In de huidige *proof of principle* studie luidt de hypothese dat ex vivo expansie van Treg*s afkomstig van patiënten met een prototypisch voorbeeld van het spectrum van auto-immuunziekte of inflammatoire aandoeningen (SLE, AAV, MS of ZvC) mogelijk…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Maagdarmstelselontstekingsaandoeningen
- Auto-immuunziekten
- Demyelinisatieaandoeningen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De primaire uitkomsten van de huidige studie zijn de volgende: Eerst zullen wij
de mate van in vitro proliferatie van MACS-geïsoleerde regulatoire T cellen als
respons op het ex vivo expansie protocol bepalen (interleukine-2, monoclonale
antistoffen anti-CD3 en anti-CD28, rapamycine en het monoclonale anti-TNFR2
antilichaam MR2-1). De mate van proliferatie van Treg*s afkomstig van gezonde
individuen zal als standaard dienen, met welke de proliferatie van Treg*s
afkomstig van patiënten met auto-immuunziekte/inflammatoire aandoening
vergeleken zal worden. Vervolgens zal de suppressieve capaciteit van de
geëxpandeerde Treg*s door middel van een suppressie assay geanalyseerd worden.
In deze assay worden verschillende ratio*s van Treg*s en responder T cellen
samen geïncubeerd en wordt de proliferatie van de responder T cellen gemeten.
De suppressieve capaciteit van de Treg*s kan vervolgens als functie uitgedrukt
worden, afhankelijk van de ratio van Treg*s tot responder cellen (dose-response
curve). Deze functie vergemakkelijkt de identificatie van de effectieve dosis
(ED) die nodig is om 50% van de responder cellen te weerhouden van proliferatie
(ED50). Verder zal het supernatant van de suppressie assay onderzocht worden
voor de aanwezigheid van cytokines.
Secundaire uitkomstmaten
De secundaire uitkomsten van de huidige studie zijn de volgende: het fenotype
(intra-/extracellulair) van de Treg*s zal geanalyseerd worden om de Treg
populatie verkregen van de zieke participanten te kunnen beschrijven en de mate
van homogeniteit voor en na expansie in kaart te kunnen brengen. Voor dit
doeleinde zullen verschillende karakteristieke oppervlakte- en intracellulaire
markers onderzocht worden. Verder zal de stabiliteit van de geëxpandeerde
Treg*s geanalyseerd worden door (i) de geëxpandeerde cellen bloot te stellen
aan een kunstmatige pro-inflammatoire omgeving en de cytokine secretie in kaart
te brengen, (ii) de mate van demethylatie van het DNA-gebied *T-Cell Specific
Demethylated Region* (TSDR) te analyseren en (iii) de expressie van
karakteristieke, effector T cel-geassocieerde transcriptiefactoren als respons
op blootstelling aan een pro-inflammatoire omgeving te evalueren.
Achtergrond van het onderzoek
De bestaande immunosuppressieve behandelingen voor auto-immuunziekten en
inflammatoire aandoeningen focussen voornamelijk op de inhibitie van het
pro-inflammatoire respons. Helaas zijn potentieel zware bijwerkingen aan deze
uiterst effectieve behandelingen verbonden. De ex vivo expansie en
daaropvolgende re-administratie van autologe regulatoire T lymfocyten (Treg*s)
is veel belovend in de zoektocht naar alternatieve, minder toxische en
specifiekere therapeutische benaderingen. Echter is aangetoond dat de Treg*s
die door het huidige ex vivo expansie protocol verkregen worden, onvoldoende
stabiel en homogeen zijn, waardoor de transitie van deze benadering naar de
kliniek bemoeilijkt wordt. Recent is aangetoond dat het agonistisch werkende
monoclonale anti-TNFR2 antilichaam MR2-1 een belangrijke toevoeging aan het
huidige ex vivo expansie protocol is, op grond van het vermogen van MR2-1 om de
ex vivo proliferatie, suppressieve capaciteit, homogeniteit en stabiliteit
significant te verhogen. Tot op heden zijn deze voordelige effecten van MR2-1
echter alleen in Treg*s van gezonde individuen aangetoond. Daarom moet het
effect van MR2-1 op Treg*s afkomstig van zieke individuen aangetoond worden.
