Het hoofddoel van het onderzoek in dit protocol is om te bepalen 1) of verstoorde extinctie net zo vaak voorkomt bij patiënten met NAH die behandeld worden voor angst en depressie als bij de eerder onderzochte patiënten met een angststoornis en 2)…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Overige aandoening
- Angststoornissen en -symptomen
Synoniemen aandoening
Aandoening
executieve functiestoornissen
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De studie parameters zijn 1) de proportie van patiënten met NAH die
geclassificeerd zijn in de disfunctionele extinctie groep, waarvan verwacht
wordt dat die gelijk is of mogelijk groter dan de proportie in een
angststoornis populatie, en significant verschillend van een gezonde populatie,
beide gebaseerd op eerder onderzoek. 2) De associatie tussen het behoren tot de
extinctie groep en de sterkte van executieve functies, gereflecteerd in een
samengestelde score op testen voor cognitief switchen, updaten en inhibitie.
Secundaire uitkomstmaten
nvt
Achtergrond van het onderzoek
Hersenletsel leidt vaak tot depressieve of angst stoornissen, vooral wanneer
coping mechanismen niet voldoende zijn voor een individu met milde tot ernstige
cognitieve en fysieke problemen om zich adequaat aan te passen aan een nieuwe
situatie. Behandeling van deze stoornissen is mogelijk niet adequaat wanneer de
behandeling afhankelijk is van controle, of executieve functies, die vaak
verstoord zijn in deze populatie. De prefrontale regulatie is mogelijk
beschadigd, waaronder emotieregulatie. Een laboratorium model van prefrontale
emotieregulatie is de extinctie (uitdoving) van geconditioneerde angst. Eerder
onderzoek met data-gestuurde analyses van individuele verschillen in de
extinctie van geconditioneerde angst laat zien dat verschillende leertrajecten
onderscheiden kunnen worden, die klinisch relevant kunnen zijn aangaande de
etiologie en behandeling van angst- en stemmingssymptomen. Deze studie
gebruikte een korte (15 min) conditioneringstaak om de leertrajecten te
classificeren. In populaties van angstpatiënten worden meer mensen
geclassificeerd in disfunctionele leertrajecten (bemoeilijkte extinctie en een
excessieve reactie op stimuli die niet bedreigend zijn) vergeleken met gezonde
proefpersonen. Verstoorde extinctie kan een reden zijn dat bij sommige mensen
aangeleerde angsten beklijven, ook als de angsten niet meer adaptief zijn. Dit
protocol onderzoekt daarom de processen in een populatie met aangeboren
hersenletsel (NAH). We verwachten dat het percentage van mensen met NAH die
geclassificeerd worden in de verstoorde extinctie groep vergelijkbaar is met de
populatie met een angststoornis zonder NAH. Mogelijk is dit percentage nog
hoger in de NAH groep doordat ze een kwetsbaarheid hebben aangaande de
executieve tekorten of stoornissen. Als dit het geval is, wordt onderzocht in
een vervolgstudie (niet onderdeel van het huidige protocol) of de zwakke
extinctie groep minder goed profiteert van NAH-aangepaste cognitieve
gedragstherapie (CGT).
Doel van het onderzoek
Het hoofddoel van het onderzoek in dit protocol is om te bepalen 1) of
verstoorde extinctie net zo vaak voorkomt bij patiënten met NAH die behandeld
worden voor angst en depressie als bij de eerder onderzochte patiënten met een
angststoornis en 2) of in deze populatie verstoorde executieve functies
geassocieerd zijn met verstoorde extinctie.
Onderzoeksopzet
Dit is een observationele cross-sectionele studie
Inschatting van belasting en risico
De belasting voor participanten bestaat uit deelname aan een kort
conditioneringsexperiment en een neuropsychologische testbatterij. De belasting
van de conditionering is beperkt door het zo kort mogelijk te maken en een
relatief milde ongeconditioneerde stimulus te gebruiken (een korte schreeuw).
De neuropsychologische testbatterij is ook zo kort mogelijk gehouden, wordt
verdeeld over verschillende afname momenten en er worden zo veel mogelijk
pauzes ingelast als nodig. Het testen wordt tot het minimum beperkt door het
gebruik van de resultaten van neuropsychologische test die al onderdeel waren
van de reguliere zorg waar beschikbaar.
Publiek
Heidelberglaan 1
Utrecht 3584CS
NL
Wetenschappelijk
Heidelberglaan 1
Utrecht 3584CS
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Potentiële deelnemers worden geselecteerd uit een ambulante patiëntenpopulatie
die standaard poliklinische zorg krijgt binnen het Zorgpad Affectief, een van
onze zorgpaden, die bestaat uit multidisciplinaire behandeling van angst- en/of
depressiesymptomen met behulp van CGT (standaard of aangepast aan cognitieve
problemen) waarbij cognitieve, gedrags- en exposuretechnieken worden gebruikt.
Een multidisciplinair team waarin een neuroloog en/of een psychiater
participeert, geeft aan of deelnemers cognitief, intellectueel en fysiek fit
genoeg worden geacht om baat te hebben bij CGT. Patiënten in dit
behandelprogramma worden daarom geacht volledig geïnformeerde toestemming te
kunnen geven en in aanmerking te komen voor deelname aan het huidige onderzoek.
De poliklinische patiënten die in deze polikliniek worden behandeld, hebben
doorgaans lichte tot matige hersenschade in een chronische fase en zijn medisch
en neurologisch stabiel, hebben een milde tot matige cognitieve stoornis, zijn
zelfstandig in het dagelijks leven of krijgen enige vorm van begeleiding, maar
met aanhoudende psychische klachten die moeilijk te verlichten zijn. Er worden
geen nadere criteria gesteld aan de ernst van de symptomen.
Om in aanmerking te komen voor deelname aan dit onderzoek, moet een
proefpersoon aan alle volgende criteria voldoen: leeftijd 18-65 jaar, met
verworven hersenletsel (chronische fase) en angst- en/of depressiesymptomen,
die geselecteerd zijn voor CGT door een multidisciplinair team als onderdeel
van de reguliere zorg typisch voor de gespecialiseerde GGZ-polikliniek Thalamus
(Pro Persona Wolfheze).
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Een potentiële proefpersoon die aan een van de volgende criteria voldoet, wordt
uitgesloten van deelname aan dit onderzoek: ernstige comorbiditeit
(gediagnosticeerd met ernstige chronische depressie, bipolaire stoornis en/of
psychose) of middelenmisbruikstoornis, gehoorproblemen en het niet kunnen lezen
of spreken van Nederlands. Medicatie, leeftijd, geslacht en diagnose worden
gebruikt als confounders voor de analyse.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL77838.041.21 |