Intensieve exposure behandeling voor PTSS bij patiënten met een co-morbide psychotische stoornis: een single trail design

Eerdere studies bij patiënten met zowel posttraumatische stressstoornis (PTSS)
als een co-morbide psychose, laten positieve effecten zien van exposure
behandelingen, zowel op de vermindering van PTSS- als psychotische symptomen.
Intensieve exposure behandeling (iPE) is een relatief nieuwe behandelstrategie
waarbij de traumagerichte behandelsessies in een hogere frequentie worden
aangeboden en de volledige behandeling daarmee een kortere tijdsduur heeft dan
een reguliere traumagerichte behandeling met wekelijkse sessies. Uit eerder
onderzoek kwam naar voren dat iPE resulteerde in een snelle symptoomreductie en
lage drop-out bij patiënten met PTSS. Er is echter weinig bekend over de
effecten van iPE bij patiënten met PTSS en een co-morbide psychotische
stoornis.

Het primaire doel is om te onderzoeken wat de effecten zijn van het aanbieden
van iPE op de zelf-gerapporteerde en door de behandelaar gemeten ernst van de
PTSS symptomen en PTSS diagnose. Onze secundaire doelstelling is het
onderzoeken van de effecten van iPE op de zelf-gerapporteerde ernst van de
psychotische symptomen, depressiesymptomen en algemeen functioneren. Verder
onderzoeken we de zelf-gerapporteerde ervaren belasting van de patiënt, en de
veiligheid van de behandeling.

Het onderzoek betreft een within-subject time-series design waarbij alle
proefpersonen dezelfde interventie (iPE) krijgen. Voordat patiënten deelnemen
aan de iPE worden ze op basis van loting toebedeeld aan een baseline-fase
(variërend van 3 tot 9 weken) voorafgaand aan de interventie-fase (iPE). Na de
iPE volgt een post-treatment fase die eveneens varieert in lengte, zodanig dat
de duur van de baseline-, interventie- en post-treatment fases gelijk zijn aan
18 weken. Zelf-gerapporteerde PTSS en psychotische symptomen worden wekelijkse
gemeten gedurende deze 18 weken. Daarnaast worden deze symptomen ook gemeten
tijdens een follow-up fase 3 maanden na voltooiing van de behandeling (vier
wekelijkse metingen). De door de clinicus beoordeelde ernst van de
PTSS-symptomen en diagnose, de zelf-gerapporteerde psychotische symptomen
(hallucinaties en paranoïde gedachten), ernst van de depressie symptomen en het
algemeen functioneren, worden daarnaast gemeten op 3 afzonderlijke tijdstippen:
bij baseline (vlak voor de start van de behandeling), posttreatment (aan het
einde van de iPE-therapie) en bij een follow-up van 3 maanden. De veiligheid
van de behandeling zal op meerdere tijdstippen worden gemeten tijdens de
interventiefase en posttreatment (aan het einde van de iPE-therapie). De
verwachte belasting wordt geëvalueerd aan het begin van de iPE-therapie en de
ervaren belasting posttreatment (aan het einde van de iPE-therapie).

De iPE is gebaseerd op Foa's prolonged exposure (PE) protocol, maar wordt aangeboden in een intensief format (hogere sessies frequentie) in plaats van de reguliere wekelijkse sessies. De totale duur van de interventie is 6 weken. De intensieve fase van de behandeling bestaat uit vier intensieve dagen (verspreid over twee weken) gevolgd door de nabehandelingsfase, waarin de participant wekelijks een 90-minuten durende exposure sessie krijgt gedurende vier weken.

Eerder onderzoek laat zien dat de iPE effectief en veilig is bij patiënten met
PTSS. De technieken binnen de iPE (exposure-technieken) zijn daarnaast
effectief en veilig gebleken in een reguliere dosering binnen de behandeling
van patiënten met PTSS en een co-morbide psychotische stoornis. Daarnaast is
nazorg ingebed in de huidige studie. Gedurende en na het onderzoek zullen
participanten hun reguliere behandeling binnen het FACT-team voortzetten.