Focus op amyloid pathologie en vaatziekte: het exploreren van interactie in twee onstaanswijzen van neurodegeneratieve ziekte

Centraal in het ontrafelen van de etiologie van de ziekte van Alzheimer staat
de vraag hoe de twee belangrijkste pathways, amyloid eiwit depositie en
vasculaire pathologie, de ontwikkeling van ziekte in het vroegste stadium
beïnvloeden. Beide processen zouden onafhankelijk tot dementie kunnen leiden,
maar er is toenemend exerimenteel bewijs dat de pathways elkaar beïnvloeden en
op die manier het ziekteproces versnellen. Bewijs hiervoor komt uit
dierexperimenteel onderzoek en kleine klinische studies. Studies die beide
pathways tegelijk bestuderen ontbreken echter, vooral in een subklinisch
stadium. Technische ontwikkelingen op het vlak van beeldvorming van amyloid
maken het mogelijk om niet-invasief met behulp van radio-actieve tracers de
depositie van amyloid eiwit in de herenen in kaart te brengen. In dit voorstel
gebruiken wij de bestaande infrastructuur van het ERGO onderzoek, een grote
prospectieve populatiestudie met data op meerdere tijdspunten, waaronder zeer
uitgebreide informatie met betrekking tot vaatschade in de hersenen en elders
in het lichaam.

Het hoofddoel van dit project is om in een populatiestudie, in personen zonder
dementie, de interactie tussen amyloid eiwit depositie in de hersenen en
vaatschade te onderzoeken. De hypothese is dat een ernstigere mate van
vaatschade en progressie van vaatschade verband houdt met meer amyloid eiwit
depositie in de hersenen.

Daarnaast wordt gekeken naar eventuele interactie door te onderzoeken of in de
aanwezigheid van vasculaire pathologie amyloid-stapeling tot grotere cognitieve
achteruitgang leidt, of dat amyloid-stapeling en vasculaire pathologie
onafhankelijk van elkaar gerelateerd zijn aan cognitie en cognitieve
achteruitgang. Verder zal, als secondair doel, onderzocht worden of
Apolipoprotein E4 (APOE4) invloed heeft op deze relaties.

Bij 700 personen van het ERGO onderzoek zal er een amyloid PET/CT scan van de
hersenen worden vervaardigd. Deze 700 proefpersonen zullen random worden
gesampled uit de totale verdeling van witte stof laesie volume in de hersenen
(bepaald op voorgaande MRI), teneinde een evenredige verdeling in de
onderzoeksgroep te hebben van mate van vasculaire hersenschade.

De voornaamste reden om mee te doen aan dit onderzoek is wetenschappelijke
bijdrage. Dit onderzoek is met name relevant omdat vasculaire factoren
potentieel modificeerbaar zijn en dus goede preventieve targets kunnen zijn
voor de ziekte van Alzheimer, vooral als blijkt dat deze factoren de amyloïd-*-
pathologie wijzigen. Risico*s omvatten blootstelling aan straling en mogelijke
bijwerkingen van de injectie van de radionuclide, maar worden aanvaardbaar
geacht.