'Doen of laten' - Reduceren van gastroscopieën voor dyspepsie: een randomised controlled trial

Klachten van de bovenste tractus digestivus, zoals ongecompliceerde dyspepsie
(dyspepsie zonder alarmsymptomen), komen veel voor in de algemene populatie.
Leefstijladviezen en medicatie kunnen bij de meeste patiënten de klachten
verhelpen. Volgens de huidige richtlijnen is een gastroscopie bij dyspeptische
klachten alleen geïndiceerd bij een selecte groep patiënten met verdenking op
maligniteit. Ondanks deze aanbeveling in de richtlijn, wordt nog steeds een
substantieel deel van de gastroscopieën verricht voor ongecompliceerde
dyspepsie. Hierdoor worden patiënten onnodig blootgesteld risico*s en daarnaast
is dit een belangrijke bron van zorgkosten. Derhalve is er behoefte aan een
strategie om het aantal gastroscopieën voor ongecompliceerde dyspepsie te
verminderen.

Primair: De superioriteit aantonen van een klinische strategie om het aantal
gastroscopieën voor ongecompliceerde dyspepsie te verminderen bij patiënten van
18 jaar of ouder, die doorverwezen zijn voor gastroscopie via de open-access
route, vergeleken met standaard zorg. De strategie zal patiëntgericht zijn,
gebaseerd op een terughoudend beleid voor gastroscopieën en een toename in
zelfzorg en kennis van de patiënt.

Secundair:
- Bepalen of een terughoudend beleid voor gastroscopieën en een toename in
zelfzorg en kennis van de patiënt non-inferieur is aan vroege gastroscopie op
het gebied van *health related anxiety*, ernst van de klachten en kwaliteit van
leven
- Evalueren van het percentage patiënten dat een gastroscopie krijgt, ondanks
de ontvangen educatie, binnen de 12 weken na het eerste contact
- Bepalen of patiënten vragen over het herkennen en managen van dyspeptische
klachten beter kunnen beantwoorden na de e-learning, vergeleken met voor de
e-learning

Algemeen: Een multicenter, randomised controlled trial met 2 groepen: een
interventie- en een controlegroep.

Setting: De studie zal worden uitgevoerd in 3 ziekenhuizen; 2 perifere centra
en 1 academisch centrum.

Inclusie
Aanvragen voor patiënten verwezen voor open-access gastroscopie zonder sedatie
en zonder urgentie worden geëxtraheerd. De huisarts van elke patiënt zal worden
gecontacteerd ter confirmatie van geschiktheid van patiënt en toestemming voor
deelname aan de studie zal worden gevraagd. Indien toestemming is verkregen,
zal de patiënt een informatiebrief over de studie ontvangen en een uitnodiging
voor een intake gesprek. Gedurende het intake gesprek zal opnieuw geschiktheid
worden gecontroleerd en bij instemming met deelname zal een informed consent
worden getekend. Hierna wordt de patiënt at random ingedeeld in de
interventiegroep of controlegroep.

Interventie: Patiënten in de interventiegroep zullen uitleg krijgen over de
beperkte waarde van gastroscopie bij ongecompliceerde dyspepsie en de
mogelijkheden van leefstijlaanpassingen. Vervolgens krijgen zij een e-learning
aangeboden in plaats van een gastroscopie. De e-learning bevat educatie en
vragenlijsten. Het wordt patiënten geadviseerd contact op te nemen met de
huisarts indien klachten persisteren. De huisarts krijgt adviezen met
betrekking tot het management en behandeling van elke patiënt.

Controle: Patiënten in de controlegroep krijgen informatie over de studie en
vervolgens een gastroscopie. Ook krijgen zij dezelfde vragenlijsten als de
interventiegroep.

Follow-up: 12 weken na de interventie zullen opnieuw vragenlijsten worden
afgenomen. Indien patiënten nog steeds klachten hebben na het eindigen van de
studie, zullen zij, buiten studieverband om, alsnog de mogelijkheid krijgen een
gastroscopie te ondergaan.

Patiënten krijgen een e-learning in plaats van een gastroscopie. De e-learning bevat informatie over dyspepsie en leefstijladviezen. Ook zal de e-learning de drie vragenlijsten bevatten. Data van de vragenlijsten zal uit de e-learning worden geëxtraheerd.

Door geen gastroscopie te verrichten is dat er mogelijk diagnostische
onzekerheid blijft, die anders was weggenomen door gastroscopie. Dit zou kunnen
leiden tot frequentere bezoeken aan de huisarts omdat de patiënt niet
gerustgesteld is door een gastroscopie.
Daarnaast kan er, ook al was de gastroscopie onterecht, incidenteel een
klinisch relevante afwijking worden gevonden bij gastroscopie. Deze incidentele
bevindingen worden dan niet gevonden als een gastroscopie wordt afgewend.
Verder zullen de e-learning en questionnaires de patiënten tijd kosten.