Behandeling van rusteloze benen syndroom bij vrouwen met X-gebonden adrenoleukodystrofie: Een sleutel tot het verbeteren van slaap en loopprestaties

X-gebonden adrenoleukodystrofie (ALD) is een neurodegeneratieve ziekte die
zowel mannen als vrouwen treft (Moser et al, 2001). Aangezien ALD een
X-gebonden ziekte is, werden vrouwen vroeger beschouwd als asymptomatische
dragers. Inmiddels is bekend dat hoewel bijnierinsufficiëntie en hersenziekte
bij minder dan 1% van de vrouwen voorkomen, meer dan 80% uiteindelijk een
progressieve ruggenmergziekte ontwikkelt [Engelen et al 2014, Habekost et al
2014]. Hoewel zowel mannen als vrouwen ruggenmergziekte ontwikkelen, zijn er
verschillen. Onze longitudinale studie van de myelopathie bij vrouwen toonde
aan dat het percentage progressie over bijna 8 jaar klein was en over het
algemeen niet als klinisch relevant werd ervaren (Huffnagel et al, 2019), wat
een zoektocht naar alternatieve benaderingen om de kwaliteit van leven bij
vrouwen met ALD te verbeteren, op gang heeft gebracht. Recent werd waargenomen
dat vrouwen vaker getroffen worden door bewegingsstoornissen onafhankelijk van
de demyeliniserende hersenziekte die bij mannen wordt gezien. In een
pilootstudie uitgevoerd door Eichler werden 20 vrouwelijke volwassenen met ALD
telefonisch geïnterviewd en werd vastgesteld dat 8/20 aanwijzingen hadden voor
Restless Leg Syndrome (RLS). Restless Legs Syndrome (RLS) is een
bewegingsstoornis die wordt gekenmerkt door een sterke drang om de benen te
bewegen, meestal vergezeld van onaangename dysesthesieën, die wordt versneld
door rust, verlicht door beweging, en het meest uitgesproken is in de avond of
's nachts (Trenkwalder et al., 2018). Deze symptomen dragen bij aan de primaire
morbiditeit van RLS, namelijk ernstige slaapstoornissen, die interfereren met
zowel het in slaap vallen en in slaap blijven als de algehele slaapkwaliteit
als gevolg van sensomotorische RLS-symptomen en de aanwezigheid van periodic
limb movements of sleep (PLMS) (Winkelman et al., 2009; Fulda, 2015). De
ernstige rusteloosheid en slaapstoornissen veroorzaken aanzienlijke acute
psychologische distress. Zowel idiopathische als secundaire RLS zijn
onafhankelijk van elkaar geassocieerd met aanzienlijke nadelige effecten op de
lange termijn op de gezondheid, cognitie, kwaliteit van leven, psychiatrische
morbiditeit en all-cause mortaliteit (Winkelman et al., 2009, Li et al., 2013,
2018, Kendzerska et al., 2017; Zhuang et al., 2019).

Deze studie is overgegaan naar CTIS onder nummer 2024-518989-27-00 raadpleeg het CTIS register voor de actuele gegevens.

Doelstelling:
Primair doel (FASE 1):
Het bepalen van de prevalentie van RLS bij vrouwen met ALD.
Secundair Doel (FASE 2):
Bepalen of in een geblindeerde cross-over studie een 8-weekse pramipexole
behandelingskuur de RLS symptomen significant zal verminderen in vergelijking
met placebo door zelfrapportage (IRLS) en objectieve beenbewegingsactiviteit
met behulp van de Suggested Immobilization Test (SIT) bij vrouwen met ALD.

Study design:
fase 1: observationeel
fase 2: cross-over placebo gecontroleerd interventie onderzoek

Interventie (indien van toepassing): Studiemedicatie: pramipexole of placebo capsules, 0,125 mg Dag 0-7: 0,125 mg, QD Dag 7-14: 0,125 mg, QD of BID Dag 14-60: 0,125 mg QD, 0,125 mg BID of 0,125 mg QID

Pramipexole kan werkzaam zijn bij het rustelozebenensyndroom.
Pramipexole is een bekend geneesmiddel en de bijwerkingen zijn goed
gekarakteriseerd.

De deelnamelast omvat:
Fase 1:
- Op afstand: pre-screening bezoek (V1)
- Op afstand: RLS diagnostisch bezoek (V2)
- Op afstand: RLS ernst bezoek (V3)
Fase 2, deel 1:
- In persoon: Initiëring van blined placeco-gecontroleerde cross-over studie
(V4)
- Op afstand: Follow-up bezoeken (V5-V7)
Fase 2, deel 2:
- In persoon: Omschakelingsbezoek (V8)
neurologische beoordelingen, polysomnografie, vragenlijsten
- Op afstand: Follow-up bezoeken (V9-V11)
- Persoonlijk: Laatste studiebezoek (V12)

Patiënten moeten ook een online slaapdagboek invullen en voor de laatste 7
dagen van de studieperiode zal actigrafie worden opgenomen in de
thuissituatie.