In vivo effecten van amylase trypsine inhibitoren uit tarwe in de menselijke darm: bewijs van de oorzaak van niet-coeliakie gerelateerde tarwe gevoeligheid in het prikkelbare darmsyndroom?

Tarwe is het belangrijkste voedselproduct in de Westerse wereld en bevat
gunstige gezondheidseffecten en functionele eigenschappen. Desondanks vermijdt
of vermindert een toenemende proportie van de algehele populatie de inname van
tarweproducten vanwege zelf-gerapporteerde maagdarmklachten, zoals patiënten
met niet-coeliakie gerelateerde tarwegevoeligheid (NCWS) en/of het prikkelbare
darmsyndroom (PDS). Er is toenemend bewijs dat de amylase trypsine inhibitoren
(ATIs), die tot 15% van de tarwe eiwitten bedragen, een rol spelen in het
ontstaan van deze symptomen in NCWS en PDS. In vitro studies laten zien dat de
ATIs een aangeboren immuunrespons kunnen induceren door een directe interactie
met toll-like receptor 4 (TLR4), waarmee de TLR4-MD2-CD14 complex wordt
geactiveerd, wat leidt tot de productie van pro-inflammatoire cytokines. Deze
resultaten zijn bevestigd met studies in muizen. De ATIs veroorzaakten in
muizen ook intra-epitheliale lymfocytose en barrière disfunctie, en
modificeerden microbiota compositie en -metabolisme. Tot nu toe zijn er geen
placebo-gecontroleerde studies gedaan naar deze mechanismen in mensen. Het is
belangrijk om te begrijpen wat de rol is van ATIs in het ontstaan van symptomen
in patiënten met NCWS en/of PDS, zodat we deze patiënten adequaat
voedingsadvies kunnen geven, waarmee we de kwaliteit van leven vergroten en het
risico op voedingsdeficiënties verkleinen.

We willen in een proof-of-concept studie onderzoeken wat het effect van ATIs op
de intestinale barrière en immuunfunctie in gezonde vrijwilligers is. Onze
hypothese is dat de ATIs een direct effect hebben op de intestinale
barrièrefunctie, of een indirect effect door activatie van de immuunrespons via
TLR4.

Dit onderzoek is opgezet als een gerandomiseerd, dubbelblind,
placebo-gecontroleerd, cross-over design.

Vrijwilligers ondergaan twee testdagen, met daar tussen een wash-out periode van ten minste 4 weken. Op de testdag wordt een neusduodenumsonde ingebracht bij de deelnemers, en via deze sonde worden ATIs of een placebo (fysiologisch zout) toegediend.

Na de screeningsvisite dienen vrijwilligers twee keer voor een testdag naar het
Maastricht Universitair Medisch Centrum+ (MUMC+) te komen, voor in totaal
ongeveer 8 uur. Voorafgaand aan iedere testdag vullen deelnemers een dag lang
een voedingsdagboek in. Op de testdag komen vrijwilligers nuchter naar het
MUMC+. Er wordt een neusduodenumsonde ingebracht om de ATIs/placebo toe te
dienen. Vervolges worden middels een gastroduodenoscopie samples verzameld van
darminhoud en biopten. Er wordt ook een bloedsample afgenomen.Verder worden op
verschillende tijdspunten vragenlijsten met betrekking tot maagdarmklachten
ingevuld. Deelname aan het onderzoek heeft geen voordelen voor de deelnemers,
maar kan mogelijk inzicht geven in het mechanisme waarmee ATIs maagdarmklachten
kunnen veroorzaken.