Terugvalpreventie na succesvolle ECT voor depressie - een RCT over lithium als add-on bij gepersonaliseerde onderhouds-ECT

Om terugval te voorkomen wordt regelmatig ECT als onderhoudsbehandeling
toegepast, alleen of in combinatie met antidepressiva en/of lithium. Door deze
strategie verminderen de terugvalpercentages in verschillende mate. In een
studie van Kellner et al (2006) bijvoorbeeld, verlaagde lithium in combinatie
met Nortriptyline terugval na zes maanden tot 32%. Hoewel het wordt aangeraden
lithium te combineren met een antidepressivum als een mogelijke
vervolgbehandeling na ECT (Rasmussen, 2015), blijft de effectiviteit ervan
weinig bestudeerd. Zowel de klinische praktijk als recente studies (Kellner et
al., 2016) suggereren dat een flexibele, symptoomgestuurde ECT behandeling
effectiever kan zijn om terugval te voorkomen.

De huidige studie is opgezet om enkele veelbelovende
terugvalpreventiestrategieën te bestuderen in een RCT. Dit zal het eerste
project ter wereld zijn dat de effecten van een gepersonaliseerd
ECTbehandelalgoritme bestudeert in een ECT-responsieve populatie van alle
leeftijden. Dit alles met het oog op terugdringen van de terugvalpercentages na
succesvolle ECT, met een mogelijke impact voor een erg kwetsbare groep
patiënten met een vaak terugkerende vorm van depressie. De beperkt onderzochte
rol van lithium na succesvolle ECT is de tweede focus van het project. Om de
implementatiemogelijkheden te verbeteren, wordt stemming niet enkel door een
clinicus gescoord maar ook via self-rating.

Na een succesvolle ECT behandeling wordt ter voorkoming van terugval een
onderhoudsbehandeling ingezet. Antidepressiva en het toevoegen van lithium of
ECT aan de onderhoudsbehandeling is al eerder effectief gebleken in het
voorkomen van herval. Combinatie van deze verschillende middelen is echter nog
niet systematisch getest. Om dat te onderzoeken worden in de eerste fase van
deze studie de patiënten na een succesvolle ECT in twee groepen verdeeld
(gerandomiseerd). Voor beide groepen wordt de behandeling vervolgd met
antidepressiva die zij al kregen. Daarnaast krijgen ze onderhouds-ECT indien de
stemming zou verslechteren. Één groep krijgt hiernaast ook lithium toegediend,
om te onderzoeken welke behandelarm (combinatie van behandelmiddelen) het beste
resultaat geeft om terugval te voorkomen.

Naast ECT en de antidepressiva krijgt één van de twee deelnemende groepen lithium. Voor de rest zijn zowel de procedure als de behandeling en alle assessments (testmateriaal) in de twee groepen identiek.

Afname van de beoogde testbatterijen zullen enige inspanning vergen van de
deelnemers. Aan de andere kant ervaren de patiënten, die tot nu toe in België
zijn geïncludeerd in deze studie, de regelmatige evaluaties van hun stemming en
cognitief functioneren als extra aandacht en zorg, wat hun nader motiveert en
waardoor de negatieve aspecten (tijd) gecompenseerd worden.

Voor verdere risico's zie E9.