BALANSEAT
RCT studie over zittende balans training met de Balanseat oefenstoel bij ouderen

De valincidentie bij ouderen neemt bij toenemende leeftijd toe en kan leiden
tot schadelijke gevolgen en zelfs vroegtijdige sterfte. Verminderde motorische
controle tijdens het lopen, zoals verminderde romp en bekkenrotatie, is een
veel voorkomende gangstoornis bij ouderen en wordt beschouwd als een
risicofactor voor vallen. Trainingen die zich richten op bekken- en romprotatie
zijn effectief bij het verminderen van vallen bij ouderen. De therapietrouw is
echter vaak onvoldoende, omdat ouderen de oefeningen vaak te moeilijk vinden,
ze zich onzeker voelen of het nut van het doen van oefeningen niet wordt
herkend. Bovendien kunnen ouderen met mobiliteitsproblemen het moeilijk vinden
om een **therapeut te bezoeken en zijn ze ook afhankelijk van wanneer de
therapeut beschikbaar is. Oefening in een ontspannen, zittende positie zoals
bij Balanseat kan de therapietrouw verbeteren, vooral bij personen met
loopproblemen. In instellingen met beperkte middelen kan het gebruik van
dergelijke technologie ook kostenbesparend zijn.
De Balanseat (Mopair Technologies, Ltd., Givat Nili, Israël) is een
oefenapparaat (CE gecertificeerd) die de romp-bekken rotaties ondersteund en
waarin de deelnemer comfortabel en veilig zit. Het voordeel van de Balanseat is
dat eerdere ervaringen aangaven dat deelnemers het trainen met de Balanseat
prettig, veilig en niet belastend vonden. De wetenschappelijke achtergrond van
Balanseat over het verbeteren van balans en loop is gebaseerd op twee
concepten; Het mechanische concept geeft aan dat door het uitoefenen van een
passieve beweging in een specifiek vlak de romp-bekken rotaties verbeteren.
Bovendien gaat het motor control concept ervan uit dat het apparaat de
sensorische feedback van de mechano-sensorische afferenten verhoogt om de
dynamische controle van de beweging te verbeteren.
De eerdere studie met de Balanseat bestudeerde geen therapietrouw en gebruikte
een pre-post-testontwerp zonder een controlegroep in een kleine
steekproefomvang. Daarom stellen we deze gecontroleerde interventie studie voor
om de effecten van de Balanseat op therapietrouw, loop en evenwicht te
evalueren in vergelijking met de gebruikelijke dagelijkse activiteit bij
ouderen in Nederland.

Het hoofddoel van het voorgestelde onderzoek is om te evalueren of training met
de Balanseat (gebruik zoals bedoeld) haalbaar is wanneer er slechts een kleine
betrokkenheid van een therapeut is, bijdraagt aan therapietrouw en het lopen en
evenwicht verbetert in vergelijking met de gebruikelijke dagelijkse activiteit.
De tweede doelstelling is;
- evalueren van het effect van de Balanseat-interventie op mobiliteit in het
dagelijks leven gemeten aan de hand van gegevens verzameld met de
GoSafe-activiteitstracker (Philips Lifeline, Framingham MA, VS) zoals; algemene
mobiliteit, kwaliteit en kwantiteit van lopen en opstaan vanuit stoel, om
inzicht te krijgen in de dagelijkse mobiliteit van de studiepopulatie.

gerandomiseerde gecontroleerde studie

één groep krijgt twee keer per week 15 minuten oefening met de Balanseat (gebruik zoals bedoeld) gedurende 6 weken (totaal 12 sessies) en krijgt regelmatig advies over een gezonde levensstijl (bijv. actief blijven en gezond eten), de controlegroep krijgt alleen regelmatig advies over gezonde levensstijl. Beide groepen dragen de GoSafe en ontvangen informatie over het doel en de draaginstructies.

Weinig belastend en geen risico.
Sessies met de Balanseat duren 15 minuten, twee keer per week, gedurende 6
weken in de eigen woonomgeving van de deelnemers, hierdoor is geen extra reizen
vereist en zal worden begeleid door een fysiotherapeut. De bewegingen van de
Balanseat zijn erg klein en vormen geen risico voor de deelnemers. Balanseat is
CE gecertificeerd en wordt gebruikt zoals bedoeld. Eerdere ervaring opgedaan
met Balanseat, gebaseerd op een case-serie test bij ouderen in een
woonondersteuning in Israël, toonde aan dat de oefening met de Balanseat
helemaal niet als belastend werd ervaren. De Go-Safe wordt als een kleine
halsketting gedragen en is ook zonder ongemak. De fysieke activiteitstests
(TUG, 10MWT, SPPB, FRT) maken deel uit van metingen die door fysiotherapeuten
regelmatig worden gedaan, zijn gevalideerd voor ouderen en hebben geen risico.
Alle fysieke testen duren ongeveer 30 minuten en vinden plaats bij aanvang, na
3 en 6 weken in de eigen woonomgeving van de deelnemers, dus geen extra reizen
vereist.
Volgens de nationale richtlijnen voor preventie van valincidenten (richtlijn
preventie van valincidenten bij ouderen, Nederlandse Vereniging voor Klinische
Geriatrie 2017) lopen alle mobiele geïnstitutionaliseerde ouderen risico op
mobiliteitsproblemen. Dit maakt deze populatie geschikt om dit onderzoek te
doen. Alle deelnemers profiteren van deelname omdat ze inzicht krijgen in hun
fysieke status en advies en informatie krijgen over het verkrijgen / behouden
van een gezonde levensstijl en gemotiveerd zijn om actief te zijn.