1. Het opzetten van een 'trial readiness cohort' voor het EPAD geneesmiddelenonderzoek (EPAD-PoC) om recruterig te versnellen en screenfailures te minimaliseren. 2. Het bestuderen van het volledige spectrum van alle stadia vóór AD dementie…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Neurologische aandoeningen NEG
- Dementie en amnestische stoornissen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Neuropsychologisch:
Verbaal Episodisch geheugen List Learning & Story Memory (RBANS)
Visueel Episodisch geheugen Figure Recall (RBANS)
Visuospatieel/Constructioneel Figure Copy & Line Orientation (RBANS)
Taal Picture Naming (RBANS)
Aandacht/Executief functioneren Semantic Fluency, Digit Span, Coding (RBANS)
Secundaire uitkomstmaten
Secundaire onderzoeksuitkomstmaten:
Biomarker hersenvocht (CSF):
Metingen bestaan uit AD-gerelateerde markers (Aβ, t-tau and p-tau), en deze
data zal gebruikt worden voor disease modelling en staging van disease
pathology.
MRI: Hippocampus volume en het gehele hersenvolume; vasculaire last (Witte stof
laesies, infarcten, lacunes, microbloedingen en oppervlakkige siderosis)
Explorerende onderzoeksuitkomstmaten:
Werkgeheugen: Dot counting (NIH examiner)
Keuze reactietijd en set shifting: (Flanker (NIH Examiner/Toolbox)
Allocentric Space: Four Mountains Task (Cambridge Cognitive Neurosciences)
Navigatie in Egocentrische Ruimte: Virtual Reality Supermarket Trolley
(University College London)
Depressie: 30-item Geriatric Depression Scale (GDS)
Angst: State-Trait Anxiety Inventory (STAI)
Slaap: Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI)
Dagelijks functioneren: Amsterdam Instrumental Activities of Daily Living
Questionnaire (Amsterdam IADLQ)
Explorerende neuroimaging onderzoeksuitkomstmaten:
Structural MRI: Corticale dikte, diepe grijze stof volumes; Fractionele
anisotropie (FA) of temporale lob, diffusie kurtosis (multi b-value DTI),
netwerk veranderingen
Functional MRI: Globale & pariëtale CBF; Veranderingen binnen de default-mode
netwerk & relatie met hippocampale activiteit (rsfMRI); Bolus aankomst tijd
(multi-delay ASL); Netwerk analyse (rsfMRI)
Achtergrond van het onderzoek
De ziekte van Alzheimer (AD) is de meest voorkomende oorzaak van dementie. In
Europa alleen lijden 7 miljoen mensen aan deze ziekte. Vanwege de vergrijzing
in de populatie stijgt het aantal mensen met dementie en de afhankelijkheid van
zorg, wat leidt tot hoge kosten voor de gezondheidszorg. Waar de zorgkosten
voor dementie in 2015 ¤262 miljard betroffen, wordt verwacht dat dit bedrag de
komende jaren enorm zal toenemen. Pogingen om de ziekte (farmaco-)therapeutisch
op te lossen, hebben tot op heden weinig opgeleverd.
Er is overeenstemming dat AD zich 20 jaar voordat dementie wordt
gediagnosticeerd, ontwikkelt, wat de mogelijkheid biedt om preventieve
maatregelen te nemen voordat de klinische symptomen zichtbaar zijn en dementie
ontstaat. Er is veel ervaring met geneesmiddelenonderzoek in latere fasen van
de ziekte en de uitdaging is om in een vroeger stadium mensen te identificeren
met de ziekte van Alzheimer, die geschikt zijn en geïnteresseerd zijn om mee te
doen met secundair preventieonderzoek.
Huidige onderzoeken naar het identificeren van biomarkers of klinische
symptomen van AD, richten zich voornamelijk op het stadium net voordat de
diagnose dementie gesteld kan worden en weinig op de ziektemodellen en de
fenotype expressie die nodig zijn om een betere schatting te kunnen maken in de
vroegere stadia van het ziekteproces. Het is belangrijk om goede ziektemodellen
te ontwikkelen voor de vroege stadia van AD, wanneer mensen nog geen symptomen
ervaren of cognitieve achteruitgang laten zien. Door deze (nog) gezonde mensen
te volgen over een langere tijd, krijgen we meer inzicht in het ziektemodel en
deze mensen kunnen gevraagd worden om deel te nemen aan geneesmiddelenstudies
die AD dementie kunnen voorkomen.
