Het doel van het onderzoek is om binnen een steekproef met patiënten met angst- en agressieklachten het effect van een tDCS interventie te testen. We onderzoeken de effecten van de interventie tijdens een periode van reguliere behandeling primaire…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Angststoornissen en -symptomen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De primaire onderzoeksvariabele is de verandering van pre- tot post-interventie
metingen van gedragsinhibitie op de trainingstaak (stop-signal task).
Secundaire uitkomstmaten
De secundaire onderzoeksvariabelen zijn de veranderingen van voor- tot nameting
op het gebied van (i) angstsymptomen, agressiesymptomen en gerelateerde
symptomen, (ii) gedragsinhibitie in reactie op dreiging (emotionele Go/NoGo
task) en impliciete gedragsinhibitie (implicit association taks), en (iii)
aandachtsbias in reactie op dreiging (dot-probe task). Daarnaast meten we de
lange-termijn effecten op angst-, agressie- en gerelateerde symptomen 3 maanden
na de interventie, en één jaar na de interventie.
Achtergrond van het onderzoek
Een behoorlijk deel van patiënten met trauma-gerelateerde angst- of
agressiestoornissen herstelt niet voldoende van hun klachten na psychotherapie.
Herstel wordt waarschijnlijk belemmerd door moeite met gedragsinhibitie over
(emotionele) impulsen. Het is aangetoond dat gedragsinhibitie kan worden
versterkt door transcranial direct current stimulation (tDCS) toe te passen op
de prefrontale cortex. Er is ook steeds meer bewijs dat tDCS op de prefrontale
cortex positieve effecten heeft op symptomen van depressie en verslaving. Deze
onderzoeksresultaten suggereren een mogelijk therapeutisch of
therapie-ondersteunend effect van tDCS voor patiënten met angst- of
agressieproblemen.
Doel van het onderzoek
Het doel van het onderzoek is om binnen een steekproef met patiënten met angst-
en agressieklachten het effect van een tDCS interventie te testen. We
onderzoeken de effecten van de interventie tijdens een periode van reguliere
behandeling primaire op taak-specifieke gedragsinhibitie, en secundair op
gedragsinhibitie in reactie op dreiging, impliciete gedragsinhibitie,
aandachtsbias en symptoomreductie van angst- en agressiegerelateerde klachten.
Onderzoeksopzet
Dit is een double-blind placebo-gecontroleerde interventie studie met een
experimentele groep (actieve tDCS) en een controle groep (sham tDCS).
proefpersonen ondergaan een 5-sessie interventie. Pre- and post-interventie
assessments en follow-ups geven inzicht in korte- en lange-termijn effecten op
gedragsinhibitie (taakjes), aandachtsbias in reactie op dreiging (taakje) en
PTSS-, angst-, agressie- en stemmingssymptomen (vragenlijsten).
Onderzoeksproduct en/of interventie
tDCS (1.25 mA, 20 minuten per sessie) kan de neurale activiteit bevorderen op de corticale locatie onder de anode (hier wordt de anode bevestigd over de rechter inferiore frontale gyrus, rIFG) en de neurale activiteit inhiberen op de corticale locatie onder de kathode (hier wordt de kathode bevestigd net boven de linker wenkbrauw). Deze montage verhoogt activatie van de rIFG, een hersenregio die sterk betrokken is bij gedragsinhibitie. Proefpersonen ontvangen tegelijkertijd tDCS en doen een gedragsinhibitie taakje (stop-signal task), zodat de effect van tDCS op de rIFG worden gefaciliteerd.
Inschatting van belasting en risico
In totaal hebben de proefpersonen 10 aparte meetmomenten. Hiervan vinden 4
meetmomenten online plaats (voor- en nameting en de follow-ups), en er zijn 6
meetmomenten die gepaard gaan met een bezoek (1 voor het interview, 5 voor de
tDCS sessies). Proefpersonen gaan door met hun reguliere behandeling tijdens
het onderzoek. De toepassing van tDCS in deze studie wordt als veilig
beschouwd. Bijwerkingen van tDCS zijn vaak maar klein (bijvoorbeeld een licht
prikkelende sensatie of huidirritatie onder de elektrode tijdens het aan- en
uitzetten van het tDCS apparaat).
Publiek
Heidelberglaan 100
Utrecht 3584 CX
NL
Wetenschappelijk
Heidelberglaan 100
Utrecht 3584 CX
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Militair of veteraan bij de Nederlandse defensie
- Leeftijd 18 - 60 jaar
- Aanwezigheid van klachten die te maken hebben met agressie regulatie volgens de criteria beschreven door (Coccaro, 2012) of een angststoornis volgens DSM-IV criteria, behalve obsessieve-compulsieve stoornis.
- Ontvangen behandeling voor de bovengenoemde klachten
- Geven schriftelijk informed consent
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Overheersende depressieve stoornis (MDD)
- Alcohol- of drugsverslaving
- Ernstige psychiatrische of neurologische stoornis, zoals de ziekte van Parkinson
- Ernstig hoofdletsel of hersenoperatie gehad (N.B. een hersenschudding zonder bijkomend hersenletsel of schedelbreuk is geen reden tot exclusie)
- Grote of magnetische metalen delen in het hoofd (behalve een draad achter de tanden)
- Pacemaker of neurostimulator implantaat
- Zwangerschap
- gelijktijdige of recente (minder dan een maand geleden) deelname aan experiment met neuromodulatie of neurostimulatie
- Huidschade of -ziekte op de beoogde elektrodelocaties (tDCS)
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL56137.041.16 |
OMON | NL-OMON27064 |