De mond als een oorzaak voor neutropene koorts, een observationele studie bij kankerpatiënten die behandeld worden met myelosupressieve chemotherapie

Neutropene koorts is een klinisch belangrijke complicatie van myelosuppressieve
chemotherapie. Wanneer patiënten met neutropene koorts zich presenteren, wordt
er gezocht naar een mogelijk focus van de koorts. Bekende foci zijn; de
luchtwegen, urinewegen en huid. Echter, in ongeveer twee derde van de gevallen
wordt er een focus gevonden, terwijl in de meerderheid van de gevallen (> 70%)
geen pathogeen voor de koorts wordt gevonden.

Het mondonderzoek voor de start van de chemotherapie is erop gericht om
orale/dentale foci te vinden en te elimineren. Dit mondonderzoek wordt op dit
moment routinematig gedaan bij patiënten met een hoog risico voor orale
complicaties (hoofd-halskanker patiënten en patiënten die een
stamceltransplantatie ondergaan).
Echter, elke patiënt die wordt behandeld met myelosuppressieve chemotherapie,
zowel curatief als palliatief, kan een infectie afkomstig uit de mondholte
ontwikkelen, welke mogelijk oorzaak is voor het ontwikkelen van neutropene
koorts. Op dit moment wordt er bij deze groep patiënten niet routinematig een
mondonderzoek uitgevoerd voorafgaand aan de chemotherapie.
Meer inzicht in de rol van de mond bij het ontstaan van neutropene koorts is
nodig, zeker gezien het feit dat er steeds meer oudere patiënten hun eigen
dentitie behouden met daarbij toename van tandheelkundige problemen en er een
toename wordt gezien in de incidentie van kanker bij het ouder worden.
Bovendien kunnen orale/dentale foci de chemotherapie geïnduceerde orale
mucositis verergeren. Orale mucositis is een ontsteking van het mondslijmvlies
met daarbij ulceraties. Deze ulceraties kunnen een toegang voor bacteriën zijn
wat mogelijk kan leiden tot neutropene koorts, SIRS (Systemic Inflammatory
Response Syndrome) en/of sepsis.
Er zijn aanwijzingen dat micro-organismen betrokken zijn bij de pathogenese van
orale mucositis, maar goede longitudinale studies ontbreken.
Het vergelijken van bacteriën afkomstig uit de bloedkweken bij patiënten met
neutropene koorts met de bacteriën in de mondholte, kunnen meer inzichten geven
over de rol van de mond bij de ontwikkeling van neutropene koorts.
We verwachten dat onze resultaten als wetenschappelijke basis kan dienen voor
latere interventie studies en het belang van mondonderzoek voor de start van de
chemotherapie kan onderbouwen.

Het doel van het onderzoek is om te onderzoeken of er wat de rol van de mond is
bij de ontwikkeling van neutropene koorts door te kijken naar orale/dentale
foci, het orale microbioom, de incidentie en ernst van OM en het risico voor
het ontwikkelen van neutropene koorts bij kankerpatiënten die behandeld worden
met myelosuppressieve chemotherapie.

Primaire doelstelling:
- Het identificeren van orale/dentale foci voor de start van de chemotherapie
en bepalen of deze zijn geassocieerd met de ontwikkeling van neutropene koorts,
bacteriëmie en/of SIRS/sepsis

Secundaire doelstellingen:
- Het bepalen of orale/dentale foci zijn geassocieerd met de incidentie en
ernst van orale mucositis
- Het beoordelen of orale mucositis wordt geassocieerd met neutropene koorts,
bacteriëmie en SIRS/sepsis
- Het bepalen van microbiologische verschuivingen (bacteriën / schimmels) in
mondspoelmonsters voor en tijdens de chemotherapie en de mogelijke associatie
met de ontwikkeling van orale mucositis
- Het bepalen of er micro-organismen in bloedmonsters van patiënten met
neutropene koorts zijn die mogelijk afkomstig zijn uit de mondholte
- Het onderzoeken of genetische polymorfismen een verhoogd risico geven op het
ontwikkelen van ernstige orale mucositis, neutropene koorts en SIRS/sepsis
- Het verschil in ontstekingsparameters bij start onderzoek en bij neutropene
koorts of orale mucositis

Een single-center prospectieve observationele studie.

Omdat dit een observationele studie betreft is de belasting en het risico voor
de patiënten minimaal. Er wordt eenmalig een mondonderzoek uitgevoerd, er
worden niet-invasieve speeksel- en mondspoelmonsters verzameld (tijdens
standaard zorg bezoeken). Bij patiënten die zich presenteren met neutropene
koorts, worden bloedmonsters routinematig afgenomen als onderdeel van de
standaard zorg.