MindRest: Mindful regulering van netwerkdynamiek onder stress

Langdurige blootstelling aan stress verhoogt het risico op het ontwikkelen van
stressgerelateerde symptomen, zoals burn-out klachten, slaapstoornissen,
depressie en angst. Studenten die veel stress ervaren hebben een verhoogd
risico om dergelijke klachten te ontwikkelen en zouden mogelijk baat zou kunnen
hebben bij een stress reducerende interventie (LeBlanc, 2014; Lyndon et al.,
2014), zoals Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR). Hoewel bewezen
effectief, is aanvullend bewijs nodig voor de effectiviteit van MBSR in het
verminderen van stressgerelateerde symptomen bij studenten die een hoge mate
van stress ervaren. Bovendien is ons bergrip van de werkingsmechanismen van
MBSR nog zeer beperkt. Dit is problematisch, omdat het verkrijgen van een beter
mechanistisch inzicht in de werking van MBSR kan leiden tot (1) basale,
wetenschappelijke inzichten ten aanzien van stress en stressbestendigheid en
(2), belangrijk voor de klinische praktijk, tot een betere therapie indicatie.
Op basis van eerdere preliminair psychologisch onderzoek over MBSR verwachten
wij dat (in tegenstelling tot andere stress-management strategieën) MBSR niet
alleen stress reduceert via vergrote cognitieve controle, maar ook via
blootstelling aan de eigen ervaring (experiential exposure). In lijn met deze
hypothese, op basis van neurocognitieve bevindingen in fundamenteel
stressonderzoek en eerdere mechanistische studies naar MBSR, zullen we met deze
studie onderzoeken of MBSR inderdaad leidt tot een betere stressregulatie door
het verbeteren van zowel cognitieve controle als affectieve processen, wat
gereflecteerd zal worden in veranderingen van neurale netwerkconfiguratie.

Het primaire doel van deze studie is het onderzoeken van de effectiviteit van
MBSR in het reduceren van ervaren stress in een hoog gestreste
studentenpopulatie. Onze belangrijkste doelstelling met betrekking tot de
werkingsmechanismen van MBSR is het onderzoeken van mogelijke MBSR-geïnduceerde
veranderingen in neurale netwerkconfiguratie en zelfregulering van deze
netwerken. Daarbij is deze studie gericht op het onderzoeken van mogelijke
mediatoren en moderatoren van het behandelingseffect, waarbij zowel
psychologische kenmerken als neurale patronen onderzocht zullen worden.

Dit is een gerandomiseerde, wachtlijst-gecontroleerde studie met follow-up.
Deelnemers worden gerandomiseerd in een behandelings- en wachtlijstgroep na
baseline Clinical Assessments (CA), Neurocognitive Assessments (NA), en
Ecological Momentary Assessments (EMA). In de volgende twee maanden neemt de
behandelgroep deel aan een MBSR-training en wacht de controlegroep twee
maanden. De CA, NA en EMA zullen na deze periode herhaald worden. Drie maanden
later zal er een follow-up CA plaatsvinden.

Deelnemers aan de behandelgroep volgen een MBSR-training die bestaat uit 8 wekelijkse sessies van 2,5 uur; een stilte dag van ongeveer 6 uur; en dagelijkse huiswerkopdrachten van ongeveer 45 minuten. De controlegroep volgt de training aan het eind van de studie en fungeert dus als wachtlijstcontrolegroep tijdens de metingen.

Deelnemers wordt gevraagd een korte screeningsbijeenkomst bij te wonen gevolgd
door twee bezoeken aan het MRI lab en twee bezoeken aan het gedrags lab voor
neurocognitieve metingen, en meerdere vragenlijsten als onderdeel van de CA en
EMA. Het risico van deelname aan de MBSR behandeling als wel het ondergaan van
het MRI onderzoek is verwaarloosbaar.