De effectiviteit van een gepersonaliseerde E-health zelfmanagement behandeling voor patiënten met eindstadium nierfalen: Een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek

Eindstadium nierfalen en nierfunctievervangende therapie (dialyse) hebben een
grote invloed op alle aspecten van het dagelijks leven van de patiënt. Veel
patiënten passen zich goed aan deze omstandigheden aan, maar ongeveer dertig
procent laat aanpassingsproblemen zien. Door de grote variëteit aan problemen
die patiënten het hoofd moeten bieden, worden zorgverleners geconfronteerd met
de moeilijkheid om de meest prominente problemen van individuele patiënten te
onderkennen. Bovendien zijn er op dit moment nauwelijks psychologische
behandelingen beschikbaar voor deze groep, met name geen behandelingen die
afgestemd zijn op de individuele problemen en behoeften van patiënten. Het
huidige project stelt een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek voor om voor
het eerst de effectiviteit van een begeleide E-health zelfmanagement
behandeling voor dialysepatiënten te evalueren die is afgestemd op de
individuele behoeften van de patiënt. Verwacht wordt dat de E-health
zelfmanagementbehandeling zal resulteren in een verminderde invloed van de
ziekte op het dagelijks leven, betekenisvolle veranderingen op voor de patiënt
interessante gebieden en lagere kosten in vergelijking tot de reguliere zorg.

Het doel van het huidige onderzoeksproject is het evalueren van de
(kosten)effectiviteit van een begeleide E-health zelfmanagement behandeling die
is afgestemd op de individuele patiënt gericht op patiënten met eindstadium
nierfalen die behandeld worden met dialyse.

Een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek dat bestaat uit twee condities: de
interventieconditie en de controleconditie. Alle potentieel in aanmerking
komende patiënten worden gescreend op verschillende aspecten van kwaliteit van
leven. Patiënten die zouden kunnen profiteren van de behandeling worden
vervolgens gevraagd voor deelname aan de trial en, indien hiermee ingestemd,
willekeurig toegewezen aan één van de twee condities. Participanten in de
interventieconditie zullen een interventie van 3-4 maanden ontvangen. Patiënten
in de controleconditie zullen de reguliere zorg ontvangen. Metingen zullen
worden uitgevoerd op baseline en 6 (post-behandeling) en 12 (6 maanden na de
behandeling) maanden na de baseline meting.

De E-health zelfmanagement behandeling is gebaseerd op evidence-based principes van de cognitieve gedragstherapie en heeft tot doel om de invloed van de ziekte op het dagelijks leven te verminderen, door de manier waarop de patiënt omgaat met zijn aandoening te optimaliseren (o.a. probleemoplossende copingvaardigheden) en het verbeteren van het lichamelijk en mentaal functioneren (o.a. het verminderen van vermoeidheid en een depressieve stemming). Patiënten krijgen een face-to-face intakegesprek met een therapeut (de E-coach). Tijdens de intake wordt gezamenlijk te bepaald aan welke doelen in de behandeling gewerkt zal worden. De behandeling bestaat uit een online zelfmanagement interventie gebaseerd op een effectief gebleken face-to-face behandeling en eerder effectief gebleken in andere chronisch somatische patiëntenpopulaties en wordt begeleid door de E-coach. De E-coach zal de patiënt via internet opdrachten, feedback en steun geven afgestemd op de individuele patiënt. De behandeling omvat modules over levensgebieden die voor patiënten met eindstadium nierfalen het meest relevant zijn gebleken (omgaan met de invloed van de aandoening op het dagelijks leven, waaronder vermoeidheid, beperkingen, afhankelijkheid van anderen en een sombere stemming). Na afloop van de behandeling vindt er een afsluitend telefonisch gesprek met de E-coach plaats.

Er zijn geen risico*s verbonden aan deelname aan het onderzoek en deelnemende
patiënten met eindstadium nierfalen zijn ten minste 18 jaar oud en mentaal
competent. De enige belasting bestaat uit een tijdsinvestering. De totale duur
van het onderzoek zal voor elke individuele patiënt 12 maanden bedragen, maar
de belasting zal verschillen per conditie. Patiënten in de controle conditie
zullen enkel vragenlijsten invullen op 3 meetmomenten (baseline en 6 en 12
maanden later). Patiënten in de interventieconditie zullen naast het invullen
van de vragenlijsten deelnemen aan een 3- tot 4-maanden durende interventie.
Mogelijk kunnen patiënten in de interventieconditie , afhankelijk van de
effectiviteit van de behandeling, positieve effecten ervaren met betrekking tot
de invloed van de ziekte op het dagelijks leven. Eerdere onderzoeken laten zien
dat deze verwachte effecten in proportie zijn met belasting van de
tijdsinvestering.