Detectie van mitochondriale zuurstofspanning (mitoPO2) als maat voor lokale weefseloxygenatie bij patiënten met verschillende stadia van PAD met het meetsysteem Cellular Oxygen Metabolism (COMET) van Photonics Healthcare B.V. - Een pilotstudie

Perifeer arterieel vaatlijden is een veelvoorkomende en invaliderende ziekte in
Nederland. De prevalentie van chronische PAD bij patiënten ouder dan 55 jaar
wordt geschat op 7% en voor patiënten ouder dan 85 jaar op 56%. PAD is een
progressieve ziekte, waarbij de eerste fase zich manifesteert door claudicatio
intermittens. De claudicatio intermittens zal bij 15% van de patiënten leiden
tot chronische ledemaatbedreigende ischemie (CLTI).5 Binnen 10 jaar na de
diagnose van PAD moet 2% van de patiënten een grote ledemaatamputatie
ondergaan. Van alle patiënten met de diagnose kritieke ledemaat die ischemie
bedreigt, zal 25% een primaire amputatie ondergaan. Van deze patiënten met een
onder de knie amputatie geneest slechts ongeveer 60% door primaire intentie en
15% heeft een hernieuwde amputatie nodig op een hoger niveau (door de knie of
transfemoraal). Daarom lijden patiënten met PAD aan verminderde mobiliteit,
hevige pijn en een lagere kwaliteit van leven in vergelijking met de algemene
bevolking. Patiënten met PAD hebben meer comorbiditeit en lijden vaak aan
diabetes, hart- en longziekten. Een belangrijke complicatie van CLTI in
combinatie met diabetes zijn niet-genezende ulcera van de onderste extremiteit.
Om al deze patiënten met PAD op de meest optimale manier te behandelen, zijn
effectieve diagnostische tests nodig.
Symptomen en complicaties van PAD, zoals (rust)pijn en niet-genezende zweren
zijn het gevolg van een verstoorde perifere weefselperfusie. Door stenose of
occlusie in grote slagaders bereikt niet genoeg zuurstofrijk bloed de perifere
weefsels. Weefselperfusie, en dus oxygenatie, is niet alleen afhankelijk van de
macrovasculaire bloedstroom, maar ook van de microvasculaire bloedstroom. Door
perifeer arterieel vaatlijden of diabetes kunnen ook de microvasculatuur
beschadigd raken. Daarom is beoordeling van weefselperfusie essentieel om de
beste behandelingsopties voor patiënten te bepalen. Methoden die momenteel
worden gebruikt om PAD te diagnosticeren, zijn onder meer enkel-brachiale index
(ABI), kleurendoppler-echografie (CDU), systolische bloeddruk van de teen,
loopbandtest, computertomografie-angiografie (CTA) en soms magnetische
resonantie-angiografie (MRA). Deze methoden beoordelen echter de arteriële
instroom in een ledemaat en kunnen worden gebruikt om een **arteriële stenose
te detecteren, maar kunnen de feitelijke perfusie van perifere weefsels niet
meten.
Een beproefde methode voor het bepalen van weefselperfusie is transcutane
zuurstofdruk (TcPO2) meting, die wordt beschouwd als de gouden standaard voor
weefselperfusiebepaling.8 Deze methode is echter tijdrovend en afhankelijk van
de operator en wordt daarom niet toegepast in de dagelijkse praktijk. Bovendien
is de kwaliteit van het bewijs laag en is het vaak niet gevoelig genoeg om
veranderingen in de perfusie tijdens de operatie te detecteren. Beoordeling van
weefselperfusie is niet alleen nodig om de aanwezigheid of ernst van PAD te
bepalen, maar kan ook worden gebruikt om de werkzaamheid van de behandeling te
evalueren. Het resultaat van behandeling voor PAD, zoals gesuperviseerde
oefentherapie of revascularisatietherapie, wordt momenteel geëvalueerd door
verbetering van de loopbandtest, bepaling van loopafstand, verlichting van
pijnklachten en genezing van zweren. Deze resultaten treden meestal dagen tot
weken na oefentherapie of interventie op.