Tot op heden wordt geneesmiddelenonderzoek ter preventie of het remmen van AD
uitgevoerd door elk geneesmiddel apart te onderzoeken, wat veel tijd en geld
kost. Als men studies met verschillende middelen combineert in één design, kan
er met de juiste infrastructuur gebruik gemaakt worden van dezelfde
placebogroep. De afgelopen 10 jaar heeft geneesmiddelenonderzoek nog geen
succesvol geneesmiddel op de markt kunnen brengen als behandeling of secundaire
preventie van dementie. Veel geneesmiddelen zijn niet verder gekomen dan fase 2
onderzoek, waarbij de optimale dosering, het vinden van de juiste deelnemers en
het bevestigen van de effectiviteit nog niet eens getest kon worden. Als ze een
adaptief design hadden, hadden sommige mogelijk al in een vroeg stadium als
onsuccesvol beschouwd hadden kunnen worden.
De Europese studie ter Preventie van Dementie als gevolg van de ziekte van
Alzheimer (EPAD) richt zich op het ontwikkelen van een infrastructuur waarin
men beter en sneller de juiste proefpersonen kan vinden voor medicijnonderzoek,
waarbij meerdere verschillende interventies ter secundaire preventie voor
dementie als gevolg van AD naast elkaar kunnen plaatsvinden.
Doel van het onderzoek
1. Het opzetten van een 'trial readiness cohort' voor het EPAD
geneesmiddelenonderzoek (EPAD-PoC) om recruterig te versnellen en
screenfailures te minimaliseren.
2. Het bestuderen van het volledige spectrum van alle stadia vóór AD dementie,
van een gevarieerde deelnemersgroep ('probability continuum spectrum') voor het
ontwikkelen en verbeteren van ziektemodellen van de ziekte van Alzheimer bij
mensen zonder dementie. Het probability continuum spectrum zal worden
samengesteld met behulp van 3 dimensies: cognitie, biomarkers en traditionele
risicofactoren (genetisch en omgeving)
3. Om ziektemodellen te maken en te gebruiken om te bepalen welke proefpersonen
geselecteerd moeten worden voor de EPAD PoC.
4. Om hoge kwaliteit pre-randomisatie data voor de EPAD PoC trial te verzamelen
om te meten wat de impact is van verschillende interventies tegen dementie als
gevolg van de ziekte van Alzheimer. Mogelijk kan deze run-in data ook gebruikt
worden in de trial.
Onderzoeksopzet
Het EPAD Cohort is een prospectief, multicenter, pan-European, cohortstudie met
een goed gefenotypeerde 'probability-spectrum populatie' om om accurate
longitudinale modellen voor de ziekte alzheimer te ontwikkelen, die het hele
ziekteverloop dekt, en om een groep met proefpersonen te creëren die hoog in
aanmerking komen voor het participeren in de EPAD PoC. Voor het EPAD cohort
zullen proefpersonen gerekruteerd worden vanuit verschillende types bestaande
cohorten verspreidt over Europa (bijv. via geheugenpoliklinieken en
populatie-cohorten) om er voor te zorgen dat het het hele continuüm van risico
op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer omvat.
Inschatting van belasting en risico
- We vragen een tijdinvestering. Naar schatting is dit 8 uur voor het
screenings- en jaarlijkse bezoek en 2,5 uur voor het eenmalig 6 maandenbezoek.
- Bloedafnames kunnen pijn doen of een bloeduitstorting geven.
- Een ruggenprik kan ongemak en pijn geven tijdens de afname en kan bij een
groep van minder dan 10% hoofdpijn gedurende enkele dagen veroorzaken.
- Tijdens de MRI scan kan de proefpersoon ongemak ervaren door een hard geluid
en oncomfortabel liggen. Als de proefpersoon last heeft van claustrofobie,
angst voor kleine ruimtes, kan het angst geven.
Publiek
The Queens Medical Research Institute 47 Little France Cresecent
Edinburgh EH16 4TJ
GB
Wetenschappelijk
The Queens Medical Research Institute 47 Little France Cresecent
Edinburgh EH16 4TJ
GB
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
• Ten minste 50 jaar, uitsluitend gecontroleerd en vastgelegd bij de screening
(bezoek 1).
• Voldoet aan de vastgestelde criteria van de samenstellingscommissie (BC,
Balancing Committee).• Kunnen lezen en schrijven en ten minste 5 jaar formeel
onderwijs hebben gevolgd, uitsluitend gecontroleerd en vastgelegd bij de
screening (bezoek 1).
• In principe bereid zijn om deel te nemen aan de EPAD PoC-studie, waarvoor
verdere geïnformeerde toestemming moet worden verkregen.
