Deze studie is overgegaan naar CTIS onder nummer 2024-513099-17-00 raadpleeg het CTIS register voor de actuele gegevens. Het onderzoeken van de (lange termijn) werkzaamheid van clemastine fumaraat in het verbeteren van dysconjugatie van…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Neuromusculaire oogaandoeningen
- Demyelinisatieaandoeningen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De primaire uitkomstmaat is de verandering in de "versional dysconjugacy index"
(VDI) van de oppervlakte onder de curve (AUC) gemeten met infrarood
oculografie.
Secundaire uitkomstmaten
Secundaire uitkomstmaten omvatten veranderingen in andere VDI-metingen
(pieksnelheid per amplitude (PV/Am) en pieksnelheid (PV)), veranderingen in VDI
na een eenmalige dosis fampridine, andere oculografische parameters (bijv.
saccadische latentie, anti-saccades), (perifere) retinale zenuwvezel laag
(pRNFL) en (maculaire) ganglioncel binnenste plexiforme laag (mGCIPL) dikte
gemeten door Optical Coherence Tomography (OCT), Symbol Digit Modalities Test
(SDMT), Expanded Disability Status Scale (EDSS), hoog en laag contrast visus,
subjectief visueel functioneren (NEI-VFQ-25 en NOV-AU vragenlijsten), kwaliteit
van leven (EQ5D-5L) en vermoeidheid (CIS20R en NFI-MS vragenlijsten).
Achtergrond van het onderzoek
Er zijn op dit moment geen goede remyeliniserende behandelingen beschikbaar
voor multiple sclerose (MS). In vitro, dierproeven en twee kleine
gerandomiseerde trials is aangetoond dat clemastine fumaraat potentieel
remyeliniserende effecten heeft. De remyeliniserende effecten van clemastine op
de lange termijn, het effect na een langer behandelperiode en het effect in
andere klinische modellen dan opticus neuropathie zijn nog onbekend.
Internucleaire oftalmoplegie (INO) kan een geschikt klinisch model zijn om
remyeliniserende behandelingen te onderzoeken. INO wordt veroorzaakt door
dysfunctie van enkele (gedemyeliniseerde) axonen, waarvan de functie
gekwantificeerd kan worden door het meten van horizontale oogbewegingen met
infrarood oculografie.
Het is nog onbekend of alle MS patiënten baat hebben bij een remyeliniserende
behandeling. Axonale schade kan in sommige patiënten te groot zijn om nog
effect van een remyeliniserende behandeling te verwachten. Een eerdere studie
toonde aan dat fampridine tijdelijk INO kan verbeteren. Verbetering van INO na
fampridine kan mogelijk het verwachte effect van een remyeliniserende
behandeling als clemastine voorspellen. Deze single-center gerandomiseerd
placebo-controlled trial heeft als doel om de (lange-termijn) effecten van
clemastine fumaraat op de dysconjugatie van horizontale oogbewegingen gemeten
door infrarood oculografie te onderzoeken in patiënten met INO en MS. Daarnaast
zal onderzocht worden of het effect van behandeling met clemastine voorspelt
kan worden aan de hand van de respons op een eenmalige dosis fampridine.
Doel van het onderzoek
Deze studie is overgegaan naar CTIS onder nummer 2024-513099-17-00 raadpleeg het CTIS register voor de actuele gegevens.
Het onderzoeken van de (lange termijn) werkzaamheid van clemastine fumaraat in
het verbeteren van dysconjugatie van oogbewegingen bij patiënten met
internucleaire oftalmoplegie en multiple sclerose. Ten tweede, om te beoordelen
of een respons op een enkele dosis fampridine de effecten van behandeling met
clemastine kan voorspellen.
Onderzoeksopzet
Een dubbelblind, gerandomiseerd, placebogecontroleerd onderzoek in één centrum
bestaande uit een behandelingsperiode van 6 maanden gevolgd door een follow-up
periode van 30 maanden.
Onderzoeksproduct en/of interventie
De interventiegroep krijgt gedurende 6 maanden tweemaal daags 4 mg clemastine fumaraat (8 mg/dag), de controlegroep krijgt een equivalente hoeveelheid placebo. Bij het baseline bezoek krijgen alle deelnemers een enkele 10mg dosis fampridine.
Inschatting van belasting en risico
Deelname aan het onderzoek bestaat uit in totaal 7 studiebezoeken, inclusief
screening, baseline en 5 follow-up bezoeken na 3, 6,12, 24 en 36 maanden.
Studiebezoeken omvatten lichamelijk/neurologisch onderzoek, infrarood
oculografie, OCT, gezichtsscherptetests, een cognitietest (SDMT), 5
vragenlijsten en in totaal viermaal bloedafname voor
veiligheidslaboratoriumtests. Deelnemers krijgen gedurende 6 maanden tweemaal
daags clemastine of een gelijkwaardige placebo.
Clemastine is een geregistreerd, bekend en relatief veilige geneesmiddel met
vermoeidheid en/of slaperigheid als belangrijkste bijwerking. Clemastine werd
in een eerdere studie met MS-patiënten in een hogere dosering gebruikt dan de
huidige studie zonder ernstige bijwerkingen. Het is deelnemers wettelijk
verboden om auto te rijden terwijl zij het onderzoeksmiddel (clemastine of
placebo) gebruiken (6 maanden). Bij baseline krijgen de deelnemers een
eenmalige 10mg dosis fampridine. Fampridine is een geregistreerd geneesmiddel,
dat in een eerder onderzoek bij MS-patiënten met INO is gebruikt. Voorbijgaande
duizeligheid was de meest voorkomende bijwerking. Er werden geen ernstige
bijwerkingen gemeld.