Het COMET-systeem (COMET; Photonics Healthcare B.V., Utrecht, Nederland) is een
niet-invasief systeem dat haalbaar is voor het bepalen van mitochondriale
zuurstofspanning (mitoPO2) in menselijke huidcellen in vivo en dat is
gevalideerd en gekalibreerd in verschillende organen en weefsels. Bovendien is
het niet-invasief en kan het veilig bij mensen worden gebruikt.

Dit is een pilotstudie om de haalbaarheid en verdraagbaarheid te beoordelen van
mitochondriale oxygenatiemetingen bij patiënten met matige tot ernstige
claudicatio (Rutherford klasse 4-6) met het COMET-apparaat in combinatie met
Alacare. Als secundaire doelen zullen we: de optimale meetlocatie en -tijd
onderzoeken om de nauwkeurigheid van metingen te optimaliseren, de metingen van
het COMET-apparaat correleren met TcPO2 en enkel-armindex (ABI), de
signaalkwaliteit bepalen op dezelfde plaats van de Alacare-pleister na eerder
gebruik, en om te testen of COMET-metingen worden beïnvloed door de
huidtemperatuur. Het optimale meetprotocol wordt bepaald door te meten op twee
verschillende delen van het been (midden van de tibia - musculus anticus en de
dorsale voet) en op twee verschillende tijdstippen na het aanbrengen. We zullen
de signaalkwaliteit vergelijken - intern geleverd door het COMET-apparaat zelf
- op elk deel van het been en op elk tijdstip.

Deze studie is een pilotstudie in één centrum om de haalbaarheid en
verdraagbaarheid van COMET en Alacare bij 20 patiënten met PAD te onderzoeken.

De patiënten worden in totaal twee dagen opgenomen in het ziekenhuis als
onderdeel van de normale klinische zorg. De duur van hun verblijf wordt niet
beïnvloed door de metingen. Ze worden een dag voor hun geplande operatie
opgenomen als onderdeel van de standaardprocedure. De huid wordt op de dag van
opname om 20.00 uur geprimed met de Alacare pleisters. Op de tweede dag (de dag
van de operatie) vinden de metingen plaats. Tijdens hun verblijf zullen de
patiënten worden gecontroleerd op bijwerkingen van Alacare. De proefpersonen
worden om de 4 uur en op verzoek van de patiënt visueel en met een
gestandaardiseerde vragenlijst gecontroleerd door de afdelingsverpleegkundigen.
Als blijkt dat de patiënt slaapt, wordt hij niet gewekt. Het COMET-apparaat is
een CE-gecertificeerd en niet-invasief meetapparaat dat zal worden gebruikt
volgens het beoogde gebruik. De patiënt krijgt vier Alacare-pleisters die de
dag voor de operatie om 20.00 uur worden aangebracht door een getrainde
beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg op het aangedane been. De tweede dag om
08:00 uur en de tweede dag om 16:00 uur wordt de perfusie gemeten met het
COMET-apparaat. De risico's van Alacare zijn jeuk, branderig gevoel en erytheem
van de huid (zie Bijlage C), als gevolg van de omzetting van 5-ALA, de werkzame
stof van de Alacare-pleister, in PpIX als reactie op licht. Vóór de meting
wordt de Alacare-pleister van elke locatie verwijderd, waarna dat gebied wordt
bedekt met de aluderm-aluplast-pleister om de fotodynamische reactie op
omgevingslicht te voorkomen en het risico op ongemak en complicaties voor de
patiënt te verminderen. Er is geen direct voordeel voor patiënten die aan het
onderzoek deelnemen. Wanneer de COMET een veilige en effectieve methode blijkt
te zijn om de perfusie snel en nauwkeurig te bepalen, zullen PAOD-patiënten
baat hebben bij een betere bepaling van het succes van de procedure, wat
herinterventies en amputaties van ledematen kan verminderen.