Primaire doelstelling: het vaststellen van microbiologische, immunologische, genetische, klinische, cognitief-gedragsmatige en epidemiologische determinanten voor de ontwikkeling van persisterende klachten bij volwassen en minderjarige Lyme…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Bacteriële infectieziekten
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De belangrijkste uitkomstmaat is wie van de bevestigde Lyme patiënten
persisterende klachten ontwikkelen, op basis van de gevalideerde vragenlijsten
over vóórkomen en ernst van symptomen en beperkingen.
De belangrijkste studie parameters zijn alle microbiologische, immunologische,
genetische, klinische, cognitieve-gedrags, en epidemiologische parameters
gemeten tijden de follow-up van deze bevestigde Lyme patiënten, die het risico
op persisterende klachten mogelijk voorspellen, d.w.z:
-Q-PCRs voor Borrelia op huidbiopten en bloedmonsters
-typering van Borrelia culturen verkregen via huidbiopten, en de bijbehorende
*minimal inhibitory concentrations* (MICs) voor relevante antibiotica, evenals
de moleculaire typering van Borrelia burgdorferi subspecies
-PCRs voor andere tekenoverdraagbare aandoeningen op huidbiopten en
bloedmonsters
-Antibiotica dalspiegel in bloedmonsters verkregen tijdens de standaard
antibiotica behandeling afkomstig van patiënten geïncludeerd in de klinische
Lyme centra
-Borrelia C6 ELISA (IgM/IgG; Immunetics) en een IgM en IgG immunoblot
(Mikrogen) en serologie voor andere tekenoverdraagbare aandoeningen op
bloedmonsters.
-Cellulaire immuun responses: ex-vivo stimulatie van volbloed en (verse) PBMCs
* verzameld voor en na antibiotische behandeling * met Borrelia en andere
stimuli.
- Vier cellulaire testen (Spirofind® (Oxford Immunotec), QuantiFERON Lyme®
(QIAGEN), de EliSpot assay ontwikkeld door AID (Autoimmun Diagnostika GmbH) in
Strassberg, Duitsland) en de LTT-MELISA (ontwikkeld door Invitalabs, Neuss,
Duitsland) voor en na antibiotische behandeling. De testen zijn gebaseerd op ex
vivo stimulatie van bloed (whole blood of PBMCs) met Borrelia volgens het door
de fabricant geleverde protocol om de specifieke cellulaire immuunrespons tegen
B. burgdorferi s.l te onderzoeken, en zo vast te kunnen stellen of de test
resultaten gerelateerd zijn aan klinische uitkomst.
-Gen expressie arrays: we zullen micro-arrays (Illumina) uitvoeren
gebruikmakend van RNA uit bevroren PBMCs * verzameld voor en na antibiotische
behandeling * die ex-vivo gestimuleerd worden met Borrelia en andere stimuli.
-Humorale immuun response: IgG2/IgG1 ratios in patiënten voor en na behandeling
om een activiteitsmarker te identificeren.
-Complement cascade: Mannose Binding Lectin (MBL) niveaus voor en na
behandeling
-Alle relevante uitkomsten van de vragenlijsten die het risico op persisterende
klachten mogelijk voorspellen
Secundaire uitkomstmaten
Secondaire studie parameters zijn alle microbiologische, immunologische,
genetische, klinische, cognitieve-gedragsmatige, en epidemiologische parameters
zoals boven beschreven * maar nu gemeten in de onbevestigde Lyme patiënten met
bestaande persisterende klachten * die mogelijk overeenkomen met de
determinanten voor dergelijke klachten die zijn vastgesteld bij de bevestigde
patiënten.
Achtergrond van het onderzoek
In de afgelopen 15 jaar is het aantal tekenbeten en gevallen van Lyme
borreliose in Nederland verdrievoudigd, met momenteel meer dan een miljoen
tekenbeten en 20.000-30.000 Lyme borreliose gevallen per jaar. 20-30% van alle
tekenbeten en Lyme borreliosis vinden plaats bij kinderen. De meerderheid van
de Lyme borreliose patienten herstelt goed na antibiotische behandeling maar
5-20% van de patienten meldt persisterende klachten zoals spier- en
gewrichtspijn, neurocognitieve beperkingen en vermoeidheid. Deze persisterende
en soms invaliderende klachten kunnen grote impact hebben op de kwaliteit van
leven.
