Regionale pilot-studie aangaande haalbaarheid van thuiscardioversie bij boezemfibrilleren.

Atriumfibrilleren (AF) wordt geassocieerd met significant cardiovasculair
lijden en sterfte, in het bijzonder onder ouderen. Electro cardioversie (ECV)
is een effectieve behandeling van AF en wordt beschouwd als een kleine ingreep
die sedatie van de patiënt vereist. Tegenwoordig is moeilijk te voorzien in
directe behandeling als gevolg van logistieke problemen (beddentekort,
personeelstekort) en de hoge werkdruk van de specialisten. Daarnaast is de
economische impact van AF op de gezondheidszorgkosten groot en stijgend. Het
uitvoeren van electro cardioversies als interventie, door
ambulanceverpleegkundigen, is onder bepaalde voorwaarden, opgenomen in het
Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA 8.1) (Ambulancezorg Nederland 2016). Dit
geldt echter niet voor electieve cardioversies. Verpleegkundig specialisten
mogen electieve cardioversies uitvoeren; op 21 december 2011 heeft de Kamer
namelijk ingestemd met een wetsvoorstel, waarin de zelfstandige bevoegdheid van
de verpleegkundig specialist is geregeld, als experimenteerartikel (5 jaar),
middels wet BIG art. 36a, lid 1 tot en met 13. Genoemde wet is van kracht vanaf
01 januari 2012 (Schippers, E.I. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport, 2011). De aanleiding is kort gezegd gelegen in een toenemende vraag
enerzijds en toegenomen mogelijkheden anderzijds. Bezien vanuit de patiënt zijn
er eveneens meerdere argumenten om elektro cardioversies thuis (veilig) uit te
laten voeren door de verpleegkundig specialisten van Ambulance Oost (voor de
sedatie bijgestaan door praktijk sedatie specialisten); deze zijn gebaseerd op
de volgende hypothesen: * patiënt is veelal op leeftijd, regelmatig
vervoersafhankelijk en niet zelden gehinderd door co-morbiditeit.
Thuiscardioversie is hierdoor patiëntvriendelijker en minder belastend voor de
patiënt; * patiënt zal doorgaans angstig zijn om een cardioversie te ondergaan;
uitvoering in de eigen omgeving zal dit naar verwachting reduceren; * patiënt
krijgt integrale zorg op de juiste plaats op de juiste tijd, dichtbij de
patiënt en door een netwerk van samenwerkende zorgverleners.

Het doel van de pilot is gelegen in het onderzoek doen naar de mogelijkheden
van thuis-elektrocardioversie bij patiënten met een hernieuwd opgetreden
episode van symptomatisch en persisterend AF, zonder noemenswaardige co
morbiditeit. De focus van het onderzoek ligt op het gebied van effectiviteit;
door middel van dit onderzoek moet blijken of thuis-cardioversie effectief
uitgevoerd kan worden, door verpleegkundig specialisten van Ambulance Oost,die
voor de sedatie ondersteund worden door Sedatie Praktijk Specialisten.. Na de
pilotfase (ca. 30 patiënten) moet blijken of de resultaten voldoende draagvlak
bieden om het onderzoek uit te breiden naar een bredere studie.

Opzet: Prospectieve, kwantitatieve en niet gerandomiseerde pilot studie,
gericht op 30 patiënten. Inclusie: Patienten worden geïncludeerd onder
verantwoordelijkheid van de behandelend specialist o.b.v. de criteria zoals in
het protocol beschreven en nadat een getekend informed consent is afgegeven.
Procedure: Bij hernieuwd optreden van persisterend AF zal de verpleegkundig
specialist hiervan in kennis worden gesteld. Hierop volgt een prescan thuis,
gericht op voorlichting, toetsing van in- en excludering en inspectie van de
thuissituatie. Tijdens deze prescan zal eveneens het AF middels de Corpuls 3
bevestigd worden, de aanwezigheid van de mantelzorger geverifieerd worden en
bloed worden afgenomen (niet afwijkend van de standaardzorg). Indien geen
bezwaren zal zo spoedig mogelijk worden overgegaan tot elektro cardioversie. Op
de dag van de elektro cardioversie zal het AF worden bevestigd middels een ECG
(Corpuls 3) welke digitaal wordt verzonden naar de dienstdoend cardioloog,
welke de definitieve toestemming verleent voor genoemde interventie. Daarnaast
zal ter extra verificatie een ECG worden gemaakt met behulp van Corpuls 3. De
data uit de Corpuls 3 worden opgeslagen in een gecodeerd databestand . De
patiënt zal allereerst gesedeerd worden conform het beschreven sedatieprotocol.
Hierop volgt de elektro cardioversie, welke geheel zal verlopen volgens het
vastgestelde en door de METC goedgekeurde protocol. Na de procedure zal opnieuw
een ECG gemaakt en digitaal worden verzonden naar de dienstdoend cardioloog.
Bij calamiteiten kan een appel worden gedaan op zowel de dienstdoende
cardioloog, anesthesioloog en regulier ambulancevervoer. De patiënt krijgt een
afspraak voor over circa zes weken bij de eigen cardioloog. Zowel de huisarts
alsook de behandelend cardioloog worden op de hoogte gebracht van de verrichte
procedure. De follow-up bestaat uit een korte en lange termijn: Allereerst
verblijft de verpleegkundig specialist minimaal 1 uur bij de patiënt en diens
mantelzorger onder monitoring van vitale parameters. Hierop neemt de
mantelzorger het toezicht over en wordt na 4 uur telefonisch contact gezocht
door de verpleegkundig specialist. Deze zal aan de hand van een checklist
informeren naar de toestand van de patiënt. Eerder contact vanuit de patiënt/
mantelzorger is uiteraard ook mogelijk; zo nodig zal een extra visite worden
afgelegd. Na 24 uur volgt eenzelfde telefonisch contact. Voordat de patiënt de
afspraak heeft bij de eigen cardioloog zal opnieuw telefonisch contact gelegd
worden.

Vergeleken met standaard behandeling door cardioversie in het ziekenhuis wordt cardioversie nu in de thuissituatie toegepast. In feite betreft dit een observationeel onderzoek waarin de standaard interventie (elektrische cardioversie) in een nieuwe omgeving (niet standaard) wordt toegepast.

Thuiscardioversie is geen standaardbehandeling. Enerzijds is sprake van
vermindering van belasting aangezien de nieuwe behandelingsstrategie voorziet
in behandeling aan huis. Verder worden alle voorzorgen genomen die in het
ziekenhuis ook genomen worden. Voorts worden uitsluitend stabiele patiënten
geselecteerd die reeds eerder dezelfde procedure zonder complicaties hebben
ondergaan in het ziekenhuis. Dit voorkomt alle risico's die aan de
thuisbehandeling zouden kunnen zitten. Mocht zich onverhoopt een complicatie
voordoen dan zijn alle voorzorgsmaatregelen getroffen om die complicatie op te
vangen. In dit laatste staat centraal dat de verpleegkundig specialisten en
Sedatie Praktijk Specialisten zorg dragen voor een behandeling overeenkomstig
de huidige richtlijnen en waar nodig te allen tijde contact op kunnen nemen met
een specialist (cardioloog en/of anesthesioloog) in het ziekenhuis. Indien
nodig kan de specialist besluiten om de behandeling in het ziekenhuis voort te
zetten.