De Effectiviteit van Groepspsychotherapie voor Cluster C Persoonlijkheidsstoornissen: een pragmatische RCT naar de vergelijking tussen psychodynamische en twee vormen van schema groepstherapie.

Cluster C persoonlijkheidsstoornissen komen veel voor in de klinische praktijk
en zijn gerelateerd aan ongunstige uitkomsten en chroniciteit bij alle
veelvoorkomende psychische stoornissen. Tot nu toe ontbreekt evidentie voor de
optimale behandeling voor deze patiënten. In de klinische praktijk wordt vaak
groepsbehandeling aangeboden, echter is de effectiviteit van groepstherapie bij
deze patiënten niet bewezen. Belangrijke vragen om te beantwoorden gaan over de
optimale behandelduur en de invloed van het theoretisch kader. Daarnaast is er
weinig bekend over de mechanismen van verandering van deze psychotherapieën.
Het is van belang om de differentiële (kosten)effectiviteit aan te tonen en de
werkingsmechanismen te onderzoeken. Zo kan de kwaliteit van zorg voor patiënten
met een cluster C persoonlijkheidsstoornis verbeterd worden.

In dit onderzoek wordt de effectiviteit van psychodynamische groepstherapie
(PGT) vergeleken met schemagerichte groepstherapie (SFGT) en groep
schematherapie (GST). De groepen verschillen in het aantal sessies
(respectievelijk 80, 60 en 30 sessies) en theoretische achtergrond. De primaire
hypothese is dat de verschillende therapieën zullen verschillen in
effectiviteit in het veranderen van persoonlijkheidsfunctioneren en het
verminderen van psychiatrische symptomen bij de behandeling van cluster C
persoonlijkheidsstoornissen. Tevens worden voorspellende factoren,
non-specifieke en therapie-specifieke mediatoren onderzocht.

Eén monocenter randomized clinical trial met drie condities: 1) PGT, 2) SFGT en
3) GST. Gestratificeerde randomisatie op patiëntniveau vindt plaats op basis
van type cluster C persoonlijkheidsstoornis.

De drie interventies verschillen in tijdsduur. PGT bestaat uit wekelijkse sessies van 90 minuten gedurende 2 jaar (80 sessies). SFGT combineert elementen van schema therapie met ongestructureerde dynamische groepstherapie en bestaat uit wekelijkse sessies van 120 minuten (60 sessies). Het totaal aantal minuten van PGT en SFGT is gelijk. GST is beduidend korter en bestaat uit 30 wekelijkse sessies van 90 minuten, gecombineerd met in totaal 300 minuten aan individuele sessies.

Bij baselinemeting en 12 maanden en 24 maanden na de start van de behandeling
worden patiënten uitgenodigd voor een klinisch interview. Andere metingen
kunnen online of op papier worden ingevuld. Het onderzoek vergt dus een
tijdsinvestering van de patiënt (door het invullen van de vragenlijsten), maar
er zijn geen risico*s verbonden aan deelname aan het onderzoek. Patiënten
krijgen in alle condities een specialistische behandeling voor
persoonlijkheidsproblematiek, de behandeling en de metingen worden goed
gemonitord en gecheckt op adherence en waar nodig wordt aanvullende behandeling
geboden.