belasting: de CONNECT studie

Stress heeft nadelige effecten op de hersenen met ook een verhoogde kans op
psychiatrische stoornissen, waaronder psychose. We weten op dit moment niet
goed hoe dat komt. Met fMRI is het mogelijk om nauwkeurig te meten hoe
hersengebieden met elkaar communiceren (connectiviteit) in het 'levende'
brein. Daarom onderzoekt deze studie hoe in gezonde mensen en in gezonde
familieleden van schizofreniepatiënten stress leidt tot veranderingen in
connectiviteit in de hersenen. De resultaten van dit onderzoek geven meer
inzicht in de biologische achtergrond van de effecten van stress op het brein
en kunnen gebruikt worden om beter te begrijpen hoe stress leidt tot een
verhoogd risico op het ontwikkelen van psychische klachten waaronder psychose.

Primaire doel:
- Onderzoeken van de effecten van acute stress op resting state en
taak-geïnduceerde connectiviteit in de hersenen van gezonde mensen en gezonde
familieleden van schizofreniepatiënten.

Secundaire doelen:
- De samenhang tussen de endocriene stress respons enerzijds en resting state
en taak-geïnduceerde functionele hersenconnectiviteit anderzijds onderzoeken.
- Onderzoeken of variatie in stress-geïnduceerde veranderingen in
hersenconnectiviteit beïnvloed wordt door een gelimiteerd aantal stressgenen.

Het is een klein monocenter gerandomiseerd interventieonderzoek.
Connectiviteit wordt gemeten in gezonde controles (N=40) en gezonde
famillieleden van schizofreniepatiënten (N=40) voor en na sociale stress en een
controletest. Alle testen vinden plaats in de middag in verband met de relatief
lage cortisolniveaus

Deelnemers voltooien gerandomiseerd een controletaak of de gevalideerde Trier Social Stress Test. De stresstest bestaat uit een korte publieke presentatietest en leidt niet tot extreem hoge stressniveaus.

Risico's voor deelnemers zijn minimaal. Deelnemers worden tweemaal uitgenodigd
in het UMCU met een maximale duur van iets meer dan 4 uur en met genoeg tijd
voor pauzes. Er zijn geen directe (therapeutische) voordelen voor deelnemers.
Alle deelnemers ontvangen een vergoeding van ¤60,- voor hun medewerking en
tijd, ook eventuele reiskosten worden vergoed.


Gedurende het bezoek
* Screening deelnemers, urine, vragenlijsten, venapunctie.
* drie MRI scans in de 3T scanner voor en twee keer na oftewel de Trier Social
Stress Test (TSST) of het controle protocol.
* Vragenlijsten en speeksel
* Totale duur: 250 min (waarvan 65 min in de MRI scanner)

De inschatting is een verwaarloosbaar risico. De stresstest (TSST) bestaat uit
een korte publieke presentatietest en leidt niet tot zeer hoge stressniveaus.
Het onderzoeksgedeelte van de studie is beperkt, en deelnemers hebben voldoende
tijd om pauzes te nemen. De stresstest wordt al in individuele vorm zeer lang
toegepast zonder enige nadelige effecten, waaronder drie huidige onderzoeken
van onze groep Choice (METC number 11-222), Epistress (METC number 11-259), en
de Columbus studie (METC 12-563), waarbij de laatste dit combineert met 7T
scans zonder nadelige effecten of overmatige belasting. Het scan protocol wordt
uitgevoerd in overeenstemming met protocol 07-235: *MRI development for 7T (and
lower field strengths)*.