Aanwezigheid van SARS-CoV-2 in het liquor cerebrospinalis van COVID-19 patiënten met acuut respiratoir falen: een pilotstudie.

COVID-19 wordt veroorzaakt door het SARS-CoV-2 virus, dat voor 79% overeenkomt
met het SARS-CoV virus, bekend van de SARS epidemie in 2002/2003.(Wu 2020)
Beide virussen zijn lid van de subfamilie Coronaviridea. De klinische
presentatie van COVID-19 en SARS zijn op veel vlakken vergelijkbaar. In beide
gevallen wordt een virale pneumonie beschreven, met als meest frequente
symptomen koorts, hoesten, dyspneu, spierpijn en vermoeidheid. (Huang 2020; Hui
2003)

Normaliter heeft een COVID-19 patiënt in den beginne slechts milde symptomen.
Na enkele dagen wordt dan óf herstel gezien, óf evolutie naar acuut respiratoir
falen.(Huang 2020) Tot op heden is de pathofysiologie van dit laatste symptoom
nog niet volledig opgehelderd. Neuro-invasiviteit zou een sleutelrol kunnen
spelen, aangezien dit een bekende eigenschap is van Coronaviridea.(Desforges
2014) SARS-CoV is post-mortem aangetoond in cerebro. Helaas specificeren
desbetreffende studies niet vanuit welke delen van de hersenen biopten werden
verkregen.(Hui 2003; Gu 2005) Muiszonderzoek laat zien dat met name de
hersenstam wordt aangetast door SARS-CoV, soms zelfs al vóór aantoonbare
pulmonale betrokkenheid.(McCray 2007, Netland 2005) Er wordt in de literatuur
ook een casus beschreven waarbij SARS-CoV aangetoond is in de liquor
cerebrospinalis van een patiënt met neurologische symptomen.(Hung et al 2003)
Op basis van bovenstaande bevindingen is de hypothese geformuleerd dat
SARS-CoV-2 mogelijk ook migreert naar het brein. (Li 2020; Baig 2020)

Primaire onderzoeksdoel: De prevalentie van de aanwezigheid van SARS-CoV-2 in
het liquor cerebrospinalis onderzoeken bij patiënten met een bewezen SARS-CoV-2
infectie die acuut respiratoir falen hebben doorgemaakt.

Secundaire onderzoeksdoelen:
1. De aanwezigheid van SARS-CoV-2 in het liquor cerebrospinalis correleren aan
routine biochemie van serum en liquor.
2. De aanwezigheid van SARS-CoV-2 in het liquor cerebrospinalis correleren aan
klinische presentatie.
3. De aanwezigheid van SARS-CoV-2 in het liquor cerebrospinalis correleren aan
mortaliteit na 8 weken.
4. De aanwezigheid van afwijkingen in het liquor cerebrospinalis van patiënten
met een bewezen SARS-CoV-2 infectie, die respiratoir falen hebben doorgemaakt,
onderzoeken.

Single-center pilot studie

Alle patiënten worden blootgesteld aan de complicaties en het discomfort
geassocieerd met een diagnostische lumbaalpunctie, een laag-risico ingreep.
Aangezien patiënten gesedeerd zijn tijdens de ingreep, zullen zij geen
periprocedureel discomfort ervaren. De studie is groepsgebonden, omdat het
ophelderen van de pathosfysiologie van acuut respiratoir falen bij COVID-19
patiënten een startpunt kan zijn voor onderzoek gericht op het verbeteren van
de prognose van COVID-19 patiënten.