Effect van intraveneuze toediening van natrium lactaat bij patiënten met glucose transporter 1 deficiëntie syndroom (GLUT1DS)

Glucose tranpsorter 1 deficiëntie syndroom (GLUT1DS) is een genetische
aandoening waarbij glucose niet goed getransporteerd kan worden vanuit het
bloed naar de hersencellen via de bloed-hersen barrière. Dit komt door mutaties
in het SCL2A1 gen, wat codeert voor het glucose 1 transporter (GLUT1) eiwit.
Het syndroom is voor het eerst in 1991 beschreven en klassiek hebben patienten
met het syndroom last van ontwikkelingstoornissen, bewegingsstoornissen en
moeilijk behandelbare epilepsie. Er is geen genezende behandeling voor GLUT1DS
en anti-epileptica hebben vaak geen of onvoldoende effect op de epilepsie die
past bij GLUT1DS. Het ketogeen dieet, dat ketonen als alternatieve brandstof
voor de hersenen aanbied, is vaak een effectieve behandeling om de epilepsie
onder controle te krijgen. Helaas is het geen eenvoudig dieet en werkt het niet
in alle GLUT1DS patienten. Voor deze patienten zijn andere behandelingsopties
erg schaars.
Lactaat werd traditioneel altijd gezien als afvalproduct dat ontstaat bij
anaerobe verbranding van glucose. Daarnaast is het een marker voor bijvoorbeeld
ischemie. De laatste jaren is uit onderzoek echter gebleken dat lactaat door
verschillende organen, waaronder de hersenen, als energiebron kan worden
gebruikt. De hersenen kunnen lactaat ook opnemen uit de systemische bloed
circulatie, waarbij ze een andere transporter dan het GLUT1 eiwit gebruiken,
namelijk het MTC eiwit.
Er is nog niet onderzocht of dit gegeven zou kunnen betekenen dat lactaat als
alternatieve energiebron zou kunnen worden ingezet bij patienten met GLUT1DS.
Het doel van deze studie is te onderzoeken of het aantal klinisch waarneembare
epileptische aanvallen en de vaak veelvuldige epileptiforme afwijkingen op het
EEG verminderen tijdens en na intraveneuze toediening van lactaat.

Het doel van deze studie is te onderzoeken of intraveneuze toediening van
lactaat een positief effecth heeft op de symptomen van GLUT1DS, met name de
therapieresistente epilepsie.

Hoofddoel:
- Vaststellen van veranderingen in epileptiforme afwijkingen op het EEG
gedurende en na infusie van lactaat.

Overige doelen:
-- Vaststellen van veranderingen in klinisch waarneembare epileptische
aanvallen gedurende en na infusie van lactaat.
- Vaststellen van veranderingen in concentratie van lactaat, natrium, kalium,
chloride, glucose en bicarbonaat in het bloed.
- Vaststellen van veranderingen in pH van het bloed.

Een single center, explorative, interventional, open-label proof of principle
study, gehouden in het ziekenhuis. Het zal plaatsvinden in het Radboudumc in
Nijmegen en proefpersonen zijn patienten met GLUT1DS.
Proefpersonen zullen 1 dag kwijt zijn met het onderzoek, waarbij eerst basis
waarden van variabelen in het bloed en EEG in rust zal worden gemaakt. Daarna
zal lactaat intraveneus worden toegediend, waarbij er continue registratie van
het EEG blijft plaatsvinden. Met tussenposen zal er bloed worden afgenomen. Na
toediening van het lactaat zal het EEG nog steeds worden geregistreerd, tot dat
het EEG weer lijkt op de hoe deze was voor toediening van het lactaat. Bloed
zal worden afgenomen tot dit ook weer genormaliseerd is. Na observatie mogen
patienten weer naar huis.

Lactaat zal intraveneus worden toegediend bij 3 proefpersonen met therapieresistente epilepsie en GLUT1DS. De eerste 15 minuten zal het lactaat met een snelheid van 0,10 mmol/kg/min binnen lopen, de overgebleven 105 minuten met een snelheid van 0,06 mmol/kg/min. Het doel is om lactaat in het bloed rond de 7.5 a 10 mmol/L te brengen. Zo nodig zal de hoeveelheid lactaat en infuussnelheid worden aangepast.

Er is een verwaarloosbaar risico bij deelname aan dit onderzoek voor
proefpersonen. Nadelen aan het deelnemen aan deze studie zijn het mogelijk
krijgen van blauwe plekken of bloedvatontsteking door het krijgen van het
infuus. Deze risico's zullen we ze klein mogelijk maken door het infuus te
spoelen met NaCl 0.9%.
In vroegere studies is lactaat gebruikt om paniekaanvallen te induceren bij
proefpersonen met een paniekstoornis. Deze studies zijn methologisch niet goed
opgebouwd en het bewijs dat lactaat echt tot paniekaanvallen zou leiden is
hierdoor ook erg marginaal. In de bestudeerde literatuur heeft geen enkel
artikel een paniekaanval als bijwerking benoemd.
Er zijn geen grote bijwerkingen te verwachten. In de literatuur worden enkele
lichte bijwerkingen beschreven, die geen behandeling nodig hadden. Zo zijn er
lichte veranderingen in elektrolyten balans te verwachten en een milde
verhoging van pH van het bloed.
Voordelen van het meedoen aan deze studie is het mogelijk tijdelijke positieve
effect van lactaat op de epilepsie. Daarnaast draagt deelname aan het onderzoek
bij aan het ontwikkelen van evidence based nieuwe therapeutische behandelingen
voor patienten met GLUT1DS die niet goed reageren op het ketogeen dieet.