Feasibility studie: Het effect van het low FODMAP dieet op vrouwen met endometriose

Endometriose is een benigne gynaecologische aandoening gedefinieerd als de
aanwezigheid van op endometrium gelijkend weefsel buiten de uterus met een
prevalentie van 7-10% in de algemene populatie premenopauzale vrouwen. Veel
voorkomende symptomen zijn chronische inflammatie, abdominale pijn, dysmenorroe
en subfertiliteit. 15-22% van de vrouwen presenteren zich daarnaast met
darmklachten zoals een opgeblazen gevoel en veranderende stoelgang,
vergelijkbaar met de symptomen ervaren bij prikkelbare darmsyndroom (PDS).
Viscerale hypersensitiviteit is een factor dat een rol lijkt te spelen in zowel
endometriose als PDS. Een curatieve therapie voor endometriose is nog niet
bekend en daarvoor is onderzoek naar optionele therapieën gericht op
symptoombestrijding van grote waarde, met viscerale hypersensitiviteit als
logische target voor interventie. Een al bekende therapie voor PDS, met
viscerale hypersensitiviteit als target, met significante reductie in
abdominale symptomen is het low FODMAP dieet. FODMAP is een afkorting voor
Fermentable, Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides en Polyols,
short-chain koolhydraten gevonden in verscheidene fruit, groenten en granen.
Tijdens het dieet worden de normaal slecht geabsorbeerde koolhydraten
geëlimineerd. Op deze manier wordt de anders veroorzaakte toename in
watervolume van de dunne darm en gasproductie van het colon tegengegaan. Zo
wordt de exacerbatie van de gastro-intestinale symptomen verminderd en de
intestinale lumen distensie verantwoordelijk voor abdominale pijn en een
opgeblazen gevoel voorkomen, voornamelijk in patiënten met viscerale
hypersensitiviteit.
Recente literatuur beschrijft een significante reductie in symptomen bij
vrouwen met zowel endometriose als PDS na introductie van het low FODMAP dieet.
De overeenkomende symptomen tussen endometriose en IBS suggereert dat dit dieet
ook een therapie kan zijn voor vrouwen met alleen endometriose. Dit is de reden
om deze pilot te starten.
Voor zover wij weten is dit de eerste prospectieve feasibility studie die de
effecten van het low FODMAP dieet op vrouwen met alleen endometriose evalueert.

Het doel van de huidige feasibility studie is het vergaren van inputcijfers
voor een sample size berekening voor een toekomstige RCT op dit onderwerp. We
willen een indicatie krijgen van de effectgrootte tijdens en na het volgen van
het low FODMAP dieet.

Prospectieve feasibility studie.

Deelnemende patiënten zullen gevraagd worden onder begeleiding van een diëtist
het low FODMAP dieet te volgen. Hiervoor zijn 4 consulten en 1 telefonisch
consult bij de diëtist noodzakelijk.
Het volgen van een dieet vraagt doorzettingsvermogen.
Verder zullen patiënten gevraagd worden 3 maal twee vragenlijsten gericht op
darmklachten en kwaliteit van leven in te vullen, dit zal ze per keer 20
minuten de tijd kosten.