Gelabeld-butyraat en gelabeld-glucose ademtest voor het opsporen van mesenteriaal ischemie, een eerste studie met gezonde vrijwilligers

Chronische mesenteriaal ischemie (CMI) is een invaliderende aandoening,
resulterend in postprandiale pijn, gewichtsverlies en angst om te eten. CMI
wordt vaak gezien als zeldzaam, maar recent ongepubliceerd onderzoek laat zien
dat CMI veel minder zeldzaam is dan werd aangenomen. De Nederlandse jaarlijkse
incidentie van CMI bedroeg 9,2 per 100.000 in de periode 2014-2019 en zal door
de stijgende prevalentie van cardiovasculaire risicofactoren en de vergrijzende
populatie de komende jaren verder toenemen. Gezien het invaliderende karakter
van CMI en het risico op progressie tot acute mesenteriaal ischemie (26-67%) is
dit zorgwekkend. Naast een stijging in morbiditeit en mortaliteit ten gevolge
van mesenteriaal ischemie betekent dit ook een daling in de kwaliteit van leven
bij steeds meer patiënten en een stijging van de zorgkosten.
Het vast stellen van de diagnose CMI wordt bemoeilijkt door het ontbreken van
een gouden standaard diagnosticum. Hierdoor wordt de diagnose vaak gemist. Op
dit moment vindt het stellen van de diagnose en indicatie tot behandeling
plaats op basis van een consensus diagnose, welke wordt gesteld tijdens een
multidisciplinair overleg in bijzijn van een MDL-arts, (interventie) radioloog
en vaatchirurg. Hierbij wordt de aanwezigheid van typische symptomen, een
mesenteriaal arterie stenose en in expert centra een functionele test, zoals
visible light spectorscopy of tonometrie, meegewogen. Het succes percentage van
het uitvoeren van revascularisatie in patiënten met een consensus diagnose CMI
en een stenose in één van de mesenteriaal arteriën is 73%. Wat inhoudt dat 27%
van de patiënten onterecht is behandeld en is blootgesteld aan de risico*s van
de procedure. Om dit te kunnen voorkomen is er een dringende behoefte aan een
accurate en non-invasieve functionele test die beschikbaar is in alle regio*s
van het land.

Het doel van deze studie is onderzoeken of een ademtest met gelabeld glucose of
gelabeld butyraat, wat voor opname in de darm en afbraak afhankelijk is van de
aanwezigheid van zuurstof, een geschikte test is om CMI vast te stellen.

Deze studie betreft een interventie studie.

De studie bestaat uit 3 controle groepen en 3 interventie groepen met ieder 5 vrijwilligers. Eén controle- en één interventie groep krijgen een orale dosis van 0,03 >mol 13C-butyraat, één controle- en één interventie groep krijgen een orale dosis van 3.5 gr D-glucose-1-13C en één controle- en één interventie groep krijgen een orale dosis van 3.5 gr D-glucose-1-13C en dosis D7-butyraat. De benodigde dosis D7-butyraat wordt voorafgaand aan de inclusie in de C13-glucose en D7-butyraat bepaald door het uitvoeren van een ademtest met een D7-butraat dosis van 0.6 gr. De dosis wordt iedere keer dat de dosering onvoldoende blijkt te zijn verhoogd met 0.2 gr totdat een geschikte dosis is gevonden. Bij alle vrijwilligers worden op baseline en 0.5, 1, 1.25 1.5, 1.75, 2, 2.25, 2.5, 3, 3.5 en 4 uur na inname van 13C-butyraat, 3.5 gr D-glucose-1-13C of 3.5 gr D-glucose-1-13C en D7-butyraat 2 adem samples afgenomen, zodat de hoogte en de duur tot het ontstaan van de piek in het 13CO2 en DHO nauwkeurig kan worden bepaald. Om te kunnen onderzoeken of de hoogte en de duur tot het ontstaan van deze piek afhankelijk is van de aanwezigheid van zuurstof zal de controle groep de ademtest in rust uitvoeren, terwijl bij de interventie groep tijdelijke mesenteriaal ischemie wordt uitgelokt met een fietsproef. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een gestandaardiseerd protocol dat in staat is om mesenteriaal ischemie te induceren bij zowel patiënten als atleten. De duur van de fietsproef is totaal 30 minuten en de intensiteit wordt aangepast aan de hand van metingen van het veneus lactaat, uit een perifeer infuus, die iedere 2 minuten worden verricht. De eerste 10 minuten wordt de trapweerstand geleidelijk opgehoogd totdat de vrijwilliger een sub maximale inspanning levert. Dit is gedefinieerd als een lactaat tussen de 3 en 5.5 mmol/L. De volgende 10 minuten wordt de inspanning aan de hand van lactaat constant submaximaal gehouden. De laatste 10 minuten wordt de weerstand iedere 3 minuten verhoogd met 10% van de submaximale weerstand, tot de vrijwilliger dit niet meer vol kan houden.

Alle proefpersonen voeren een ademtest, bestaande uit het volblazen van 2
reageerbuizen, uit bij start van de studie en 0.5, 1, 1.25 1.5, 1.75, 2, 2.25,
2.5, 3, 3.5 en 4 uur na innname van de tracer. Bij de interventeigroep wordt
een infuus ingebracht om bloed samples uit af te kunnen nemen. Adverse events
worden niet verwacht binnen deze studie en de risico's worden als gering
ingeschat. Bij de interventie groep kan het infuus een blauweplek geven.