Het vroegtijdig signaleren van stress middels biofeedback om incidenten in de residentiele jeugdhulp terug te dringen

Jongeren in de residentiële jeugdzorg reageren vanwege ontregelde
stress-regulatiesystemen vaak inadequaat op stress. Dit uit zich ondermeer in
problematische vormen van de *vecht- of vluchtreactie*, waaronder agressie en
zelfverwondend gedrag. De gevolgen zijn vaak ernstig voor jongeren, groepsleden
en medewerkers, en lopen uiteen van lichamelijke en psychische klachten tot
organisatorische gevolgen. In reeds bestaande methoden vindt vroegsignalering
van oplopende stress door de jongere zelf danwel medewerkers plaats. Ervaring
leert dat echter dat beiden de signalen van oplopende stress niet - of te laat
- herkennen, waardoor bijtijds preventief ingrijpen bemoeilijkt wordt. De
afgelopen jaren zijn de mogelijkheden om psychofysiologische markers van
oplopende spanning / arousal op een gemakkelijke, betrouwbare, non-invasieve en
objectieve wijze te meten fors toegenomen door ondermeer de ontwikkeling van
draagbare wireless devices, bijvoorbeeld in de vorm van een polsbandje. Een
psychofysiologische marker die sterk samenhangt met stress is hartslag (HR).
Door de psychofysiologische maten direct terug te koppelen (biofeedback) wordt
mogelijk meer inzicht verkregen in oplopende stress. De verwachting is dat de
stressregulatie bij jongeren zal verbeteren, en jongeren en medewerkers
signalen van oplopende stress in een vroeg stadium leren herkennen en
signaleren, waardoor incidenten (agressie, zelfverwondend gedrag) kunnen worden
verminderd.

De hoofdvraag van voorgesteld onderzoek is in hoeverre een draagbaar wireless
device - dat middels biofeedback inzicht geeft in psychofysiologische markers
van stress - in staat is vroegtijdig oplopende stress te signaleren en
incidenten in residentiële jeugdzorg te verminderen.

We richten ons op het effect van biofeedback (interventie) op fysiologische
stress middels de Sense-IT app om agressie en zelfverwondend gedrag terug te
dringen. Het betreft 20 N=1 studies, bestaande uit een baseline
(controleconditie), interventiefase (biofeedback op stress middels wireless
device) en wederom een baseline (controleconditie). Elke fase duurt 3 weken,
met een totale duur van het experiment van 9 weken per jongere.

In de studie wordt het effect van biofeedback op fysiologische stress middels de Sense-IT app onderzocht (interventie). Sense-IT is een applicatie via een smartwatch en een smartphone. De smartwatch meet hartslag en geeft deze weer op een schaal van 1 tot 10. Allereerst wordt een gemiddelde baselinebepaling en standaarddeviatie op hartslag bepaald bij een individuele persoon in rust. Vervolgens wordt er een drempel bepaald per individu om de jongere te informeren als de hartslag toeneemt of afneemt (i.e. veranderingen van .5, 1 of 2 keer de standaard deviatie). De jongere wordt zowel visueel als middels een trilling van de watch geïnformeerd over de veranderende hartslag. De applicatie op de smartphone functioneert als een monitor om bewust te worden van veranderingen in hartslag, hierin wordt gecontroleerd voor fysieke activiteit (o.a. hardlopen, wandelen).

er zijn geen risico's verbonden aan het onderzoek. De belasting is relatief
laag.