Lichaamssamenstelling en hersenontwikkeling bij prematuren

Te vroeg geboren kinderen (prematuren) worden geboren in een kritische periode
van groei en hersenontwikkeling. Het is bekend dat prematuren een verhoogd
risico hebben op lange termijn groeifalen en neurologische, cognitieve en
ontwikkelingsachterstand. Veel prematuren verlaten het ziekenhuis met een
groeiachterstand, meestal veroorzaakt door inadequate intake. Daarnaast is
bekend dat prematuren een andere lichaamssamenstelling hebben vergeleken met a
term geboren kinderen.
Zowel inhaalgroei als groeivertraging zijn geassocieerd met het ontwikkelen van
metabool syndroom op latere leeftijd. Inhaalgroei is tevens geassocieerd met
een lagere kans op ontwikkelingsachterstand. Recentelijk is een positieve
associatie aangetoond tussen de hoeveelheid subcutaan vet en de kwaliteit van
motorische ontwikkeling. Tegengesteld hieraan, is recentelijk ook een negatieve
relatie aangetoond tussen hoeveelheid vet en hersenvolume.
Al met al is het duidelijk dat voeding en voedingsstatus van belang zijn in de
ontwikkeling van prematuur geboren kinderen. Echter, de relatie tussen voeding,
groei, hersenontwikkeling en lichaamssamenstelling is nog onbekend. Ook is er
weinig bekend over de dentale en bot ontwikkeling van prematuren.
Al bovengenoemde factoren laten zien dat prematuren risico hebben op lange
termijn complicaties, wat hun kwaliteit van leven kan beïnvloeden. Vandaar dat
wij de kwaliteit van leven willen onderzoeken van te vroeg geboren kinderen op
de leeftijd van 8 jaar (gerapporteerd door ouders en het kind zelf).
Value-based healthcare (waardegedreven zorg), wat zich focust op welke (niet
alleen medische) uitkomsten relevant zijn voor patiënten en hun families is
meer in opkomst. Hierom willen wij ook ouders vragen hoe ze de (poliklinische)
controles ervaren en waarderen.

Om er voor te zorgen dat prematuur geboren kinderen optimaal groeien en zich
daarbij optimaal ontwikkelen, zowel op ontwikkelingsvlak als op metabool vlak,
willen we kijken naar de relatie tussen lichaamssamenstelling en
hersenontwikkeling, en welke factoren (bv. slaapwaak ritme) hierop van invloed
zijn.

Observationeel cohort onderzoek

Gedurende de opname op de afdeling Neonatologie, wanneer de prematuur geboren
kinderen het kwetstbaarst zijn, zullen er bij de kinderen behalve de
standaard-care onderzoeken (antropometrie, echo cerebrum en MRI cerebrum) geen
extra onderzoeken verricht worden. We zullen routinematige (observationele)
data verzamelen over voeding, groei en het beloop van de opname. Daarnaast zal
gedurende de opname met beide ouders een korte vragenlijst doorlopen worden (10
minuten), die gaat over leefstijl en de zwangerschap.

Na ontslag zullen de kinderen gezien worden bij standaard poliklinische
controle afspraken bij 6 weken en 6 maanden. Hierbij zal de
lichaamssamensteling gemeten worden in de PEAPOD. Dit is een non-invasieve,
kortdurende meting die veilig is bevonden in deze patientengroep. Het kind kan
hierbij geobserveerd worden door het raampje, en ouders kunnen contact houden
met hun kind. Eenmalig zal een echo gemaakt worden van de schedel, in het kader
van onderzoek, ook dit is een non-invasieve en kortdurende meting. Beide
onderzoeken zullen alleen gedaan worden als het kind comfortabel is.

Aan ouders zal gevraagd worden om tot de gecorrigeerde leeftijd van 6 maanden
veranderingen in voeding bij te houden. Tot de leeftijd van 6 maanden zullen
ouders gevraagd worden 2 keer gedurende 3 dagen de exacte voedingsintake van
hun kind bij te houden.

Belasting voor zowel ouders als kinderen is zo laag mogelijk. Alle
studiemetingen zijn non-invasief, veilig en zo veel mogelijk in de
thuissetting. De vragenlijsten die ouders invullen zijn allen kort. Op 8-jarige
leeftijd vullen de kinderen 1 korte vragenlijst in. De metingen bij 1, 2, 5,5
(en waarschijnlijk) 8 jaar worden gedaan tijdens de standaard poliklinische
afspraken. Dan zal de lichaamssamenstelling gemeten worden met de BOPBOD en/of
DXA scan. Dit is een non-invasieve meting die veilig is bevonden in deze
patientengroep. De eyetracker meting is ook non-invasief en veilig. Als ouders
willen meewerken aan de metingen bij 3 jaar, zullen zij hiervoor extra naar het
ziekenhuis moeten komen met hun kind (de reiskosten zullen dan worden vergoed).
Op de leeftijd van 5.5 en 8 jaar zal een kindertandarts het gebit inspecteren
en een korte anamnese afnemen. Alle onderzoeken zullen gedaan worden door
toegewijde (tand)artsen/arts-onderzoekers die ervaring hebben met deze
patientengroep.
Alle andere onderzoeken die gebruikt worden als uitkomstmaten zijn standaard
care onderzoeken.