Ultrafiltratie volumes gestuurd door metingen van de totale lichaamsweerstand in hemodialyse patiënten: een pilotstudie gericht op haalbaarheid

In hemodialysepatiënten zien we een hoge cardiovasculaire morbiditeit en
mortaliteit, mede veroorzaakt door een suboptimale hydratiestatus van het
lichaam doordat er op dit moment geen goede technieken bestaan om de mate van
over- of ondervulling vast te stellen. Tijdens de hemodialysebehandeling vindt
ultrafiltratie (UF) plaats om het overtollig lichaamswater, dat zich tussen 2
dialyses in het lichaam heeft verzameld, te onttrekken. Het doel is om het UF
volume zodanig in te stellen dat klachten gerelateerd aan over- en ondervulling
worden voorkomen. Op dit moment wordt voor het inschatten van het UF volume de
zogenoemde 'streefgewicht' methode gebruikt. Deze subjectieve methode is
gebaseerd op verschillende klinische variabelen met elk een beperkte
nauwkeurigheid en specificiteit voor het inschatten van de hydratiestatus. We
hebben een techniek ontwikkeld waarmee we UF volumes op een meer objectieve en
nauwkeurige manier kunnen meten. Deze techniek is gebaseerd op het meten van de
elektrische weerstand van het lichaam (TBER) op een frequentie van 50 kHz, en
het gebruik van een methode waarmee een gepersonaliseerde TBER streefwaarde
kunnen berekenen die een normale hydratie aangeeft. Deze TBER normaalwaarde
wordt uitgedrukt in het aantal standaarddeviaties (SD) afwijking van normaal,
waarbij een TBER-SD score > +2 SD ondervulling aangeeft en een TBER-SD < -2 SD
overvulling. Onze hypothese is dat we de hydratiestatus van het lichaam kunnen
optimaliseren met een TBER streefwaarde van +2 SD aan het einde van de dialyse.
Een pilotstudie is nodig om de haalbaarheid van deze methode vast te stellen.

Het evalueren van de haalbaarheid van TBER-geleide UF in hemodialysepatiënten,
waarbij een TBER streefwaarde van +2 SD wordt gehanteerd als het optimale
target.

Pilotstudie.

UF volumes worden ingesteld op basis van herhaalde TBER metingen, die worden uitgevoerd door middel van gel-elektrodes op de hand en de voet. UF volumes worden in kleine stapjes verhoogd of verlaagd, net zolang totdat de TBER streefwaarde van +2 SD aan het einde van de dialyse is bereikt.

De TBER metingen zijn niet belastend. De belasting bestaat hoofdzakelijk uit de
extra tijd die de patiënt zal besteden aan het bijhouden van een dagboekje, het
invullen van een vragenlijst en het ondergaan van niet-invasieve diagnostische
testen. Indien nodig zullen de dialysesessies van de patiënt verlengd worden,
of worden extra dialyse sessies ingepland. De risico's van deze studie zijn
naar verwachting niet anders dan die van patiënten die op de conventionele
wijze worden behandeld.