Nationaal onderzoek naar lange termijn effecten na kinderkanker; SKION LATER Q2008 onderzoek:
late milt schade bij lange termijn overlevers van kinderkanker

Het SKION LATER Q2008 milt onderzoek richt zich op de verminderde miltfunctie
bij lange termijn overlevenden van kinderkanker. Patiënten met een verminderd
functionerende milt of met een verwijderde milt (functionele of anatomische
asplenie) hebben een significant verhoogd risico op ernstige infecties met
bijvoorbeeld streptococcus pneumoniae en Heamophilus influencae. Ter preventie
worden patiënten volgens de huidige richtlijnen gevaccineerd voor infectie met
pneumokokken. Bij patienten met lymphoproliferatieve syndromen daalt de
hoeveelheid antilichamen na vaccinatie echter sneller. Bij patiënten die lijden
aan hematologische ziekten en waarbij de milt verwijderd is, wordt dan ook een
insufficiënte vaccinale responswaargenomen. Het is daarom van belang om
onderzoek te doen in de populatie van overlevenden van kinderkanker naar het
functioneren van de milt na totale lichaamsbestraling, bestraling van de milt
of bij de overlevendenwaarbij de milt geheel verwijderd is. Daarnaast dient te
worden gekeken naar de vaccinatiestatus na vaccineren en de duur van de
antilichaamrespons.

Primaire doelen:
1. Meten van effectiviteit van pneumococcen vaccinatie bij overlevenden met
verminderde functie van de milt.
2. Het vergelijken van de aantallen IgM memory B-cellen van overlevenden na
splenectomie met overlevenden die TBI kregen en overlevenden die bestraling
kregen over de milt, met als doel het bepalen van de waarde van IgM memory
B-cellen voor het bepalen van de functie van de milt.
Secundaire doelen:
1. Onderzoeken van de vaccinatie status bij overlevenden met verminderde
functie van de milt.
2. Het, in een cross-sectionele setting, onderzoeken van de duur van de
antilichaam respons van de pneumococcen vaccinatie bij overlevenden.
3. Het onderzoeken van de relatie tussen IgM memory B-cellen en de antilichaam
respons op pneumococcenvaccinatie bij overlevenden met verminderde functie van
de milt na behandeling voor kanker.

Medische beoordeling en bijkomende diagnostische onderzoeken:

- Medische voorgeschiedenis: Datum van splenectomie / datum, dosis en
bestralingsgebied. Vaccinaties en datum van vaccinaties, antibiotische
profylaxe, gedocumenteerde ernstige infecties.
- Bloedanalyse T=0: Overlevenden (n=100): Op flow cytometry gebaseerde
immunofenotypering.
- Bloedanalyse T=0: Overlevenden: (n=469) Pneumokokken antilichamen MOPA recent
gemodificeerd in een multiplex opsonophagocytosis killing assay.

Lange termijn overlevenden met hypo of asplenie, die niet zijn gevaccineerd
volgens de richtlijnen worden in het kader van patiëntenzorg gevaccineerd
volgens de richtlijn. Bij deze groep wordt 3 weken na vaccinatie (T=1) 4 ml
bloed afgenomen voor het bepalen van antistoffen (maximaal 469).

Vaccinatie van overlevenden van kinderkanker zal worden uitgevoerd volgens de
Nederlandse klinische richtlijnen voor patiënten met verminderde miltfunctie
(reguliere patiëntenzorg). De belasting voor de patiënt is een extra bezoek aan
het ziekenhuis voor een venapunctie voor het verkrijgen van 4 ml bloed, 3 weken
na de Pneumovax vaccinatie. Daarnaast zal een extra 11 ml bloed worden
afgenomen voor onderzoeksvragen wanneer een patiënt in het kader van reguliere
patiëntenzorg een venapunctie krijgt.