Wordt de progressie van arteriosclerose geremd door nachtelijke hemodialyse of door niertransplantatie?

Hart- en vaatziekten (HVZ) zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij patiënten met
terminale nierinsufficiëntie (end-stage renal disease, ESRD). De
vaatafwijkingen bij ESRD worden vooral gekenmerkt door vaatwandcalcificaties,
en niet zozeer door intimahyperplasie. Het is onbekend via welk mechanisme deze
vaatwandcalcificatie optreedt, waarschijnlijk spelen de verhoogde calcium- en
fosfaatconcentraties bij nierinsufficiëntie een belangrijke rol.
Met intensieve dialyseschema's, zoals frequente nachtelijke hemodialyse, kan de
calciumfosfaathuishouding genormaliseerd worden. Onbekend is of een dergelijke
behandeling de progressie van arteriosclerose in de zin van
vaatwandcalcificatie remt, of dat er wellicht zelfs regressie optreedt.

Antwoord verkrijgen op de volgende vraagstellingen:
1. Remt behandeling met frequente nachtelijke hemodialyse de progressie van
vaatwandcalcificatie ten opzichte van behandeling met conventionele hemodialyse
en peritoneaaldialyse of behandeling met niertransplantatie?
2. Welke groep dialysepatienten, gedefinieerd op basis van hun risico op
vaatwandcalcificatie, kan het meeste voordeel hebben van frequente nachtelijke
hemodialyse?

Werkplan:
n=40-55 start nachtelijke hemodialyse
n=40-55 conventionele hemodialyse
n=40-55 peritoneaaldialyse
n=40-55 start niertransplantatie
Bij alle patiënten multislice CT en PWV op t=0, 1, 2, en 3 jaar

Zoals hierboven is weergegeven worden 4 patiëntgroepen onderzocht. Uitgegaan
wordt van patiënten die > 3 mndn worden behandeld met nachtelijke
thuishemodialyse, gedurende 5-7 x 8uur per week. Hoewel randomisatie naar
behandeling een ideale vergelijking mogelijk zou maken, is dit in de praktijk
niet haalbaar. Om te streven naar uniformiteit van patiënten worden gematchte
controles gezocht in de populaties die behandeld worden met conventionele
hemodialyse, peritoneaaldialyse en niertransplantatie.

De belasting van dit onderzoek is gering. De behandeling van de
nierinsufficientie is ongewijzigd.
De belasting bestaat uit:
- bloedafname gecombineerd met polikliniekbezoek of dialyse; 2x per jaar
- meting van pulse wave velocity (niet invasief, niet pijnlijk, duurt ongeveer
30 min); 1x per jaar
- verrichten van multi-slice CT scan (niet invasief, niet pijnlijk, duurt
ongeveer 1 tot 5 min, stralenbelasting veel geringer dan van conventionele CT
scan); 1x per jaar