Trigeminovasculaire Activatie bij de Preventieve Behandeling van Hoofdpijnaandoeningen

Hoofdpijnaandoeningen, zoals migraine en clusterhoofdpijn, zijn zeer
invaliderend voor patiënten en hebben grote invloed op hun omgeving en de
samenleving.
De pathofysiologie van migraine is niet volledig begrepen en is waarschijnlijk
multifactorial. Bij migraine wordt een cruciale rol in de ontwikkeling van een
aanval toegeschreven aan de activatie van het trigeminovasculaire systeem. Dit
systeem bestaat uit sensorische neuronen van de nervus trigeminus en de
craniele bloedvaten die ze innervaten. Bij stimulatie van de trigeminus wordt
het neuropeptide CGRP (calcitonin-gen related peptide) vrijgegeven van de
zenuwuiteinden die rondom de meningeale bloedvaten liggen.
Clusterhoofdpijn is een van de trigeminale autonome cephalalgia. Een
trigeminale-autonome reflex wordt geacht een belangrijke rol te spelen in de
pathofysiologie van een aanval.
Een aantal medicamenten wordt momenteel gebruikt als preventieve behandeling
voor migraine en clusterhoofdpijn.
De werkzaamheid hiervan is matig en onvoorspelbaar en bijwerkingen komen vaak
voor.
Omdat CGRP een belangrijke rol wordt toegekend bij het ontstaan van een
hoofdpijnaanval bij migraine en clusterhoofdpijn, zijn medicamenten ontwikkeld
die de functie van CGRP of de CGRP-receptor verminderen.
Een gedeelte van de patiënten lijkt goed te reageren op CGRP (receptor)
blokkerende therapie, terwijl anderen dat niet doen.

Candesartan is meest voorgeschreven profylactische medicatie voor migraine op
de polikliniek van het LUMC. Hoe dit medicijn leidt tot een reductie van de
migraine aanvallen, is onbekend. Eerder is aangetoond dat sumatriptan
(aanvalsmedicatie) en propranolol (preventieve medicatie) een remming van de
trigeminovasculaire CGRP afgifte bewerkstelligen. Het zou kunnen dat de CGRP
afgifte door het trigeminovasculaire systeem door verschillende farmacologische
mechanismen kan worden beinvloed.

CGRP kan uit de trigeminale zenuwuitgangen worden vrijgegeven door externe
elektrische, mechanische, chemische of thermische prikkels. Capsaicine, het
prikkelende bestandsdeel van rode peppers, activeert het TRPV1 kanaal
(transient receptor potential cation channel subfamily V lid 1) in de nervus
trigeminus, waardoor vaatverwijding optreedt, een proces dat waarschijnlijk
door CGRP gemedieerd wordt, resulterend in een toename in bloeddoorstroming. De
verandering in bloedstroom in de huid na aanbrengen van capsaicine kan worden
gemeten met laser Doppler perfusiebeeldvorming. Elektrische stimulatie kan de
trigeminale zenuw direct stimuleren, waardoor de bloedstroom verhoogd wordt,
zonder dat het TRPV1-kanaal wordt betrokken. De toename van de dermale
bloedstroom in reactie op elektrische stimulatie wordt vermoedelijk niet
(volledig) door CGRP gemedieerd. Dit wordt ook niet beïnvloed door de
menstruatiecyclus, terwijl stimulatie met capsaïcine dat wel is. Hierboven
beschreven trigeminovasculaire model is eerder gebruikt als biomarker voor
veranderingen in trigeminovasculaire activatie door acute migrainebehandeling.
Het effect van preventieve farmacologische behandeling op de
trigeminovasculaire activatie is tot nu toe niet onderzocht. Kennis van hoe
trigeminovasculaire activiteit verandert door de verminderde functie van CGRP
en of trigeminovasculaire (de)activering gecorreleerd is met de klinische
respons op behandeling met anti-CGRP (receptor) antilichamen, kan ons meer
inzicht geven in hoe deze behandeling werkt. Het voorspellen van de klinische
respons op preventieve behandeling kan een belangrijke voorschot zijn voor de
klinische praktijk.

Onze hypothese is dat capsaïcine geïnduceerde trigeminovasculaire activatie
wordt verminderd door behandeling met antilichamen gericht tegen CGRP of zijn
receptor, en door behandeling met candesartan.
Onze hypothese is dat de vermindering van trigeminovasculaire activatie
voorspelend is voor de klinische respons.
Onze hypothese is dat het trigeminovasculaire model indicatief is voor
trigeminovasculaire activatie, gemedieerd door CGRP.

Het doel van dit onderzoek is om te onderzoeken wat het effect is van
monoclonale antilichamen tegen CGRP of de CGRP-receptor en van candesartan op
trigeminovasculaire activatie bij patienten met migraine en clusterhoofdpijn.
De voorspellende waarde van trigeminovasculaire activatie voor klinische
respons op behandeling met monoclonale antilichamen tegen CGRP of de
CGRP-receptor zal worden onderzocht.
Doelstellingen zijn:
I. De voorspellende waarde van trigeminovasculaire activatie voor de klinische
respons op behandeling met anti-CGRP (receptor) antilichamen en op de
behandeling met candesartan onderzoeken.
II. Het effect van behandeling met anti-CGRP (receptor) antilichamen en
behandeling met candesartan op trigeminovasculaire activatie kwantificeren bij
patiënten met migraine en cluster hoofdpijn.
III. Om vast te stellen of het trigeminovasculaire model een indicator is voor
uitsluitend CGRP gemedieerde trigeminovasculaire activatie.

Dit is een exploratieve longitudinale studie, waarbij op twee momenten de
trigeminovasculaire activiteit zal worden gemeten.

Proefpersonen moeten tweemaal voor een meting van 45 minuten naar het
ziekenhuis komen. Aan proefpersonen wordt gevraagd zich te onthouden van zware
maaltijden <2 uur voor de meting. Er worden gegevens genoteerd over
medicatiegebruik, voedingspatroon en eventuele comorbiditeit. Tijdens de meting
dienen proefpersonen stil te liggen en wordt er capsaicine-oplossing op de huid
aangebracht, electrische stimulatie toegepast en bloeddruk gemeten.
Alle tijdens dit onderzoek gebruikte producten en apparatuur wordt gebruikt
binnen de geregistreerde indicatie. Theoretische risico's komen voort uit het
gebruik van capsaicine-oplossing en door gebruik van het laser dopplerapparaat.
De ogen worden afgeschermd om te voorkomen dat deze met capsaicine of de laser
in aanraking komen.
Individuele deelnemers hebben geen persoonlijk voordeel van deelname.