Optimaliseren van exposure in de behandeling van angst bij jeugdigen: je angst onder ogen komen in de sessie of daarbuiten?

Exposure lijkt een essentieel onderdeel van de behandeling van
angststoornissen. Het blijkt dat hulpverleners exposure in de
hulpverleningspraktijk vaak niet ter plekke uitvoeren, maar exposure alleen als
huiswerkopdracht meegeven. Het is de vraag of dat wel even effectief is, met
name omdat het voor kinderen moeilijk is om dit volledig zelfstandig te doen.
Of het de kinderen lukt om het huiswerk te doen, zou weleens kunnen afhangen
van de mate van betrokkenheid van ouders. Vanuit onderzoek is relatief weinig
steun voor de meerwaarde van het betrekken van ouders bij behandeling, behalve
wanneer er expliciet concrete vaardigheden worden bekrachtigd zoals het
aanmoedigen van toenaderingsgedrag. Dus mogelijk lukt huiswerk wél als ouders
expliciete instructies krijgen over het aanmoedigen van exposure-oefeningen.

Het primaire doel van het onderzoek is om te achterhalen wat de beste vorm van
exposure is: intensief oefenen met de hulpverlener tijdens de zitting,
exposureopdrachten voor thuis, of exposureopdrachten met ouders thuis? De
verwachting is dat door de hulpverlener begeleide exposure het meest effectief
is. Het secundaire doel is om kind, ouder en hulpverlener variabelen te vinden
die de effectiviteit van de exposureopdrachten mogelijk beinvloeden.

Singe-blind parallel randomized controlled trial met drie condities
(interventie vs. interventie vs. interventie)

Er zijn drie condities welke allen drie sessies krijgen aangeboden: A. 1 Psycho-educatie (PE) + 2 exposure-oefeningen (EXP) met de hulpverlener B. 1 PE + 2 sessies met voorbereiden en nabespreken van EXP voor thuis (met kind) C. 1 PE + 2 sessies voorbereiden en nabespreken van EXP voor thuis (met kind en ouders)

Het enige risico voor proefpersonen verbonden aan deelname aan het onderzoek is
kortdurende stress tijdens de exposure oefeningen waarbij zij worden
blootgesteld aan hun angst. Deze mate van stress zal echter niet hoger zijn dan
de mate van stress ervaren tijdens reguliere exposure oefeningen in de
behandeling van angst. De potentiele waarde van de studie is dat we inzicht
krijgen in de meest optimale inzet van therapeuten en ouders in de behandeling
van angststoornissen bij kinderen. Deze kennis kan gebruikt worden om
aanbevelingen te doen met betrekking tot de behandeling van angst onder
kinderen en daarmee het effect van de behandeling optimaliseren. Om dit doel te
bereiken zullen we de effectiviteit van verschillende mate van inzet van
therapeuten en ouders moeten evalueren in deze specifieke populatie. Een
mogelijk direct voordeel van het meedoen aan de studie, is dat we kinderen met
een specifieke fobie een interventieprogramma aanbieden bestaande uit
exposure-oefeningen. Uit onderzoek is gebleken dat dit de meest effectieve
behandelvorm is om specifieke fobie te verhelpen. Een mogelijk indirect
voordeel van het meedoen aan de studie, is dat kinderen die niet voldoende baat
hebben bij het aangeboden interventieprogramma, uitnodigd worden voor een
herintake en vervolgens doorverwezen worden naar een passend vervolgprogramma.
Een directe belasting voor de deelnemende kinderen en hun ouders is dat ze
zeven keer worden uitgenodigd op de Durfpoli, waar de intake, meetmomenten en
behandelsessies zullen plaatsvinden. De intake, behandelsessies en een aantal
vragenlijsten uit de voormeting, nameting en follow-up meting zijn echter care
as usual. De daadwerkelijke belasting - extra dan care as usual - bestaat dan
ook enkel uit de extra interviews, vragenlijsten en gedragstests. Wij zijn
echter van mening dat de voordelen van de studie opwegen tegen deze belasting.