Genetica van primaire hoofdpijnsyndromen en verwante aandoeningen

Primaire hoofdpijnsyndromen worden in ieder geval deels bepaald door genetische
factoren. De huidige behandelingsmogelijkheden zijn niet optimaal en de
ziektelast is groot, zowel voor de individuele patiënt als voor de
maatschappij. Een beter begrip van de pathofysiologie van hoofdpijnsyndromen en
aanverwante aandoeningen is nodig om nieuwe aangrijpingspunten voor
profylactische behandeling te identificeren.

Evalueren in hoeverre primaire hoofdpijnsyndromen veroorzaakt worden door
genetische factoren en het identificeren van genen en mechanismen die betrokken
zijn bij de pathofysiologie van deze aandoeningen.

De onderzoeken kunnen worden onderverdeeld in case-control studies en
familiegebonden onderzoeken.

Overzicht van amendementen en addenda:
Onderzoekprotocollen:
- p133/99: Genetics of primary headache syndromes (1999); herzien in 2012 als
P12.201
- p.07.079: Biochemical profiling of brain and cerebrospinal fluid in migraine
patients (2007)

Amendmenten/ addenda:
1. Titel: Patient recruitment cluster headache
Inhoud: Recrutering van cluster hoofdpijn patiënten en hun familieleden om
het klinische spectrum van cluster hoofdpijn te beschrijven
Functie: Addendum bij P12.201
Datum: 18-02-2000

2. Titel: Migraine website
Inhoud: Recrutering van patiënten voor hoofdpijnonderzoek via de website
van het hoofdpijnonderzoek project
Functie: Addendum bij p.07.079 en P12.201
Datum: 13-12-2007, herziene versie ingediend met P12.201

3. Titel: Endothelial function in TREX1 mutation carriers 1.0
Inhoud: Endotheliale functietesten in patiënten met RVCL en CADASIL
Functie: Addendum bij p.07.079 en P12.201
Datum: 20-06-2008

4. Titel: Endothelial function in TREX1 mutation carriers 2.0
Inhoud: Uitbreiding van versie 1.0 met capsaïcine test
Functie: Uitbreiding van addendum #3 bij p.07.079 en P12.201
Datum: 04-05-2009

5. Titel: Hypothalamic functioning in migraine; a diary study into the
premonitory and headache phases
Inhoud: Dagboekstudie/ vragenlijsten om additionele klinische informatie te
verzamelen van patiënten die gerecruteerd zijn via de website
van het hoofpijnonderzoek project.
Functie: Addendum bij p.07.079 en P12.201
Datum: 15-05-2009

6. Titel: Recruitment of a control cohort for questionnaire studies and genetic
studies in the perspective of the LUMINA program
Inhoud: Recrutering van controlepersonen voor hoofdpijnonderzoek via de
website van het hoofdpijnonderzoek project.
Functie: Addendum bij p.07.079 en P12.201
Datum: 14-03-2011

7. Titel: Recruitment of ex-(pre-)eclampsia patients
Inhoud: Recrutering van ex-(pre-)eclampsie patiënten voor genetisch
onderzoek en vragenlijsten via de website van het hoofdpijnonderzoek
project i.s.m. UMCG.
Functie: Addendum bij p.07.079 en P12.201
Datum: 17-04-2012

8. Titel: Gene expression profiling and epigenetics in patients with
primary headache disorders and associated syndromes
Inhoud: Uitbreiding van het genetisch onderzoek beschreven in P12.201
met het verkrijgen van DNA uit wangslijmvlies, RNA isolatie, het
meten van algemene bloedmarkers die als referentie
gebruikt worden (bijv. bloedbeeld + differentiatie) en biobanken van plasma
en serum, met de mogelijkheid om genexpressie en
epigenetische markers niet alleen cross-sectioneel te meten, maar ook in
een follow-up design (in verschillende ziekte stadia of
met verschillende omgevingsfactoren). Geselecteerde groepen patiënten
worden uitgenodigd voor deze aanvullende metingen,
overige deelnemers blijven de standaardprocedures van P12.201 volgen.
Functie: Addendum bij P12.201
Datum: Ingediend bij METC LUMC in November 2013.

9. Titel: Biobanking at headache clinic
Inhoud: Van verschillende patiëntengroepen zullen bloed samples worden
afgenomen om op te slaan in de LUMC biobank. In de toekomst
zullen deze samples gebruikt worden voor analyses.
Functie: Addendum bij P12.201
Datum: Ingediend bij METC LUMC in Oktober 2018

Case-control studies: invullen van ten minste twee vragenlijsten, bezoeken van
een lokaal laboratorium voor bloedafname.

Familiegebonden onderzoeken:
- Proband: invullen van een vragenlijst en een adreslijst van familieleden die
willen deelnemen, tekenen van een stamboom van de familie. Huisbezoek voor een
direct interview en het verkrijgen van DNA, of een telefonisch interview met
bloedafname bij een lokaal laboratorium. Als het niet mogelijk is om een
bloedmonster te verkrijgen voor DNA isolatie, wordt een speekselkit gebruikt.
- Overige familieleden: invullen van een vragenlijst. Huisbezoek voor een
direct interview en het verkrijgen van DNA, of een telefonisch interview met
bloedafname bij een lokaal laboratorium. Als het niet mogelijk is om een
bloedmonster te verkrijgen voor DNA isolatie, wordt een speekselkit gebruikt.
- Aangedane minderjarigen van elke leeftijd en niet-aangedane minderjarigen
tussen de 12 en 18 jaar oud worden geïncludeerd in de familiegebonden
onderzoeken, omdat zij onmisbare informatie bieden voor genetisch onderzoek,
die niet verkregen kan worden via niet-verwante controlepersonen. Om de last
van deelname zo klein mogelijk te houden, wordt ook informatie verzameld via de
ouders en worden liefst speekselkitjes gebruikt bij kinderen onder de 12 jaar.