Tot op heden is het niet bekend in welke mate langdurig persisterende klachten
veroorzaakt worden door persisterende Borrelia infectie, auto-inflammatie of
auto-immuniteit, co-infectie met andere tekenoverdraagbare pathogenen, of
andere mechanismen. In het voorgestelde onderzoek, zullen we prospectief het
klinisch beloop van behandelde Lyme borreliose onderzoeken en het risico op
ontwikkeling van persisterende klachten bepalen. Om specifieke determinanten
voor ontwikkeling van dergelijke klachten te bepalen, doen we microbiologische,
immunologische, genetische, klinische, cognitieve-gedrags-, en epidemiologische
metingen aan patiënten gedurende follow-up.
Kinderen hebben mogelijk een ander risico op en/of determinanten voor
persisterende Lyme-gerelateerde klachten dan volwassenen. Zulke verschillen
zouden pleiten voor specifieke diagnostische en behandelstrategieën voor
kinderen. Daarom is het nodig om voor zowel volwassenen als kinderen het risico
op en de determinanten voor persisterende Lyme-gerelateerde klachten te bepalen.
Er zijn nog geen prospectieve studies uitgevoerd naar persisterende symptomen
na Lyme borreliosis bij kinderen. De al wel beschreven verschillen tussen
kinderen en volwassenen voor acute ziekte van Lyme hebben mogelijk relatie met
verschillen in risico*s en determinanten van persisterende symptomen. De
deelname en prospectieve follow-up van kinderen in deze studie geeft ons de
mogelijkheid om te zoeken naar factoren die de ontwikkeling van persisterende
symptomen bij individuele kinderen kunnen verklaren.
Ons onderzoek is uniek en innovatief vanwege de prospectieve en holistische
benadering. De prospectieve follow-up van zowel volwassen als minderjarige
patiënten stelt ons in staat om determinanten te identificeren die de
ontwikkeling van persisterende klachten van individuele patiënten voorspellen.
De resultaten kunnen hierdoor bijdragen aan toekomstige behandelstrategieën
voor zowel kinderen als volwassenen die persisterende klachten kunnen voorkómen
of genezen bij individuele Lyme patiënten.
Doel van het onderzoek
Primaire doelstelling: het vaststellen van microbiologische, immunologische,
genetische, klinische, cognitief-gedragsmatige en epidemiologische
determinanten voor de ontwikkeling van persisterende klachten bij volwassen en
minderjarige Lyme patiënten, en een predictiemodel ontwikkelen * voor het
vóórkomen en de intensiteit van persisterende klachten - voor individuele
patiënten.
Secundaire doelstellingen:
1- Vaststellen van de uitkomst en langetermijngevolgen van vroege
gelokaliseerde, vroege gedissemineerde of late gedissemineerde Lyme-borreliose
bij volwassen en minderjarigen.
2- Vaststellen welke determinanten van persisterende klachten bij bevestigde
patiënten vóórkomen bij onbevestigde patiënten met reeds bestaande blijvende
symptomen, en dus suggestief zijn voor vergelijkbare mechanismen die ten
grondslag liggen een de ontwikkeling van persisterende klachten bij volwassen
en minderjarigen.
3- Voorstellen van meer gepersonaliseerde diagnostische- en behandelstrategieën
voor zowel volwassen als minderjarige Lyme borreliose patiënten, welke
gevalideerd kunnen worden in toekomstige studies om vast te stellen in welke
mate deze strategieën de ontwikkeling van persisterende klachten voorkómen en
genezen bij volwassen en minderjarigen.
Onderzoeksopzet
Dit is een prospectieve observationele cohortstudie zonder interventie maar met
invasieve metingen.
Prospectief zullen we de langetermijngevolgen van Lyme borreliose bij 2000
volwassen en 300 minderjarige patiënten met vroege gelokaliseerde, vroege
gedissemineerde of late gedissemineerde Lyme borreliose een jaar lang opvolgen.
