De ervaringsdeskundige op het gebied van suicidaliteit: Mogelijkheden voor het herstel van suicidale zorggebruikers

Op initiatief van patiënten die vonden dat hun niet stem niet gehoord werd door
de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) is de afgelopen decennia een
(herstel)beweging op gang gekomen vanuit ervaringsdeskundigen. Hierin staat een
persoonlijke, integrale benadering van psychische problemen centraal. Meer
recentelijk is ervaringsdeskundigheid op het gebied van suïcidaliteit in
opkomst. In Amerika wordt er door de Suicide Attempt Survivors beweging (AAS,
2014) al baanbrekend werk verricht. Ervaringsdeskundigen geven aldaar steun aan
suïcidale lotgenoten en stimuleren hun empowerment en herstel, alsmede
doorbreken zij het taboe op suïcidaliteit. Ook verschaffen deze
ervaringsdeskundigen GGZ instellingen meer inzicht in de behoeften van
suïcidale patiënten en de verbetering van hun zorg. In Nederland is de rol van
de ervaringsdeskundige op het gebied van suïcidaliteit tot dusverre
controversieel en nauwelijks verkend bij GGZ instellingen. Bij de opleidingen
tot ervaringsdeskundigen bestaat behoefte aan meer kennis en handvatten ten
aanzien van dit onderwerp, aangezien studenten dit regelmatig ter sprake
brengen, maar dit thema nog niet structureel opgenomen is in de curricula.

Verkennen hoe ervaringsdeskundigen suïcidaliteit succesvol en professioneel
kunnen bijdragen aan suïcidepreventie binnen de GGZ en verdere
professionalisatie van ervaringsdeskundigen op het gebied van suicidepreventie.

Vanwege de prille fase waarin ervaringsdeskundigheid op het gebied van
suïcidaliteit zich nu nog bevindt, kiezen wij voor een exploratieve en
kwalitatieve studie design waarbij stakeholders in het veld ook onderling
verbonden zullen worden. De studie kent twee onderzoeksmethoden: 1) review van
(inter)nationale wetenschappelijke en *grijze* literatuur en media, en 2)
focusgroep- en individuele interviews met stakeholders.

De onderzoeksbelasting bestaat uit een kwalitatief onderzoek van ongeveer een
uur. Deelnemers zullen vooraf goed geinformeerd worden over het doel en de
inhoud van dit interview. De nadruk van het interview ligt niet op de eigen
ervaringen met suicidaliteit maar de wensen en verwachtingen ten aanzien van
ervaringsdeskundigen suicidaliteit. De onderzoekers hebben ruime ervaring en
training in het spreken met suicidale personen. indien nodig kan een risico
inschatting gemaakt worden en kunnen deelnemers doorverwezen worden voor
verdere hulp.