In deze *proof of principle* studie wordt de hypothese gesteld dat ex vivo
expansie van Treg*s afkomstig van patiënten met een auto-immuunziekte of
inflammatoire aandoening (systemisch lupus erythematosus (SLE),
ANCA-geassocieerde vasculitides (AAV), multiple sclerose (MS) of ziekte van
Crohn (ZvC)) middels de TNFR2 agonist MR2-1 op dezelfde manier haalbaar is als
aangetoond in Treg*s van gezonde individuen, en dus tot verbeterde
proliferatie, hogere suppressieve capaciteiten, toegenomen homogeniteit en hoge
stabiliteit zal leiden.
Doel van het onderzoek
In de huidige *proof of principle* studie luidt de hypothese dat ex vivo
expansie van Treg*s afkomstig van patiënten met een prototypisch voorbeeld van
het spectrum van auto-immuunziekte of inflammatoire aandoeningen (SLE, AAV, MS
of ZvC) mogelijk is middels de TNFR2 agonist MR2-1 en vergelijkbaar is met de
ex vivo expansie van Treg*s van gezonde individuen. Verder wordt verwacht dat
de toevoeging van MR2-1 aan het ex vivo expansie protocol tot Treg*s met een
hoge suppressieve capaciteit, toegenomen homogeniteit en hoge stabiliteit zal
leiden, onafhankelijk van de onderliggende ziekte.
Onderzoeksopzet
Een *proof of principle* studie zal worden uitgevoerd, waarin vier
studiegroepen met een prototypische auto-immuunziekte of inflammatoire
aandoening zullen worden bestudeerd (SLE, AAV, MS en ZvC), elk bestaand uit 12
participanten (Ntotal = 48 patiënten). Een vijfde studiegroep zal bestaan uit
12 individuen als gezonde controles. Van elke participant zal éénmalig veneus
bloed afgenomen worden (100 mL): het afgenomen bloed zal dienen als bron voor
(i) Treg*s (CD4+CD25+CD127low) voor de ex vivo expansie (duur 7 dagen) en (ii)
responder T cellen die benodigd worden voor de suppressie assay (duur 4 dagen),
die ingezet wordt na expansie van de Treg*s. In deze suppressie assay worden de
responder T cellen samen met de geëxpandeerde Treg*s geïncubeerd. Hierdoor kan
de suppressieve capaciteit van de Treg*s beoordeeld worden. Verder zullen de
Treg*s geanalyseerd worden wat betreft de secundaire uitkomsten (homogeniteit,
stabiliteit). Andere uitkomsten zullen bestaan uit analyse van bloedwaarden
(CRP, BSE, WBC, vitamine D status) en omschrijving van de ziektestatus (SLEDAI,
BVAS, EDSS, Montreal classification/SES-CD).
De studieduur zal ongeveer 12 maanden in beslag nemen, gebaseerd op de aanname
dat de verwerking en analyse van de Treg*s 11 dagen per participant zal duren
en het bloed van een maximum van 3 * 4 participanten tegelijkertijd ingezet kan
worden.
Inschatting van belasting en risico
Belasting: éénmalige bloedafname (venapunctie), uitgevoerd op het MUMC+/ZMC.
Risico*s: venapunctie is geassocieerd met een laag risico op hematoomvorming en
pijn.
Publiek
Universiteitssingel 50
Maastricht 6229ER
NL
Wetenschappelijk
Universiteitssingel 50
Maastricht 6229ER
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Patiënten:
- Patiënt van het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+) in Maastricht, Nederland, of het Zuyderland Medisch Centrum in Sittard-Geleen, Nederland.
- Diagnose van de respectievelijke ziekte (MS, SLE, AAV of IBD)
- Ziekteduur <5 jaar
- Ethniciteit: Caucasisch
- Onbehandeld op het moment van bloedafname of prednison behandeling <10 mg/dag
- Leeftijd: 18 - 65 jaren;Gezonde controles:
- Onbehandeld op het moment van bloedafname
- Etniciteit: Caucasisch
- Leeftijd: 18 - 65 jaren
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Patiënten:
- Aangetoonde infectie twee weken voorafgaand aan de bloedafname
- Hevige immunomodulatie en/of immunosuppressie in de laatste 3 maanden
- Andere ziekten: kanker (maligniteiten)
- Zwangerschap;Gezonde controles:
- Aangetoonde infecties twee weken voorafgaand aan de bloedafname
- Immuun-gerelateerde ziekte
- Andere ziekten: kanker (maligniteiten)
- Zwangerschap
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL59692.068.16 |