De SUGARDIP-studie: Orale medicatie strategie versus insuline voor de behandeling van diabetes gravidarum

Het aantal zwangerschappen dat gecompliceerd wordt door zwangerschapsdiabetes
(GDM) stijgt snel. Momenteel betreft dit 5-10% van alle zwangerschappen in
Nederland. Momenteel zijn dat 13.000 vrouwen per jaar. Vrouwen met GDM hebben
significant vaker complicaties zoals macrosomie, een kind met een hoog
geboortegewicht, een hoger risico op een keizersnede en andere problemen bij de
bevalling. Patiënten bij wie GDM is vastgesteld, worden in eerste instantie
behandeld met een dieet om de bloedsuiker te reguleren. Bij onvoldoende effect
worden bloedsuikerverlagende medicijnen gebruikt. Insuline is in Nederland de
eerste keus behandeling. Toediening van insuline-injecties en de daarbij
horende veelvuldige bloedsuiker controles vormen een aanzienlijke belasting
voor patiënten en het zorgsysteem. Tevens vereist het intensieve begeleiding
van de behandelaar. Metformine en glibenclamide zijn bloedsuikerverlagende
medicijnen in tabletvorm. Beiden zijn separaat onderzocht en worden veilig en
effectief geacht voor de behandeling van GDM. Een primaire behandelstrategie
gebruikmakend van metformine en glibenclamide lijkt een gewenste strategie voor
GDM behandeling, maar een vergelijkend onderzoek met de huidige
standaardbehandeling met insuline in Nederland ontbreekt.
Met de SUGARDIP studie vergelijken we in een gerandomiseerde trial de
effectiviteit en veiligheid van orale antidiabetica in een twee-staps methode,
start met metformine en bij onvoldoende effect toevoegen van glibenclamide,
versus standaardbehandeling met insuline voor de behandeling GDM.

Primaire onderzoeksvraag:
Het evalueren van het effect van behandeling met orale diabetica op de
incidentie van large-for-gestational-age (LGA) neonaten bij vrouwen met
diabetes gravidarum met indicatie voor medicamenteuze behandeling, in
vergelijking met insuline behandeling.

Secundaire onderzoeksvraag:
Het bestuderen van de effecten van orale antidiabetica, in vergelijking met
insuline, op maternale en perinatale uitkomsten, waaronder maternale
glucoseregulatie, hypertensieve aandoening tijdens de zwangerschap, maternale
gewichtstoename, partus prematurus, geboortetrauma, neonatale hypglycemie en
neonatale NICU opname.

Additionele onderzoeksvraag:
Het evalueren van de patienttevredenheid en kosteneffectiviteit van orale
antidiabetica in vergelijking met insuline.

Open label multicenter non-inferiority gerandomiseerde gecontroleerde trial
(RCT).

Randomizatie voor behandeling middels orale antidiabetica (metformine en eventueel daarbij glibenclamide) of standaard behandeling met insuline.

Belasting: gedurende de studie zullen een drietal vragenlijsten worden
verstrekt aan patienten, waarvan het invullen 30-40 minuten zal kosten.
Daarnaast wordt gevraagd dagelijks de glucoses in een dagboek bij te houden
(routine care) aangevuld met enkele korte vragen (1-2 minuten extra). In het
UMCU zal gedurende routine echo's een evaluatie van het hart van de foetus
plaatsvinden, waardoor het onderzoek enkele minuten langer zal duren. Patienten
in het UMCU wordt gevraagd deel te nemen aan de biobank, hetgeen geen extra
belasting voor de patient of neonaat oplevert.

Risico: behandeling in het kader van diabetes gravidarum met metformine of
glibenclamide zijn wereldwijd onderzocht en blijken veilig.

Voordeel: vrouwen die behandeld worden met orale antidiabetica kunnen een
adequate glucose controle bereiken met het voordeel van een beter getoleerde en
minder invasieve manier van medicatietoediening.