Bruto efficiëntie van fietsers met een transtibiale amputatie en het effect van positionering op de fiets: een pilot studie

Fietsen is een van de activiteiten die mensen met een beenmputatie (LLA) in hun
vrije tijd doen of kiezen als vervoerswijze [6,9]. Mensen met een transtibiale
amputatie (TTA) vanwege trauma zijn de grootste groep fietsers met een
amputatie [6,9]. Fietsers genereren 12 tot 21% van hun kracht door de enkel
[10,11]. Hoewel het enkelgewricht minder bijdraagt **dan de knie- en
heupgewrichten, hebben mensen met een TTA deze bijdrage verloren [12-14].
Daardoor kunnen fietsers met een TTA minder efficiënt fietsen. Hoewel het
veranderen van de voetposities op een pedaal geen invloed heeft op de
efficiëntie van competitieve wielrenners (4,5), kan het mogelijk wel de
efficiëntie verbeteren bij van fietsers met een TTA die een passieve
prothesevoet gebruiken.
Protheses zijn over het algemeen ontworpen om te lopen, maar worden vaak ook
gebruikt voor recreatief fietsen. Het bewegingsbereik in prothesevoeten
varieert [15,16], maar is meestal kleiner dan het bewegingsbereik van de enkel
tijdens het fietsen [15,16]. Daarom is compensatie vanuit heup en knie
noodzakelijk. Daardoor zijn de kinematica van het prothese- en gezonde been
niet symmetrisch. Bovendien kunnen prothesecomponenten of knie- /
heupcontracturen voorkomen waardoor mensen met een TTA de verminderde beweging
van de enkel compenseren. Een koker kan bijvoorbeeld het vermogen om de knie te
buigen [3] beperken of contracturen kunnen voorkomen dat de knie kan strekken.
Om tegemoet te komen aan de bewegingsbeperking van de persoon, kan het verhogen
of verlagen van het zadel nuttig zijn. Bovendien kan een geschikte zithoogte de
kans op knieblessures verminderen en de fietsefficiëntie verhogen [1,2].
Verschillende zithoogtes beïnvloeden de fietsefficiëntie [1,2] en kinematica
van de onderste ledematen bij valide fietsers [2]. Hoewel voetposities geen
invloed hadden op de fietsefficiëntie in competitieve valide fietsers zonder de
amputatie [4,5], zou de efficiëntie anders kunnen zijn in fietsers met een TTA.
Er is beperkte kennis over fietsefficiëntie bij recreatieve fietsers met een
TTA, hoewel 47% van hen fietst [7].

Primaire doelstelling: deze studie heeft als doel het analyseren van
fietsefficiëntie, trapkrachtsymmetrie en kinematica van heup, knie, enkel bij
volwassenen met een TTA bij het fietsen met verschillende voetposities en
zadelhoogtes
Secundaire doelstelling (en): Het tweede doel is het vergelijken van
fietsefficiëntie, trapkrachtsymmetrie en kinematica van de onderste ledematen
tussen mensen met een TTA en valide volwassenen bij het fietsen met
verschillende voetposities en zadelhoogtes. Derde doel is om de relatie tussen
kinetische asymmetrieën en efficiëntie en kinematische asymmetrieën en
efficiëntie in beide groepen te beoordelen

Dit is een pilot studie met repeated measures design. In totaal worden 12
volwassen mensen met een TTA en 12 valide fietsers, gematcht op basis van
geslacht en leeftijd aangeworven.

De interventies zijn voetposities op de trapper en zadelhoogte. Er zal geen interventieproduct / behandeling zijn.

Beide groepen deelnemers zullen het laboratorium twee keer bezoeken en de
totale tijd voor het eerste en tweede bezoek zal respectievelijk ongeveer 30 en
90 minuten bedragen. De maximale zuurstofopname van de deelnemers (VO2max)
wordt bepaald. Bij bezoek 2 fietsen de deelnemers gedurende 6 experimentele
condities op een ergometer. Elke conditie bestaat uit een submaximaal fietsen
gedurende 6 minuten en een rustperiode van 5 minuten. Beweging van de onderste
ledematen wordt gefilmd voor kinematische analyse. Deze protocollen worden in
de praktijk regelmatig veilig uitgevoerd door gezonde personen en mensen met
een TTA en in eerder onderzoek is nooit melding gemaakt van bijwerkingen. Voor
de veiligheid wordt de test beëindigd als de proefpersoon niet meer kan voldoen
aan het testprotocol, ongunstige tekenen of symptomen ervaart, stopverzoeken
indient of een noodsituatie ervaart [8].