Dabigatran dalspiegels bij patiënten op hoge leeftijd: in welke mate zijn deze verhoogd ten opzichte van jongere patiënten? Een pilot studie.

Patiënten op hoge leeftijd hebben vaak een indicatie voor antistolling. De
nieuwere directe orale anticoagulantia hebben enkele belangrijke praktische
voordelen voor de oudere patiënt ten opzichte van vitamine K antagonisten.
Echter, patiënten op hoge leeftijd hebben hogere bloedingsrisico*s bij gebruik
van antistolling. Dit is voor veel behandelaren nog een punt van zorg bij het
nieuw opstarten van de nieuwere directe orale anticoagulantia bij de oudste
groep patiënten. Eerder onderzoek laat zien dat bij gebruik van dabigatran een
sterke leeftijdsgebonden toename optreedt van het risico op gastro-intestinale
bloedingen, die sterker is dan bij gebruik van warfarine. De verklaring
hiervoor is nog niet duidelijk. In elk geval laten eerdere studies ook zien dat
de plasmaconcentraties van dabigatran een grote interindividuele variatie
kennen, en gemiddeld hoger zijn naarmate patiënten een hogere leeftijd hebben.
Deze gegevens samen leiden tot de vraag of bij patiënten op zeer hoge leeftijd
(met name > 85 jaar) de dalconcentraties gemiddeld genomen zodanig hoger zijn
dan bij patiënten met de leeftijd zoals gemiddeld in de grote
registratiestudies (< 75 jaar) dat zij mogelijk overbehandeld worden, zelfs met
de aangepaste dosering van 2 dd 110 mg. De studie van Reilly et al laat zien
dat vanaf een dalconcentratie van 150 ng/ml, het bloedingsrisico evident
toeneemt, tegen relatief weinig extra risicoverlaging op een beroerte.

Meten van dabigatrandalspiegels inclusief hoeveelheid geglucuronideerd
dabigatran, en meten van stollingstijd (dTT, diluted trombin time), om te
onderzoeken of deze waarden anders zijn bij patiënten op hoge leeftijd.

Het betreft een observationeel onderzoek waarbij patiënten die zijn ingesteld
op dabigatran éénmaal bloed laten afnemen voor bepaling van hiervoor genoemde
waarden.

Bij de patiënten wordt eenmaal bloed afgenomen, waarbij geprobeerd wordt om de
bloedafname direct te verrichten bij hetzelfde bezoek waarin de patiënt
informed consent geeft. Hiermee wordt de belasting tot een minimum beperkt. De
risico*s van eenmalige venapunctie zijn verwaarloosbaar klein. In principe is
er geen direct voordeel van deelname aan het onderzoek voor de patiënt zelf,
maar is het onderzoek gericht op het verkrijgen van kennis die kan bijdragen
bij de toepassing van dabigatran in een oudere populatie. Echter, in het
onverwachte geval van een matig tot sterk verhoogde spiegel (> 150 ng/ml) zal
dit wel met de voorschrijvend arts worden besproken en kan de dosering voor
deze individuele patiënt worden heroverwogen.