Patiënten zullen vóór of direct na start van de behandeling geïncludeerd
worden. Daarnaast zullen we ook 300 volwassen en 50 minderjarige patiënten
includeren met bestaande persisterende symptomen die waarschijnlijk door Lyme
borreliose veroorzaakt zijn maar niet laboratorium bevestigd
Inschatting van belasting en risico
Meedoen aan dit onderzoek heeft geen direct voordeel voor de deelnemers. Wel
kan de behandelend arts ondersteuning of advies vragen aan de onderzoekers bij
het stellen van de diagnose of (verdere) behandeling als tijdens of na het
onderzoek klachten ontstaan of persisteren. Deelname draagt bij aan een
verbeterd inzicht in de ontwikkeling van langetermijngevolgen van de ziekte van
Lyme, en derhalve de mogelijkheid tot het verbeteren van de diagnose en/of de
behandeling van mensen met de ziekte van Lyme in de toekomst.
De belasting van deelname bestaat uit het afnemen van bloed, het invullen van
de vragenlijsten en bij volwassenen eventueel ook een huiduitstrijkje en
huidbiopten.
We includeren ook minderjarigen, die 20-30% van alle Lyme patiënten vormen. Het
is nodig om voor minderjarigen vast te stellen wat hun specifieke risico om
persisterende klachten na behandeling te ontwikkelen is, evenals mogelijke
determinanten/mechanismen voor ontwikkeling van dergelijke klachten. Gebaseerd
op de studie resultaten, kunnen behandelstrategieën specifiek voor
minderjarigen en/of volwassenen worden voorgesteld, om zo persisterende
Lyme-gerelateerde klachten te voorkomen of genezen. Voor alle deelnemers kan
het project team, op verzoek van de behandelend huisarts of specialist,
ondersteuning bieden bij de diagnose van mogelijk Lyme-gerelateerde ziekte of
symptomen, met ondersteuning van de studie metingen indien van toepassing.
Publiek
Antonie van Leeuwenhoeklaan 9
Bilthoven 3721 MA
NL
Wetenschappelijk
Antonie van Leeuwenhoeklaan 9
Bilthoven 3721 MA
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Inclusie criteria zijn deels afhankelijk van de patiëntengroep en de wijze van inclusie.
Alle patiënten geïncludeerd via Tekenradar.nl:
- zijn 5 jaar en ouder.
(voor patiënten geïncludeerd via klinische Lyme centra gelden geen leeftijdsrestricties)
EM patients geïncludeerd via Tekenradar.nl:
- melden een EM op Tekenradar.nl met een diameter groter dan 5 cm en die aanwezig is gedurende maximaal 3 maanden;
- hebben een bevestigde (typische of atypische) EM diagnose door de huisarts;
- zijn nog niet begonnen met de behandeling van de EM of niet langer dan 4 dagen geleden gestart op het moment of inclusie;
Bevestigde Lyme patiënten:
- hebben een bevestigde diagnose van vroege of late Lyme-borreliose;
- zijn nog niet begonnen met de behandeling op het moment of inclusie, of - indien geïncludeerd via Tekenradar - ten hoogste 4 dagen voor inclusie, of * indien geïncludeerd via klinische Lyme centra * ten hoogste 1 week voor inclusie.
Onbevestigde Lyme patiënten geïncludeerd via klinische Lyme centra:
- hebben symptomen die aanwezig zijn op het moment van inclusie en die persisteren gedurende meer dan 6 maanden, zoals spier- en gewrichtspijn, neuralgie, concentratiestoornissen en cognitieve stoornissen, met of zonder vermoeidheid;
- hebben een voorgeschiedenis van onbevestigde Lyme borreliose gebaseerd op een positieve uitslag van een niet-aanbevolen diagnostische test OF start van ziektesymptomen (zoals hierboven beschreven) die begonnen zijn binnen een maand na een gedocumenteerde tekenbeet;
- hebben een negatieve serologische uitslag voor Borrelia spp.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Exclusie criteria zijn deels afhankelijk van de patiëntengroep en wijze van inclusie.
Alle patiënten (en/of hun ouders/verzorgers:
- niet in staat zijn schriftelijke toestemming te geven of de Nederlandse taal niet beheersen.
Bevestigde Lyme patiënten geworven via Tekenradar.nl:
- langer dan 4 dagen geleden gestart zijn met de behandeling vóór het moment van inclusie.
Bevestigde Lyme patiënten geworven via de klinische Lyme centra:
- gestart zijn met de behandeling meer dan 1 week vóór inclusie.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL50227.094.14 |
OMON | NL-OMON27509 |