De risico's van de huidige studie komen voornamelijk voort uit het gebruik van
geneesmiddelen in de studie. Aangezien beide geneesmiddelen zijn geregistreerd
en in de klinische praktijk zijn gebruikt, wordt het risico op onverwachte
bijwerkingen laag geacht. Door zorgvuldige selectie van deelnemers te gebruiken
om bekende risico's te verminderen, resulteert dit in een acceptabel niveau van
risico voor studiedeelnemers.
Publiek
De Boelelaan 1117
Amsterdam 1081 HV
NL
Wetenschappelijk
De Boelelaan 1117
Amsterdam 1081 HV
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
1. Een definitieve klinische diagnose van multiple sclerose.
2. Diagnose van internucleaire oftalmoplegie bepaald door de eerste infrarood
oculografie tijdens screening met een "versional dysconjugacy index" (VDI) van
de oppervlakte onder de curve (VDI-AUC) bij 15° saccaden boven de 1.174 óf met
een "versional dysconjugacy index" van de piek snelheid/saccadische amplitude
(VDI-PV/Am) bij 15° saccaden boven de 1.180.
3. Leeftijd 18 t/m 70 jaar.
4. Gebruik van ziektemodulerende therapie voor MS is géén contraindicatie.
5. Deelnemer is in staat het doel en de risico's van de studie te begrijpen en
kan getekende en gedateerde informed consent verlenen.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
MS-gerelateerde exclusie criteria:
1. Veranderingen in ziektemodulerende therapie voor multiple sclerose binnen 6
maanden voor inclusie in de studie.
2. Multiple sclerose schub of behandeling met hoge dosis corticosteroiden
binnen 30 voor inclusie in de studie.
IMP en medicatie gerelateerde exclusiecriteria:
3. Contra-indicaties voor het gebruik van clemastine, zoals bekende porfyrie en
overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor andere antihistaminica met een
vergelijkbare chemische structuur of voor een van de hulpstoffen.
4. Contra-indicaties voor het gebruik van fampridine, zoals overgevoeligheid
voor fampridine of de hulpstoffen, een voorgeschiedenis van epileptische
aanvallen, significante nierfunctiestoornis (GFR <50 ml/min is absolute
contraindicatie, GFR 50-80ml/min is relatieve contraindicaties), gebruik van
"Organic Cation Transporter 2" (OCT-2) remmers of een voorgeschiedenis van
signficante cardiale ritme- of geleidingstoornissen.
5. Gebruik van fampridine of andere geneesmiddelen die 4-aminopyridine bevatten
indien dit niet tijdelijk gestopt kan worden voorafgaand aan elk studie bezoek.
6. Veranderingen in gebruik van medicatie die momenteel wordt onderzocht in
remylelinisatie trials in de afgelopen 6 maanden inclusief, maar niet beperkt
tot domperidon, liothyronine, quetiapine, testosteron en bazedoxifeen.
7. Niet-incidenteel gebruik van medicatie met een dempende werking op het
centrale zenuwstelsel inclusief, maar niet beperkt tot hypnotica, anxiolytica,
monoamine-oxidase (MAO) remmers, tricyclische antidepressiva (TCA's), opioiden
en andere anthistamines met sederende effecten (e.g. promethazine).
Medische voorgeschiedenis gerelateerde exclusie criteria:
8. Voorgeschiedenis van significante cardiale geleidingsstoornis.
9. Voorgeschiedenis van maligniteit van een orgaansysteem (anders dan
gelokaliseerd plaveisel- of basaalcelcarcinoom van de huid of adequaat
behandelde baarmoederhalskanker), behandeld of onbehandeld, in de afgelopen 3
jaar, ongeacht of er aanwijzingen zijn voor lokaal recidief of metastasen.
10. Ernstige nierfunctiestoornis (eGFR < 50 ml/min/1.73 m2) of
leverfunctiestoornis (ASAT, ALAT of alkalisch fosfatase > 3 maal de bovenste
referentiewaarde).
11. Een oogheelkundige aandoening die accurate meting met infrarood oculografie
niet toe laat.
12. Suicidale gedachten of gedrag in de afgelopen 6 maanden.
13. Voorgeschiedenis van alcohol- of drugsmisbruik in het afgelopen jaar.
14. Klinisch significante cardiale, metabole, hematologische, hepatische,
immunologische, urologische, endocrinologische, neurologische, pulmonaire,
psychiatrische, dermatologische, allergische, renale of andere belangrijke
medische aandoening die in de mening van de onderzoeker de interpretatie van
studie resultaten of patiëntveiligheid in gevaar brengt.
15. Voorgeschiedenis of aanwezigheid van klinisch significante medische
aandoeningen of laboratoriumafwijkingen die in de mening van de onderzoeker
deelname aan de studie niet toelaten.
Algemene exclusie criteria:
16. Actuele zwangerschap op het moment van inclusie in de studie of van plan
zijn om borstvoeding te geven binnen 7 maanden na inclusie in de studie.
17. Betrokkenheid in een ander onderzoek zonder voorgaande toestemming van de
onderzoeker.
18. Onvoldoende nederlandse of engelse leesvaardigheid.
19. Onvermogen of onwil om het rijden gedurende 6 maanden stop te zetten.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CTIS | CTIS2024-513099-17-00 |
| EudraCT | EUCTR2021-003677-66-NL |
| ClinicalTrials.gov | NCT05338450 |
| CCMO | NL78363.029.21 |