De Progressie en Regressie van premaligne maagafwijkingen: Een prospectieve cohort studie; De PROREGAL studie

Een groot deel van de aan kanker gerelateerde mortaliteit in de wereld kan
worden toegeschreven aan maagkanker. De hoogste incidentie wordt gevonden in
Oost-Azië, Oost-Europa en Zuid-Amerika, en hoewel de incidentie lijkt te dalen,
worden er ieder jaar meer gevallen gediagnosticeerd door toename van de
levensverwachting in de wereldbevolking. In Nederland is maagkanker één van de
meest voorkomende soorten kanker met een incidentie van 2000 diagnoses per jaar.
Correa beschreef in 1992 de waarschijnlijke cascade van de carcinogenese van de
maag. Helicobacter Pylori wordt beschouwd als het beginpunt van deze cascade
die via atrofische gastritis, intestinale metaplasie en dysplasie in 1-2% van
de patiënten uiteindelijk leidt tot maagcarcinoom. Ieder jaar worden ongeveer
7000 patiënten gediagnosticeerd met een premaligne maagafwijking.
Slechts 1-2% van de 7000 nieuwe gevallen met premaligne maagafwijkingen zal
maagcarcinoom ontwikkelen. Het is van belang te kunnen identificeren welke
patiënten progressie zullen vertonen en welke patiënten surveillance te bieden.
Hoewel het duidelijk is dat de kans op maligne ontaarding toeneemt naar mate de
premaligne afwijking ernstiger is, is het niet duidelijk welke patiënt
progressie zal vertonen van atrofie naar metaplasie of van metaplasie naar
dysplasie.
Het effect van Helicobacter pylori eradicatie op deze progressie is een
onderwerp van veel discussie. Hoewel duidelijk is dat eradicatie de
ontwikkeling van premaligne maagafwijkingen kan voorkomen en het gastritis
beeld kan doen opklaren is er geen duidelijkheid over het effect van eradicatie
op de progressie danwel regressie van de al aanwezige premaligne
maagafwijkingen.
Een eerdere retrospectieve studie heeft al aangetoond dat ieder jaar 0,1% van
de patiënten met maag atrofie, 0,25% van de patiënten met intestinale
metaplasie en 6% van de patiënten met dysplasia progressie vertonen naar maag
carcinoom. Het is duidelijk dat een combinatie van H. pylori, virulentie,
genetische host factoren en leefstijl het grootste deel van het risico profiel
vormt. Wanneer het mogelijk zou zijn om het effect van Helicobacter pylori
eradicatie te evalueren en de specifieke patiënten groepen te identificeren met
het hoogste risico op progressie, welke maagkanker screening en surveillance
zouden behoeven, dan zouden richtlijnen en een uniforme aanpak ontwikkeld
kunnen worden.

Identificatie van patiënten met een hoog risico op progressie van premaligne
maagafwijkingen en het effect van Helicobacter pylori eradicatie hierop, om zo
richtlijnen voor follow up en surveillance te kunnen ontwikkelen.

Observationeel cohort onderzoek: multicenter, prospectieve studie. De studie
wordt geïnitieerd en geleid door het Erasmus MC, Rotterdam. De deelnemende
centra zijn: VU Medisch Centrum, Amsterdam; Medisch Centrum Leeuwarden,
Leeuwarden, Deventer Ziekenhuis, Deventer; Sint Fransiscus Gasthuis, Rotterdam;
Rijnstate Zieknuis, Arnhem; Canisius Wilhelmina Ziekenuis, Nijmegen, IJsselland
Ziekenhuis, Capelle aan den Ijssel; AvL-NKI, Amsterdam; Meander Medisch
Centrum, Amersfoort, Maasstad ziekenhuis, Rotterdam

Patiënten wordt per gastroscopie gevraagd maximaal 4 buisjes bloed te geven,
dit brengt zo goed als geen risico's met zich mee. Het aantal complicaties ten
gevolge van een gastroscopie met biopten is klein (minder dan 1 per 3000
scopiën). Mogelijke risico's zijn het optreden van een bloeding of perforatie.
Een gastroscopie wordt door de meeste mensen goed verdragen.