Effect van natriumoxybaat op energiemetabolisme in narcolepsie

Vanaf de jaren dertig van de vorige eeuw is gerapporteerd dat obesitas vaker
voorkomt bij patiënten met de slaap-waakaandoening narcolepsie in vergelijking
met gezonde controles. Recente observaties tonen gewichtsafname aan bij
patiënten met narcolepsie type 1 na gebruik van natriumoxybaat (SXB), de
huidige therapie voor de ziekte. In verschillende onderzoeken (1-3) is een
gemiddeld verlies van 5,2 kg in drie maanden waargenomen. Dit effect lijkt meer
naar voren te komen bij vrouwen dan bij mannen [3]. De beschikbare dierstudies
en één studie bij mensen laten een toename van de sympathische activiteit zien
na toediening van SXB (4). Dit is in lijn met verhoogde lipolyse na behandeling
met SXB bij narcolepsie type 1-patiënten (1). Bovendien suggereren onze recente
experimenten bij muizen een rol voor het hermodelleren van wit vetweefsel (WAT)
en veranderingen in het microbioom in gewichtsafname bij gebruik van SXB. Tot
op heden blijft het onduidelijk wat de onderliggende mechanisme en de betrokken
metabolische weefsels zijn die het gewichtsverlies bij narcolepsie type
1-patiënten na het starten van een SXB-behandeling mediëren. Daarom willen we
de korte-termijneffecten van SXB-behandeling op metabolische weefsels
onderzoeken die een belangrijke bijdrage leveren aan het lipidenmetabolisme,
b.v. WAT en bruin vetweefsel (BAT) evenals het microbioom bij patiënten met
narcolepsie type 1. Omdat de effecten van SXB op gewichtsafname meer
uitgesproken zijn bij vrouwen dan bij mannen, zullen in deze studie alleen
vrouwen worden onderzocht.

Hoofddoel:
1. Het beoordelen van het effect van 4 weken SXB-behandeling op basale en
koude-geïnduceerde WAT-lipolyse (op basis van niveaus van circulerende vrije
vetzuren) bij narcolepsie type 1-patiënten.

Secundaire doelstellingen:
1. Het beoordelen van de effecten van 4 weken SXB-behandeling op indirecte
markers van basale en koude-geïnduceerde WAT-lipolyse (door de expressie van
genen en (gefosforyleerde) eiwitten die betrokken zijn bij lipolyse en
lipidengehalte) bij narcolepsie type 1-patiënten.
2. Om verschillen in gen- en eiwitexpressie en lipidengehalte in subcutane WAT
tussen narcolepsie type 1-patiënten en gematchte controles te beoordelen.
3. Om het effect te beoordelen van een SXB-behandeling van 4 weken op de door
koude geïnduceerde lipoproteïnedynamiek in het bloed en de supraclaviculaire
huidtemperatuur (als een maatstaf voor de BAT-activiteit) bij narcolepsie type
1-patiënten.
4. Beoordelen van verschillen in door koude geïnduceerde lipoproteïne-dynamiek
in bloed en supraclaviculaire huidtemperatuur (als een proxy van
BBT-activiteit) tussen narcolepsie type 1-patiënten en gematchte controles.
5. Om de effecten van 4 weken SXB-behandeling op de samenstelling van de fecale
microbiota en het energieverbruik in rust te beoordelen bij narcolepsie type
1-patiënten.
6. Beoordelen van verschillen in samenstelling van de fecale microbiota en
energieverbruik in rust tussen patiënten met narcolepsie type 1 en gematchte
controles.

Prospectief observationeel onderzoek.

De subcutane WAT-biopsie kan pijn en regelmatig blauwe plekken veroorzaken die
binnen enkele dagen verdwijnen. Het gevoel van flauwvallen kan optreden tijdens
of kort na de WAT-biopsie en/of bloedafname. Als dat het geval is, wordt de
proefpersoon geïnstrueerd om onmiddellijk te gaan liggen. De WAT-biopsie die na
21 dagen is gepland (enkel narcolepsiepatiënten), wordt uitgevoerd aan de
andere kant van de buik in vergelijking met dag 1. Het is belangrijk om te
vermelden dat de risico's van SXB geen extra risico's zijn voor deze studie,
aangezien proefpersonen onafhankelijk van de SXB-behandeling zullen worden
gestart deze studie.