Paardenkracht - Het Effect van Therapie met Paarden op Militaire Veteranen met Post-traumatische Stress Stoornis

De bestaande literatuur suggereert dat interventies met dieren (Animal Assisted
Interventions [AAI]) een positief effect zouden kunnen hebben op het welzijn
van veteranen die gediagnosticeerd zijn met Post-traumatische stress stoornis
(PTSS) (O*Haire et al., 2015), maar huidig onderzoek focust vooral op het
gebruik van speciaal getrainde hulphonden voor mensen met PTSS (besproken in
van Houtert et al., 2018). Een relatief nieuwe vorm van therapie is therapie
met paarden (Equine Assited Therapy [EAI]). Het beperkte aantal studies dat
gepubliceerd is over deze vorm van therapie suggereert dat therapie met paarden
een positief effect heeft op veteranen met PTSS, maar tot nog toe zijn er geen
harde bewijzen over de effectiviteit van deze vorm van therapie. De meeste
bestaande onderzoeken op dit gebied hebben met name gebruik gemaakt van
vragenlijsten en interviews om het effect van therapie met paarden op veteranen
met PTSS te meten. Hoewel de resultaten van deze studies veelbelovend zijn,
willen we in deze haalbaarheidsstudie onderzoeken of de effecten die in
bestaande onderzoeken zijn gevonden ook meetbaar zijn in het menselijk lichaam
door middel van objectieve meetmethoden.
Daarnaast gebruiken de gepubliceerde studies verschillende manieren van
therapie met paarden, dus de precieze inhoud van de therapie waardoor deze kan
leiden tot een vermindering in PTSS symptomen is nog onduidelijk. Hoewel
sommige studies suggereren dat interacties met de paarden al tot positieve
effecten kunnen leiden, beweren andere studies dat het rijden een belangrijk
onderdeel is van de therapie (Johnson et al., 2018).
Ten slotte zijn de fysiologische reacties van de paarden en reacties in hun
gedrag onderbelicht in huidig onderzoek. Het is echter belangrijk ook de
reacties van de paarden te onderzoeken, omdat onderzoek heeft laten zien dat de
mentale toestand van de ruiter effect heeft op de fysiologie en het gedrag van
het paard (Nuyts, Exadaktylos & Berckmans, 2013). Dit betekent dat er mogelijk
een relatie is tussen de fysiologische reacties van de veteranen en de reacties
van de paarden, bijvoorbeeld een stijging in oxytocine niveaus bij zowel
veteranen als paarden tijdens een positieve interactie. Op deze manier kunnen
de reacties van het paard tijdens een therapie sessie iets vertellen over de
mentale toestand van de veteraan.
In deze haalbaarheidsstudie willen we daarom objectieve meetmethoden bij zowel
veteranen als paarden onderzoeken die mogelijk relevant zijn om het effect van
groepstherapie met paarden op militaire veteranen met PTSS te onderzoeken. De
hypothese van deze haalbaarheidsstudie is dat het mogelijk is objectieve
welzijnsparameters te meten in veteranen met PTSS symptomen tijdens deelname
aan 12 weken groepstherapie met paarden.

Het primaire doel van dit haalbaarheidsonderzoek is het meten van objectieve
welzijnsparameters (HRV, cortisol en oxytocine in speeksel en stress
gerelateerd gedrag) die relevant zijn om het effect van therapie met paarden op
veteranen met PTSS te onderzoeken, en te onderzoeken
of deze objectieve welzijnsparameters samenhangen met eerder gevalideerde
subjectieve welzijnsparameters (vragenlijsten).
Het secundaire doel van dit haalbaarheidsonderzoek is te onderzoeken of
therapie met paarden leidt tot een verbetering in de kwaliteit van leven van
veteranen met PTSS.We meten de kwaliteit van leven van de veteranen door middel
van 16 concrete doelstellingen, die gerelateerd zijn aan de symptomen van PTSS.

Deze haalbaarheidsstudie is een observatiestudie die gebruik maakt van
niet-invasieve metingen en vragenlijsten. Proefpersonen nemen deel aan één
therapie sessie per week gedurende 12 weken. De sessies vinden plaats op de
locatie van Stichting Bio, op de Wekeromseweg 8 in Arnhem. Elke sessie begint
om 10:00 uur en eindigt rond 15:00 uur. In de ochtend krijgen deelnemers een
introductie en theorie over het werken met de paarden. Na een gezamenlijke
lunch zullen de deelnemers in duo's werken met de paarden. Nadat ze met de
paarden gewerkt hebben is er tijd om te reflecteren, ervaringen te delen en
elkaar feedback te geven. Deze bespreking zal worden opgenomen met een audio
recorder, zodat de onderzoekers achteraf naar de feedback en ervaringen van de
veteranen kunnen luisteren en deze kunnen gebruiken tijdens de analyse van de
resultaten.
Hartslag metingen en speeksel monsters zullen worden afgenomen voor, tijdens en
na het werken met de paarden. Ook wordt de deelnemers gevraagd zelf een
speekselmonster af te nemen op de avond voor de bijeenkomst en deze mee te
nemen naar de bijeenkomst van de volgende dag. Van de vier vragenlijsten worden
er twee elke week na het werken met de paarden ingevuld, de overige twee zullen
één keer per maand worden ingevuld. 12 weken na het einde van deze studie
worden de deelnemers gevraagd nog één keer naar Stichting Bio te komen voor een
terugkomdag, waarop zij voor de laatste keer de vragenlijsten invullen.

Het enige risico dat verbonden is aan deze haalbaarheidsstudie is het omgaan
met paarden. De paarden die gebruikt worden voor deze haalbaarheidsstudie
hebben echter ervaring met het werken met kinderen met een lichamelijke
beperking, wat betekent dat zij erg kalm en betrouwbaar zijn. Het risico dat de
paarden bijvoorbeeld zullen schrikken is zeer klein. Daarnaast zijn er ervaren
begeleiders aanwezig die op elk moment kunnen ingrijpen mocht dat nodig zijn.
Het beoogde voordeel wat betreft een vermindering in PTSS symptomen en daarmee
een verbeterde kwaliteit van leven weegt daardoor zwaarder dan het risico wat
betreft het omgaan met paarden. Omdat de veteranen maar één keer per week een
sessie hebben is de verwachting dat zij hiermee niet te zwaar belast zullen
worden.