Nederlands Parkinson, Cognitie en Rijvaardigheid studie deel 2 (DUPARC-drive 2: een studie naar rijgeschiktheid in de vroege fase van de ziekte van Parkinson.

De ziekte van Parkinson (PD) is een complexe neurodegeneratieve ziekte, met
cognitieve achteruitgang als een van de meest belangrijke niet-motorische
symptomen. Cognitieve achteruitgang bemoeilijkt de uitvoering van complexe
taken in het dagelijks leven, waaronder autorijden. Onderzoek laat zien dat de
rijvaardigheid is afgenomen bij Parkinsonpatiënten. In Nederland is het
Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) verantwoordelijk voor het testen
van de rijvaardigheid op de weg. Hoewel er in de Nederlandse wetgeving een
aantal basale richtlijnen bestaan over wanneer deze evaluatie van de
rijgeschiktheid plaats moet vinden, bestaat er geen screeningsinstrument of
patiënten doorverwezen zouden moeten worden naar het CBR. Als gevolg worden
patiënten die cognitief zijn aangedaan, en niet zouden slagen voor de rijtest
van het CBR, mogelijk niet doorverwezen naar het CBR, terwijl patiënten die nog
steeds in staat zijn om veilig te kunnen autorijden, zonder of met slechts
enige cognitieve achteruitgang, worden doorverwezen vanwege de
gestandaardiseerde rijtesten over tijd. Met het voorgestelde onderzoek willen
we een duidelijk en sensitief afkappunt vast te stellen op een bestaande
cognitieve screening, namelijk de Montreal Cognitive Assessment (MoCA), welke
behandelaren zal helpen te beslissen wanneer een patiënt doorverwezen zou
moeten worden naar het CBR.

Het primaire doel van het onderzoek is het vaststellen van een afkappunt op de
MoCA, waarmee een hoge (liefst 100%) sensitiviteit en redelijke specificiteit
(>70%) gehaald wordt om patiënten te identificeren die zakken op de rijtest op
de weg van het CBR en dus niet rijgeschikt zijn. Indien een 100% sensitiviteit
met redelijke specificiteit ( >70%) niet behaald kan worden met enkel de MoCA
score, dan worden klinische- en/of demografische variabelen aan het model
toegevoegd om sensitiviteit/specificiteit te verhogen. Het secundaire doel is
het exploreren van onderliggende factoren waarom sommige PD patiënten zakken
voor een rijtest op de weg.

Dit onderzoek is ontworpen als een observationele studie van 45 PD patiënten in
de vroege fase van de ziekte, welke allen actieve automobilisten zijn.

Alle participanten zullen één dagdeel naar het Universitait Medisch Centrum
Groningen (UMCG) komen voor neuropsychologisch onderzoek, motorisch onderzoek
en ritten in een rijsimulator. De duur van deze onderzoeken is ongeveer 3,5-4
uur, inclusief een pauze van een half uur. Extra pauzes worden ingelast op
verzoek van de patiënt. De rijtest op de weg wordt binnen drie maanden na de
testen in het UMCG gepland, bij een CBR locatie in de buurt van de patiënt. De
rijtest heeft een maximale duur van 60 minuten.
Voordeel van deelname aan de studie is een gratis uitgebreide evaluatie van de
rijvaardigheid en rijgeschiktheid. Participanten die zakken voor de rijtest
zullen worden geadviseerd om te stoppen met rijden. Dit advies is echter niet
bindend en heeft geen juridische gevolgen voor het rijbewijs van de patiënt.
Participanten kunnen simulatorziekte ervaren (vergelijkbaar met wagenziekte)
tijdens de ritten in de rijsimulator. Participanten worden hier voorafgaand aan
het onderzoek over geïnformeerd en zullen tijdens de ritten gemonitord worden.
Daarnaast worden zij geïnformeerd over hun recht om op elk moment te stoppen
met de test. Een algemeen risico is dat de onderzoeken (neuropsychologisch
onderzoek en rijsimulator onderzoek) te belastend is voor de patiënten. Echter,
de neuropsychologen die de onderzoeken afnemen zijn ervaren in het testen van
kwetsbare patiënten en zullen in de gaten houden of de testen te belastend zijn
voor de patiënt en stoppen met testafname indien nodig.