Effecten van nicotinamide riboside (vitamine B3) bij patiënten met Ataxia Teleangiëctasia

Ataxia Teleangiëctasia (A-T) is een erfelijke ziekte die zich meestal op de
kleuterleeftijd presenteert en leidt tot ernstige neurologische achteruitgang,
stoornissen van de afweer (infecties), longproblemen en suikerziekte. Patiënten
met A-T hebben verder een sterk verhoogd risico om kanker te krijgen. Er is
geen behandeling voor A-T beschikbaar; de meeste patiënten overlijden voor hun
dertigste jaar aan de gevolgen van kanker of longfalen. In het Radboudumc is
een landelijk expertisecentrum voor A-T, waar alle Nederlandse en enkele
Belgische patiënten worden gevolgd.
A-T wordt veroorzaakt door mutaties in het A-T Mutated (ATM) gen, dat het ATM
eiwit codeert. Dit ATM eiwit speelt een cruciale rol bij honderden
verschillende processen in lichaamscellen, waarvan de bekendste zijn: het
repareren van spontaan of door bijvoorbeeld straling opgelopen DNA schade, het
omgaan met cel-stress (zogenaamde *oxidatieve stress*) en energieproductie.
Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD+) is een molecuul dat een rol speelt bij
veel van deze processen.
Het is bekend dat een tekort aan NAD+ een belangrijke factor is bij de
ziektemechanismen die ten grondslag liggen aan progressieve neurologische
aandoeningen, suikerziekte en kanker, in algemene zin. Verder is er
wetenschappelijk bewijs dat het geven van NAD+ aan *cellen met A-T* en
proefdiermodellen voor A-T (bijvoorbeeld muizen met ATM mutaties), deze cellen
en dieren als het ware redt van de ernstige gevolgen van de gestoorde of
afwezige ATM functies. NAD+ zit in kleine hoeveelheden in de voeding, maar kan
ook door het lichaam worden gemaakt uit voorloperstoffen zoals nicotinamide
riboside (NR), een vorm van vitamine B3. De Food and Drug Administration (FDA)
heeft in de Verenigde Staten toestemming gegeven om NR als voedingssupplement
op de markt te brengen (Niagen®). De effecten van NR bij patiënten met A-T zijn
nog nooit bestudeerd.

Het doel van dit onderzoek is om te onderzoeken of het gebruik van nicotinamide
riboside vitamine B3 een gunstig effect heeft op het ziektebeloop van A-T.

Dit is een single center, exploratieve, interventionele open-label studie (fase
twee studie).
Geincludeerde patiënten zullen worden behandeld met vitamine B3, gedurende 4
aaneengesloten maanden. Tijdens deelname aan de studie zullen geïncludeerde
patiënten minimaal vier keer de polikliniek bezoeken voor klinische testen,
bloedprikken en om vragenlijsten in te vullen.

Behandeling met nicotinamide riboside, dosering 25mg/kg/dag, maximaal 900mg dag, gedurende een periode van 4 aaneengesloten maanden.

het risico op bijwerkingen is als erg laag ingeschat. NR is goedgekeurd door de
FDA. Tijdens de bloedonderzoeken die verricht worden tijdens het onderzoek
zullen ook naar eventuele bijwerkingen worden gekeken.