• Een onderzoekspartner hebben of iemand kunnen aanwijzen die in principe
bereid is om onderzoekspartner te zijn.&H" +
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
• Onderzoeksdeelnemers die voldoen aan de diagnosecriteria voor elk type
dementie (bijv. van het National Institute of Neurological and Communicative
Disorders and Stroke and Alzheimer's Disease and Related Disorders Association
[NINCDS-ADRDA] voor AD; de Lund-criteria voor frontotemporale dementie (FTD),
de McKeith-criteria voor dementie met Lewy-lichaampjes (DLB), en de National
Institute of Neurological Disorders and Stroke and Association Internationale
pour la Recherché et l'Enseignement en Neurosciences [NINCDS-AIREN]-criteria
voor vasculaire dementie)
• CDR >=1 bij screening (bezoek 1)
• Bekende dragers van een mutatie in preseniline (PSEN) PSEN1, PSEN2 of APP
geassocieerd met een autosomaal dominante vorm van AD of een andere
neurodegeneratieve ziekte.
• Aanwezigheid van neurologische, psychiatrische of medische aandoeningen die
geassocieerd zijn met een langetermijnrisico op significante cognitieve
stoornissen of dementie, met inbegrip van maar niet beperkt tot een premanifest
stadium van de ziekte van Huntington, multiple sclerose, de ziekte van
Parkinson, het syndroom van Down, actief alcohol-, geneesmiddel- of
drugsmisbruik of ernstige psychiatrische stoornissen zoals een huidige
depressieve stoornis, schizofrenie, schizoaffectieve of bipolaire stoornis.
• Elke vorm van kanker of voorgeschiedenis van kanker in de voorafgaande 5
jaar (met uitzondering van basaalcel- of plaveiselcelcarcinoom van de huid,
verholpen door excisie, en gelokaliseerde prostaatkanker bij mannelijke
onderzoeksdeelnemers).
• Alle huidige medische aandoeningen die klinisch significant zijn en de
deelname van de patiënt aan een onderzoek onveilig kunnen maken, bijvoorbeeld
ongecontroleerde of niet-stabiele ziekten van een belangrijk orgaansysteem,
voorgeschiedenis binnen de laatste 6 maanden van een acute ziekte van een
belangrijk orgaansysteem waarvoor een spoedbehandeling of opname in een
ziekenhuis vereist is, met inbegrip van revascularisatieprocedures, ernstig
nier- of leverfalen, niet-stabiele of slecht gecontroleerde diabetes mellitus,
hypertensie of hartfalen, maligne neoplasmata in de afgelopen 5 jaar (met
uitzondering van in situ basaalcel- of plaveiselcelcarcinoom van de huid en
gelokaliseerde prostaatkanker bij mannelijke onderzoeksdeelnemers), alle
klinisch relevante afwijkingen in de bloedparameters die zijn opgenomen in de
standaardbeoordelingen van het plaatselijke onderzoekscentrum, ernstig verlies
van gezichtsvermogen, gehoor of communicatief vermogen of alle omstandigheden
die samenwerking of voltooiing van de vereiste beoordelingen in het onderzoek
verhinderen, naar het oordeel van de onderzoeker.
• Elke contra-indicatie voor MRI-scan/PET-scan (positronemissietomografie).
• Elke contra-indicatie voor lumbaalpunctie tijdens bezoek 1.
• Elke aanwijzing voor een intracraniële pathologie die, naar de mening van de
onderzoeker, de cognitie kan beïnvloeden, met inbegrip van maar niet beperkt
tot hersentumoren (benigne of maligne), aneurysma of arterioveneuze
malformaties, territoriaal infarct (met uitzondering van kleinere
waterscheidingsinfarcten), recente bloedingen (parenchymaal of subduraal) of
obstructieve hydrocefalie. Deelnemers met een MRI-scan waarop markers van
kleine vaatziekten te zien zijn (bijv. wittestofafwijkingen of lacunaire
infarcten) die klinisch insignificant worden geacht, of microbloedingen zijn
toegestaan.
• Deelname aan een ander klinisch onderzoek met een onderzoeksproduct (CTIMP,
clinical trial of an investigational product) in de afgelopen 30 dagen2.
Deelname aan een niet-CTIMP of een observationele behandelgroep van een CTIMP
wordt niet beschouwd als een exclusiecriterium. Gelijktijdige deelname aan het
onderzoek Amyloid Imaging to Prevent Alzheimer*s Disease (AMYPAD) Prognostic
and Natural History Study (PNHS) valt niet onder dit exclusiecriterium.
• Verminderde beslissingscapaciteit/niet in staat toestemming te geven bij het
screeningsbezoek.
• Niet in staat zijn aan de vereisten van het onderzoeksprotocol kunnen
voldoen naar het oordeel van de onderzoeker
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL56399.029.16 |