Tandenpoetsen door ouders bij jonge kinderen met een hoog cariësrisico: een interventie gebaseerd op de Health Action Process Approach.

Cariësprevalentie is hoog bij jonge kinderen. De huidige preventieprogramma*s
hebben onvoldoende effect op verbeteren van de mondgezondheid van kinderen, met
name voor de kinderen met een hoog cariësrisico. Een preventiegrogramma waarbij
gebruik gemaakt wordt van de concepten uit de gedragsveranderingspsychologie
kan een positief effect hebben vergroten van de mondhygiëne van kinderen. De
Health Action Process Approach (HAPA) is een gedragsveranderingsmodel waarbij
de nadruk gelegd wordt op het omzetten van een intentie tot daadwerkelijke
gedragsverandering.

Hypothese
Er wordt verwacht dat een preventieprogramma gebaseerd op het HAPA-model leidt
tot lagere plaquescore, hogere scores op de HAPA-constructen, hogere
poetsfrequentie, minder cariës, betere kwaliteit van leven en hogere
kosteneffectiviteit dan een conventioneel preventieprogramma bij jonge kinderen
met een hoog cariësrisico, na 12 maanden en tot minder cariës na 24 maanden

Het primaire doel van dit onderzoek is het verbeteren van de mondreinheid van
jonge kinderen met hoog cariësrisico door middel van een interventie gebaseerd
op het HAPA-model om het poetsgedrag van ouders bij hun kinderen te verbeteren.
Daartoe wordt het effect van een interventie gebaseerd op het HAPA-model
vergeleken met conventionele preventie na één, drie, zes en twaalf maanden op
de volgende variabelen:
• De hoeveelheid aanwezige tandplaque bij de kinderen
• De gemiddelde scores van de ouders op de sociaal-cognitieve constructen uit
het HAPA-model, namelijk *action self-efficacy*, *risk perceptions*,* outcomes
expectancies*, *intention*, *action planning*, *coping planning*, *coping
self-efficacy* en *action control*.

De secundaire doelen zijn het vergelijken van de interventiegroep met de
controlegroep op:
1. Cariësincidentie in het melk- en blijvend gebit na 12 en 24 maanden
2. De kosteneffectiviteit gedurende de studieperiode
3. De acceptatie en ervaringen van de behandelaren,
kinderverwijspraktijkmedewerkers, ouders en kinderen gedurende de studieperiode
4. De kwaliteit van leven van de kinderen na 12 maanden.

Dit onderzoek is een multicenter patiënt-gerandomiseerd klinisch
interventie-onderzoek met twee parallelle studie-armen: één interventiegroep en
één controlegroep.
Zowel de interventiegroep als de controlegroep ontvangen in het kader van hun
standaardzorg individuele preventieve adviezen op basis van de adviezen van het
Ivoren Kruis, naast de benodigde curatieve zorg. In de interventiegroep wordt
daarnaast ingezet op gedragsverandering middels action planning, coping
planning en action control uit het HAPA-model. Hiervoor wordt mede gebruik
gemaakt van een mobiele website.
De studie is gedeeltelijk blind en heeft als primair eindpunt een jaar na start
onderzoek. Een secundair eindpunt vis twee jaar na aanvang van de studie. De
ouders en uitvoerend onderzoekers (mondhygiënisten, mondzorgkundigen of
preventiemedewerkers) en zijn niet blind voor de interventie aangezien zij de
interventie ontvangen en uitvoeren, net zomin als de lokale hoofdonderzoeker.
Alleen de beoordelaars van de tandplaque en cariës, de verwerkers van de
vragenlijsten en onderzoekers die de data analyseren zijn geblindeerd voor de
groepstoewijzing.

Ouders in beide groepen ontvangen vijf conventionele preventiegesprekken per jaar. Daarbij wordt bij de ouders in de interventiegroep tijdens elk preventiegesprek ingezet op action planning, coping planning en action control. Daarnaast ontvangen ouders in de interventiegroep een herinnering aan hun poetsdoelen en registreren dagelijks hun poetsgedrag in de mobiele website (action control).

Naar verwachting zullen ouders in beide groepen profiteren van conventionele
preventie en zullen ouders in de interventiegroep meer profijt hebben van de
preventie. Er zijn voor zover bekend geen risico*s verbonden aan de
conventionele preventie noch aan de HAPA-preventie.