De effectiviteit van een ontstekingsremmend dieet op globaal functioneren, darmflora, en gezondheid van mensen met schizofrenie, bipolaire stoornis, de ziekte van Alzheimer of de ziekte van Parkinson: een gerandomiseerd onderzoek met controle

Schizofrenie (SCZ), bipolaire stoornis (BS), de ziekte van Alzheimer (ZvA) en
de ziekte van Parkinson (ZvP) zijn hersenaandoeningen die ernstig kunnen
verlopen, met een aanzienlijke last voor de gezondheidzorg wereldwijd. Deze
aandoeningen hebben een grote impact op het dagelijks functioneren en de
kwaliteit van leven van de patiënten en hun omgeving. Symptomen die veel
voorkomen bij alle vier de aandoeningen zijn somberheid, verminderd cognitief
functioneren. Ook darmklachten worden vaak gemeld bij al die vier aandoeningen,
en zouden een aanwijzing kunnen zijn voor betrokkenheid van de darm. Recente
onderzoeken wijzen op de darm-hersen-as als nieuw aangrijpingspunt voor
behandeling: bij een groot aantal patiënten lijkt de hersenfunctionaliteit
beïnvloed te worden door een verhoogde ontstekingsgraad in het lichaam, die
deels samenhangt met een verhoogde darmpermeabiliteit. Darmgezondheid opent
daarom een nieuw therapeutisch venster, waarin een ontstekingsremmend
voedingspatroon het verloop van hersenaandoeningen mogelijk gunstig kan
beïnvloeden. Het verminderen van de ontstekingsstatus van het lichaam kan de
stemming, de cognitie en het welzijn verbeteren. Door de darm van mensen met
een hersenaandoening gezonder te maken, verwachten we op een veilige manier hun
functioneren, welbevinden en denkvermogen te verbeteren, de symptomen te
verminderen, de algemene gezondheid te bevorderen, stress en
stress-weerbaarheid te verbeteren en de mondgezondheid te bevorderen.

De primaire doelstelling is te onderzoeken of een ontstekingsremmend
voedingspatroon zorgt voor beter dagelijks functioneren in patiënten met SCZ,
BS, ZvA en ZvP. Secundaire doelstellingen zijn: onderzoeken of een
ontstekingsremmend voedingspatroon een gunstig effect heeft op cognitief
functioneren, welbevinden, vermoeidheid, darmgezondheid (darmpermeabiliteit en
diversiteit van het darmmicrobioom), darmklachten, algemene fysieke gezondheid,
de ernst van de ziekte-specifieke symptomen, en stress en stress-weerbaarheid.
Daarnaast zal er kennis worden vergaard over de mondgezondheidsstatus en de
samenstelling van het orale microbioom in alle diagnoses.

Gerandomiseerde gecontroleerde studie met cross-over, interventie van 12 weken
en wash-out-periode van 24 weken.

Per diagnosegroep worden patiënten 1:3 gerandomiseerd aan een groep toegewezen: (1) direct starten met het ontstekingsremmend voedingspatroon na de baseline meting van periode 1 of groep; (2) starten met het ontstekingsremmend voedingspatroon na week 36. De deelnemers worden zesmaal getest: bij de nulmeting week 0 (visite 1), na 12 weken (visite 2), 24 weken (visite 3), 36 weken (baseline periode 2, visite 4), 48 weken (visite 5) en 60 weken (visite 6).

Deelnemers zullen thuis of in het UMCG zes keer metingen ondergaan en daardoor
te maken krijgen met een (geringe) belasting die gepaard gaat met klinische
bezoeken, bloed- en faecesafname en het invullen van diverse vragenlijsten. Het
risico en de belasting van bloedafnames zijn gering (bv. irritatie/ hematoom).
De belasting en de risico's worden aanvaardbaar geacht, terwijl de voordelen
naar verwachting aanzienlijk zullen zijn, omdat alle deelnemers ook de actieve
behandeling wordt aangeboden. Mogelijke voordelen zijn een hogere
levenskwaliteit, een beter welzijn en een betere algemene gezondheid. Daarnaast
kunnen deelnemers aanzienlijk besparen op de boodschappen tijdens de actieve
conditie.
Voor de deelnemers in de BS en SCZ groepen zal een baseline HRV meting worden
afgenomen. Het risico en de belasting van deze metingen worden als vrij laag
gezien, omdat ECG een niet-invasieve meetmethode is, de meting inclusief
voorbereidingen ongeveer 15 minuten duurt, en de deelnemer geen taken uit hoeft
te voeren tijdens de meting.
Naast de psychiatrische en dieetmetingen, zal er een optionele
mondgezondheidsmeting worden uitgevoerd. Deze extra meting zal alleen worden
uitgevoerd tijdens de normale voor- en nametingen van de dieetinterventie; voor
groep 1 bij visite 1 en 2, voor groep 2 bij visite 4 en 5. Het risico en de
belasting worden als laag gezien, terwijl de deelnemers als voordeel hebben dat
ze informatie krijgen over hun mondgezondheid en dat ze advies krijgen over
mondzorg (adviezen worden ook op papier gegeven) wanneer hun mondgezondheid als
slecht wordt gezien.