Bepaling van de jodiumstatus van zwangere vrouwen in Nederland
Zijn de huidige richtlijnen voor jodiuminname nog adequaat?

Een adequate inname van jodium via de voeding is essentieel voor de synthese
van schildklierhormoon, belangrijk voor groei, ontwikkeling en metabolisme. Een
(mild) tekort aan jodium tijdens de zwangerschap kan zwangerschapscomplicaties
veroorzaken en heeft mogelijk neurocognitieve en psychomotorische gevolgen voor
de kinderen. De behoefte van maternale inname van jodium is dan ook verhoogd
tijdens de zwangerschap. Ondanks de wettelijke jodium-verrijking van zout in
Nederland, lijkt de inname van jodium in de doorsnee populatie gedurende de
laatste jaren af te nemen. Dat impliceert dat ook bij zwangere vrouwen de
jodiuminname tekort schiet. In enkele andere West-Europese landen is dit reeds
aangetoond, maar behalve een pilot-studie in Groningen waarbij 83% van de
zwangere vrouwen inderdaad jodium-deficiënt bleek te zijn, zijn hier geen
actuele Nederlandse data van bekend. Bovendien maakten voorgaande studies geen
gebruik van de gouden standaard meetmethode, 24uurs urine in combinatie met
circulerend thyroglobuline. Daarom is het doel van deze studie om middels deze
gouden standaard methode in kaart te brengen wat de actuele status van jodium
deficiëntie in Nederlandse zwangere vrouwen is en deze uitkomsten te
rapporteren aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de
Gezondheidsraad.

Dit onderzoek heeft tot doel om inzicht te krijgen in de prevalentie van
jodiumdeficiëntie bij zwangere vrouwen in Nederland.

Dit is een observationele studie waarin we de jodiumstatus van zwangere vrouwen
in Nederland bepalen.
Hiervoor meten we de jodiumexcretie in de urine (gecorrigeerd voor volume en
creatinine), vergleken wordt met circulerende thyroglobuline concentraties
(als maat voor jodium inname over een langere tijd). Voor dit onderzoek komen
deelneemsters 1x naar de universiteit voor een bloedafname (15ml). Vervolgens
verzamelen zij thuis gedurende 24 uur hun urine en vullen een korte
voedingsvragenlijst in, specifiek gericht op de inname van jodiumhoudende
voedingsmiddelen en/of supplementen.

Mogelijke belasting die ervaren kan worden bestaat uit tijdsinvestering, pijn
bij een bloedafname en het verzamelen van urine op locaties buitenshuis. Hier
toe krijgen deelneemsters echter een shopper zodat de urinefles discreet
meegenomen kan worden. Bij de bloedafname bestaat het risico op een lokale
bloeduitstorting. De vragenlijst (duur 6 minuten) gericht op de inname van
bepaalde voedingsmiddelen wordt niet als belastend gezien.